Peter Wessel Zapffe
Data i miejsce urodzenia |
18 grudnia 1899 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
12 października 1990 |
Zawód, zajęcie |
pisarz, filozof |
Peter Wessel Zapffe (ur. 18 grudnia 1899 w Tromsø, zm. 12 października 1990 w Asker) – norweski pisarz, filozof i alpinista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował prawo na Uniwersytecie w Oslo. Podczas pobytu w stolicy rozpoczął naukę wspinaczki, podczas której poznał Arne Næssa. W roku 1933 powstaje krótki esej noszący tytuł Ostatni Mesjasz. Idee w nim zawarte zostają w późniejszym czasie rozwinięte, czego rezultatem jest opublikowana w 1941 r. rozprawa doktorska O tragizmie.
Filozofia
[edytuj | edytuj kod]W filozofii Petera Wessela Zapffego człowiek stanowi biologiczny paradoks. Świadomość rozwinęła się u ludzi przesadnie i przez to nie jesteśmy w stanie funkcjonować normalnie tak jak inne zwierzęta: otrzymaliśmy więcej niż jesteśmy w stanie unieść. Pragniemy żyć, a przez to jak wyewoluowaliśmy, jako jedyny gatunek wiemy, że naszym przeznaczeniem jest umrzeć; jesteśmy w stanie analizować przeszłość i przyszłość, sytuację naszą i innych; oczekujemy sprawiedliwości i sensu w świecie, w którym sprawiedliwości i sensu nie ma. Czyni to życia przytomnie myślących ludzi tragediami. Mamy pragnienia: potrzeby duchowe, których rzeczywistość nie jest w stanie zaspokoić i nasz gatunek istnieje jeszcze tylko dlatego, że aby uciekać od wiedzy o tym jaka ta rzeczywistość jest, większość ludzi uczy się wbrew własnej naturze, ograniczać w sztuczny sposób zawartość swoich świadomości. Cała ludzka egzystencja jest obecnie splątana siecią mechanizmów obronnych temu służących, społecznych i indywidualnych, które zaobserwować możemy w naszych codziennych oklepanych schematach zachowań. Zdaniem Zapffego ludzkość powinna przestać się oszukiwać, czego naturalną konsekwencją byłoby zakończenie przez nią istnienia w wyniku powstrzymania się od prokreacji[1][2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Peter W. Zapffe , Ostatni Mesjasz [online], The Last Messiah, „The Philosophy Now” 2004, number 45, s. 35-39, (angielski przekład), Analiza i egzystencja 2013, nr 21, s. 5-19 (polski przekład) .
- ↑ P.W. Zapffe, Om det tragiske, Pax Forlag, Oslo 1996 (norw.)