Pałac Opatów w Oliwie

pałac Opatów
	; Nowy Pałac Opatów
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Miejscowość	Gdańsk
Adres	ul. Cystersów 18; 80-330 Gdańsk
Typ budynku	pałac
Rozpoczęcie budowy	XV
Ważniejsze przebudowy	1754–1756
	Położenie na mapie Gdańska pałac Opatów
	Położenie na mapie Polski pałac Opatów
	Położenie na mapie województwa pomorskiego pałac Opatów
	54°24′39″N 18°33′37″E/54,410833 18,560278
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Pałac Opatów – zabytkowy^[1] pałac w Gdańsku-Oliwie, składający się ze starszego skrzydła wschodniego z XV wieku i nowszego skrzydła południowego z XVII wieku. Umiejscowiony jest w parku Oliwskim.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Najstarsza część budynku, tzw. Stary Pałac powstał w XV wieku, w stylu gotyckim. Świadectwem i pozostałością są wymiary oraz układ cegły (na zewnątrz pozostawiono nieotynkowane fragmenty muru) i gotyckie sklepienie krzyżowe w piwnicach. Po 1577 budynek został powiększony do dzisiejszych rozmiarów i służył opatom jeszcze do XVII wieku^[2]. W pierwszej połowie XVII wieku dobudowano do niego tzw. Nowy Pałac.

Budynek otrzymał ostateczny kształt w trakcie przebudowy w latach 1754–1756, z fundacji ostatniego opata klasztoru oliwskiego Jacka Józefa Rybińskiego. Utrzymany jest w stylu rokoko.

1 października 1831 nastąpiła likwidacja klasztoru oliwskiego, a jego dobra zostały rozdzielone pomiędzy miasto Gdańsk i króla pruskiego^[3].

W okresie Wolnego Miasta Gdańska w pomieszczeniach pałacowych znajdowało się muzeum krajowe.

W 1945 roku, pod koniec II wojny światowej pałac (w międzyczasie zdegradowany do roli magazynów) został podpalony przez Niemców, w ramach czyszczenia przedpola frontu przed Armią Czerwoną. Pałac został odbudowany w roku 1965 wysiłkiem ówczesnego Muzeum Pomorskiego w Gdańsku i pełnił początkowo funkcje działu etnograficznego muzeum.

Od 1989 roku mieści się tu Oddział Sztuki Nowoczesnej Muzeum Narodowego w Gdańsku. Stała ekspozycja obejmuje dzieła polskich artystów XIX i XX wieku (malarstwo, rzeźba, ceramika). W Oddziale znajduje się także Galeria Promocyjna, w której prezentowane są prace młodych twórców. Często organizowane są wystawy czasowe sztuki współczesnej, koncerty muzyki kameralnej, konferencje, spotkania z artystami. Latem odbywa się festiwal muzyki Mozarta Mozartiana.