Petro Poroszenko
| ||
 Petro Poroszenko (2014) | ||
| Pełne imię i nazwisko | Petro Ołeksijowycz Poroszenko | |
| Data i miejsce urodzenia | 26 września 1965 Bołgrad | |
| Prezydent Ukrainy | ||
| Okres | od 7 czerwca 2014 do 20 maja 2019 | |
| Przynależność polityczna | Blok Petra Poroszenki | |
| Pierwsza dama | Maryna Poroszenko | |
| Poprzednik | Ołeksandr Turczynow (p.o.) | |
| Następca | Wołodymyr Zełenski | |
| Minister spraw zagranicznych Ukrainy | ||
| Okres | od 9 października 2009 do 11 marca 2010 | |
| Przynależność polityczna | Nasza Ukraina | |
| Poprzednik | Wołodymyr Chandohij (p.o.) | |
| Następca | Kostiantyn Hryszczenko | |
| ||
| Odznaczenia | ||
    
| ||
Petro Ołeksijowycz Poroszenko, ukr. Петро Олексійович Порошенко (ur. 26 września 1965 w Bołgradzie) – ukraiński polityk i przedsiębiorca, z wykształcenia ekonomista. Minister spraw zagranicznych w latach 2009–2010, minister rozwoju gospodarczego i handlu w 2012. W latach 2014–2019 prezydent Ukrainy.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
W 1989 ukończył studia ekonomiczne na Uniwersytecie Kijowskim.
W latach 90. w okresie przemian zajął się działalnością gospodarczą. W 1996 założył przedsiębiorstwo cukiernicze Roshen. Wpływy w branży cukierniczej przyniosły mu przydomek „króla czekolady”[1]. Jest również właścicielem kanału telewizyjnego 5 kanał. Działalność biznesowa przyniosła mu ogromne zyski, dzięki którym stał się jednym z najbogatszych Ukraińców (w 2014 „Forbes” plasował go na 6. miejscu tworzonej przez siebie listy, wyceniając jego aktywa na 1,3 miliarda USD[2]).
W latach 1998, 2002 i 2006 uzyskiwał mandat deputowanego do Rady Najwyższej. Działał w Zjednoczonej Socjaldemokratycznej Partii Ukrainy. Odszedł z niej w 2001, utworzył w oparciu o grupę deputowanych Partię Solidarność, z którą wszedł do Naszej Ukrainy. Był jednym z przywódców pomarańczowej rewolucji, a także jednym z głównych jej sponsorów.
W 2004 objął kierownictwo Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony, ustąpił po kilku miesiącach na skutek konfliktu z ówczesną premier Julią Tymoszenko. W 2005 razem z czołówką Partii Solidarność wstąpił do Ludowego Związku „Nasza Ukraina” (PS formalnie nie została postawiona w stan likwidacji, lecz faktycznie zaprzestała w tym czasie dalszej działalności). Latem 2006 był kandydatem „pomarańczowej” koalicji na stanowisko przewodniczącego Rady Najwyższej, jego kandydatura upadła po przejściu Ołeksandra Moroza na stronę Partii Regionów. W 2007 nie znalazł się na liście wyborczej. W tym samym roku mianowano go przewodniczącym rady Narodowego Banku Ukrainy.
9 października 2009 został ministrem spraw zagranicznych Ukrainy, urząd ten zajmował do 11 marca 2010. Powrócił do rządu 23 marca 2012. W kontrolowanym przez Partię Regionów pierwszym gabinecie Mykoły Azarowa objął stanowisko ministra rozwoju gospodarczego i handlu. W wyborach w 2012 ponownie uzyskał mandat poselski jako kandydat niezależny[3]. Zakończył następnie urzędowanie na stanowisku ministra. W 2013 został jednym ze sponsorów Euromajdanu, które doprowadziły do zmiany władzy w Kijowie[4].
