Pałac w Brunowie
 nr rej. A/5386/486/J i A/5385/487/J z 14 stycznia 1977 roku[1]
| |
 Widok pałacu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Brunów 27 |
| Styl architektoniczny |
barokowy z elementami neobarokowymi |
| Architekt |
Mohrensberg z Legnicy i Scholtz z Lwówka Śląskiego |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy |
1740 |
| Ukończenie budowy |
1750 |
| Ważniejsze przebudowy |
• 1787 |
| Pierwszy właściciel |
śląski ród Zedlitz. |
| Kolejni właściciele |
• hrabia Bernhard von Schmettau |
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego  | |
 51°08′01,392″N 15°35′06,569″E/51,133720 15,585158
| |
| Strona internetowa | |
Pałac w Brunowie – wybudowany w 1750 roku w stylu barokowym z elementami neobarokowymi i klasycystycznymi, położony jest we wsi Brunów w powiecie lwóweckim. Dnia 14 stycznia 1977 roku pod numerem A/5386/486/J i A/5385/487/J, pałac został wpisany do rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa.
Historia pałacu[edytuj | edytuj kod]
Pierwsza wzmianka o istnieniu w Brunowie dworu pochodzi z XV wieku. Była to wówczas budowla obronna w formie wieży rycerskiej. Dwór w tym czasie należał do śląskiego rodu Zedlitz i pozostawał do 1740 roku. Wówczas to właścicielem został Bernard von Schmettau. W tym czasie stary dwór został przebudowany w dwupiętrowy pałac w stylu barokowym. Bernard von Schmettau założył również folwark oraz wybudował dwór dla zarządcy majątku. Od 1750 roku do 1786 roku pałac był własnością barona Filipa Hermanna von Sonnenburg. W 1787 roku został sprzedany Krzysztofowi i Erneście von Schweinitz. W trzy tygodnie później pałac wraz z zabudowaniami został zniszczony przez pożar. Schweinitzowie rozpoczęli odbudowę swojej posiadłości w stylu neobarokowym, która zakończyła się w 1789 roku. Kolejną właścicielką była Senden von Schwienitz, a od 1838 roku rodzina Cottenetów. Pałac był własnością rodu do 1945 roku. Przez ten czas pałac został rozbudowany (niektóre jego elementy posiadają cechy XIX-wiecznego klasycyzmu)[4]. Powstały wówczas stajnia z powozownią, park z kaplicą rodzinną, fontanna, kordegarda czy młyn wodny. Na ścianie szczytowej stajni umieszczono herb rodziny von Cottenet. W 1933 roku rezydencja została przejęta na szkołę sportową Hitlerjugend, a następnie stała się własnością nazistów. Zaraz po zakończeniu II wojny światowej pałac wraz z zabudowaniami został ogołocony z wyposażenia i częściowo zniszczony. Po przejęciu go przez Skarb Państwa i zabezpieczeniu w budynku został otwarty ośrodek kolonijny Rejonu Dróg Publicznych. Obecnie pałac pozostaje w rękach prywatnych i funkcjonuje jako obiekt hotelowy[3].
Opis[edytuj | edytuj kod]
Dwupiętrowy pałac wybudowany na planie prostokąta. W latach 1900-1901 przebudowany w stylu klasycystycznym. Powstało wówczas skrzydło południowe pałacu wraz z oranżerią i ośmioboczną, czteropiętrową wieżą. Od frontu ryzalit z głównym wejściem pod półkolistym balkonem z metalową balustradą. Ryzalit dzielony czterema pilastrami zwieńczony frontonem z kartuszem zawierającym herb rodziny von Cottenet. Obiekt został pokryty dwuspadowym dachem z naczółkami. Wnętrze pałacu przebudowano w dwu- i trzytraktowe, a miejscami użyto secesyjnej dekoracji, co widać szczególnie w balustradzie klatki schodowej[5].
-
Herb von Cottenet -
Herb Elisabeth von Eicke -
Herb Carla von Schweinitz -
Herby Carla v. Schweinitz (L) i Elisabeth v. Eicke (P)
Oficyna[edytuj | edytuj kod]
Obok pałacu piętrowa oficyna wybudowana na planie prostokąta, kryta czterospadowym dachem mansardowym z lukarnami. Na pierwszym piętrze prawej ściany płyciny z herbami Carla von Schweinitz (1747-1793) i inicjałami C. H. L. v. S. po lewej i jego żony Elisabeth von Schweinitz von Eicke (1753-1835) i inicjałami E. S. v. S. G. v. E. po prawej oraz z sentencją.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Marek Gaworski, Najpiękniejsze zamki i pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego, Matiang, Strzelce Opolskie 2012, ISBN 978-83-932293-6-9.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo dolnośląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2013-03-04].
- ↑ Dane adresowe pałacu. [dostęp 2013-03-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (18 sierpnia 2012)].
- ↑ a b Gaworski Marek - "Najpiękniejsze zamki, pałace Śląska i pogranicza polsko-czeskiego" Wydawca - Matiang (Strzelce Opolskie 2012) Strona - od 31 do 32 ISBN 978-83-932293-6-9
- ↑ Historia pałacu. [dostęp 2013-03-04].
- ↑ Wojciech Kapałczyński, Kazimierz Śliwa: Przewodnik po cenniejszych zabytkach województwa jeleniogórskiego. Jelenia Góra: Reprocolor s.c., 1997, s. 25. ISBN 83-87416-00-2.