Przejdź do zawartości

Peszel

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rura osłonowa

"Peszel" – tworzywowa karbowana rura elektroinstalacyjna (systemu Peschla) na kable teletechniczne: elektryczne, telefoniczne, światłowody lub rury sanitarne (wodociągowe, centralnego ogrzewania, kanalizacyjne, itp.). Karby w rurze umożliwiają łatwiejsze tworzenie łuków i jednocześnie pozytywnie wpływają na trwałość mechaniczną osłony.

Peszel umożliwia fizyczny rozdział kabli np. w szachtach teletechnicznych. Peszel można również układać w bruzdach w ścianie przed otynkowaniem lub w podłogach przed wykonaniem wylewek, w celu późniejszego zaciągnięcia okablowania. Peszel, razem z rurami elektroinstalacyjnymi, stosowany jest również do prowadzenia instalacji elektrycznej natynkowo oraz wewnątrz ścian zabudowanych płytami gipsowo-kartonowymi.

Uwagi montażowe

[edytuj | edytuj kod]
  1. Osłonięta instalacja nie jest widoczna i łatwo można ją konserwować bądź modernizować
  2. Szeroki zakres dostępnych średnic (od ∅12 mm do ∅150 mm).
  3. Aby ułatwić zakładanie lub wymianę instalacji osłonę należy układać w prostych odcinkach, a łuki, jeśli są konieczne, wykonywać o jak największych promieniach.
  4. Podczas układania rury peszla warto pamiętać o przeciągnięciu np. sznurka, który okaże się bardzo pomocny przy późniejszym układaniu kabli. W niektórych wykonaniach specjalna linka umieszczana jest wewnątrz osłony już na etapie produkcji. W przypadku ułożonej wcześniej rury bez sznurka ani linki często korzysta się z włókna szklanego z tzw. pilotem (obły element najczęściej przymocowany do włókna szklanego przy pomocy sprężynki).
  5. Rury łączy się stosując specjalną nasuwaną złączkę (uwaga praktyczna: miejsce połączenia zwykle owija się dodatkowo taśmą, aby podczas układania w szachtach lub w bruzdach nie nastąpiło przypadkowe rozłączenie).

Klasyfikacja

[edytuj | edytuj kod]

Systemy kanałów klasyfikuje się na podstawie grubości ścianek, sztywności mechanicznej i materiału, z którego wykonane są rury. Generalnie rury można podzielić na rury metalowe i rury niemetalowe.

Sztywny przewód metalowy (RMC) to grubościenna, gwintowana rura, wykonana zazwyczaj z powlekanej stali, stali nierdzewnej lub aluminium.

Ocynkowany sztywny przewód rurowy (GRC) to ocynkowana rura stalowa o ściance na tyle grubej, że można w niej gwintować. Najczęściej stosuje się go w budynkach komercyjnych i przemysłowych. Służy do ochrony przewodów i złączy.

IMC (Intermediate Metal Conduit) to stalowy przewód, cięższy od EMT, ale lżejszy od RMC. Może wykonywać przetwarzanie wątków.

Metalowe przewody elektryczne (EMT), czasami nazywane rurami cienkościennymi, są często stosowane zamiast sztywnych przewodów ocynkowanych (GRC), ponieważ są tańsze i lżejsze od GRC. Sam EMT nie jest gwintowany, ale można go stosować z gwintowanymi akcesoriami mocowanymi do niego. Przewody o różnych długościach łączone są ze sobą oraz z urządzeniami za pomocą złączek zaciskowych. Podobnie jak GRC, EMT jest powszechniejsze w budynkach komercyjnych i przemysłowych niż w zastosowaniach mieszkalnych. EMT jest zazwyczaj wykonany z powlekanej stali, ale może być również wykonany z aluminium.

Rura aluminiowa, podobna do rury stalowej ocynkowanej, to sztywna rura często wykorzystywana w zastosowaniach komercyjnych i przemysłowych, które wymagają większej odporności na korozję.

Niemetalowy

[edytuj | edytuj kod]

Rury osłonowe z tworzywa PVC są powszechnie uważane za najlżejsze w porównaniu do rur stalowych i są na ogół tańsze niż inne rodzaje rur osłonowych. W północnoamerykańskiej praktyce elektrycznej rury osłonowe z tworzywa PVC dostępne są w trzynastu różnych rozmiarach i grubościach ścianek. Odmiany o cienkich ściankach nadają się wyłącznie do bezpośredniego zakopywania w betonie, natomiast grubsze odmiany są odpowiednie do bezpośredniego zakopywania w ziemi i projektów zewnętrznych. Większość złączek do rur metalowych jest dostępna również w wersji z PVC. Ten materiał plastikowy jest odporny na wilgoć i działanie wielu substancji żrących, ale ponieważ rurki nie przewodzą prądu, przez każdy przewód należy przeciągnąć dodatkowy przewód uziemiający. Rury PCV można podgrzewać i giąć w terenie przy użyciu specjalnie zaprojektowanych narzędzi grzewczych.

Rury z żywicy termoutwardzalnej (RTRC) lub z włókna szklanego są lżejsze od rur metalowych, co pozwala na redukcję kosztów robocizny. Czasami określa się go skrótem FRE, co oznacza „Fiberglass Reinforced Epoxy”, ale termin ten jest prawnie zastrzeżonym znakiem towarowym firmy FRE Composites. Sztywny przewód niemetalowy (RNC) to niemetalowa, bezgwintowana rura o gładkich ściankach.

Rury elektryczne niemetalowe (ENT) to cienkościenne, faliste rury, odporne na wilgoć i trudnopalne. Jest elastyczny, można go zginać ręcznie i ogólnie jest elastyczny, ale akcesoria nie są elastyczne. Ze względu na karbowany kształt nie jest gwintowany, jednak niektóre elementy mogą mieć gwint.

Rury osłonowe LSZH (rury osłonowe o niskiej emisji dymu i zerowej zawartości halogenów): Ten nowy typ rur osłonowych jest zwykle wykonany z tworzyw sztucznych, takich jak PP lub PE.

W branży występuje pod wieloma nazwami, które podsumowano w poniższej tabeli:

Tabela porównawcza terminologii dotyczącej kanałów niskodymowych bezhalogenowych[1]

Lista skrótów branży przewodów LSZH
Skróty Oznaczający
LSZH Low smoke, zero halogen(Mało dymu, brak halogenów)
LSF Low smoke, fume(Niski poziom dymu, oparów)
LSOH (LS0H) Low smoke, zero (0) halogen(Mało dymu, zero (0) halogenów)
LSHF(LSFH) Low smoke, halogen-free(free halogen)(Mało dymu, bez halogenów)
LSNH Low smoke, non-halogen(Mało dymu, bezhalogenowy)
NHFR Non-halogen, flame retardant(Bezhalogenowy, trudnopalny)
HFFR Halogen-free, flame retardant(Bezhalogenowy, trudnopalny)
ZHFR Zero Halogen, Flame Retardant(Bezhalogenowy, trudnopalny)
OHLS Zero Halogen, Flame Retardant(Bezhalogenowy, trudnopalny)
HFT Halogen Free and Flame Retardant, Temperature Resistant(Bezhalogenowy i trudnopalny, odporny na temperaturę)
RKHF RK means wall thickness, Halogen Free(RK oznacza grubość ścianki, bezhalogenowy)

Rodzaje peszli

[edytuj | edytuj kod]
  1. zbrojone (posiadające dodatkowe wzmocnienia),
  2. niepalne (nierozprzestrzeniające płomienia),
  3. bezhalogenowe (podczas spalania nie emitują szkodliwych gazów),
  4. odporne na promieniowanie ultrafioletowe,
  5. ze szwem (umożliwiające nałożenie peszla na istniejący kabel, bez jego przecinania),

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Ledes, What is LSZH Conduit – The Definitive Guide 2025, ledestube.com, 2024 (ang.).