29 marca 2014 ogłosił, iż zamierza startować w wyborach prezydenckich w 2014[5]. W głosowaniu z 25 maja 2014 zwyciężył w pierwszej turze, otrzymując w niej 54,7% głosów[6]. 7 czerwca 2014 złożył przysięgę w Radzie Najwyższej Ukrainy, rozpoczynając pięcioletnią kadencję prezydenta Ukrainy[7]. 25 sierpnia 2014 zarządził przedterminowe wybory parlamentarne do Rady Najwyższej[8]. W styczniu 2019 oficjalnie ogłosił ubieganie się o reelekcję w wyborach prezydenckich w tym samym roku[9].
W 2019 zdecydował się ubiegać o reelekcję w wyborach prezydenckich. W pierwszej turze głosowania z 31 marca z wynikiem ponad 15,9% głosów zajął drugie miejsce za Wołodymyrem Zełenskim, którego poparło 30,2% głosujących. W drugiej turze głosowania z 21 kwietnia Petro Poroszenko otrzymał 24,5% głosów, przegrywając tym samym ze swoim konkurentem[10]. Zakończył urzędowanie 20 maja 2019, kiedy to zaprzysiężono jego następcę[11].
W maju 2019 jego ugrupowanie przyjęło nazwę Europejska Solidarność, a były prezydent stanął na jego czele[12]. W wyborach w tym samym roku ponownie uzyskał mandat deputowanego[13].
Życie prywatne[edytuj | edytuj kod]
W 1984 poślubił Marynę. Ma czwórkę dzieci: synów Ołeksija (ur. 1985) i Mychajła (ur. 2001) oraz córki bliźniaczki Jewheniję i Ołeksandrę (ur. 2000)[14].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
- Order Za Zasługi II stopnia (1999), III stopnia (1998)
- Order Orła Białego (Polska, 2014)[15]
- Order Republiki (Mołdawia, 2014)[16]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Profile: Ukraine’s President Petro Poroshenko (ang.). bbc.com, 7 czerwca 2014. [dostęp 2015-05-12].
- ↑ Петр Порошенко (ros.). forbes.ua. [dostęp 2014-11-06].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2012 (ukr.). [dostęp 2012-10-30].
- ↑ „Potrzebny jest pokój, bezpieczeństwo i zjednoczenie”. Ukraina ma nowego prezydenta. tvp.info, 7 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-07].
- ↑ Poroszenko wystartuje w wyborach prezydenckich, Jaceniuk nie. pb.pl, 29 marca 2014. [dostęp 2014-03-29].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2014 (ukr.). [dostęp 2014-05-29].
- ↑ Ukraina ma nowego prezydenta. tvp.info, 7 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-07].
- ↑ Early parliamentary elections in Ukraine set for October 26 (ang.). tass.com, 27 sierpnia 2014. [dostęp 2014-08-31].
- ↑ Poroszenko powalczy o kolejną kadencję. Zapowiada starania o członkostwo w Unii. tvn24.pl, 29 stycznia 2018. [dostęp 2019-02-05].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2019 (ukr.). [dostęp 2019-04-23].
- ↑ Zełenski zaprzysiężony na prezydenta Ukrainy. Pierwsza decyzja: rozwiązanie parlamentu. tvp.info, 20 maja 2019. [dostęp 2019-05-20].
- ↑ Petro Poroszenko stanął na czele partii, która zmienia nazwę. wnp.pl, 31 maja 2019. [dostęp 2019-05-31].
- ↑ Serwis CVK – Wybory 2019 (ukr.). [dostęp 2019-07-24].
- ↑ Nota biograficzna na stronie dovidka.com.ua (ukr.). [dostęp 2014-11-08].
- ↑ M.P. z 2015 r. poz. 198.
- ↑ Polska wspiera Mołdawię i Ukrainę na proeuropejskiej drodze. prezydent.pl, 20 listopada 2014. [dostęp 2016-12-29].
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Nota biograficzna na stronie novynar.com.ua (ukr.). [dostęp 2012-08-07].
- Nota biograficzna na stronie korrespondent.net (ros.). [dostęp 2012-08-07].
| ||||||||||||||||||
| |||||||||||||
- Absolwenci Uniwersytetu Kijowskiego
- Deputowani Rady Najwyższej Ukrainy
- Kandydaci na urząd prezydenta Ukrainy
- Ministrowie gospodarki Ukrainy
- Odznaczeni Orderem „Za zasługi” (Ukraina)
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (III Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Orderem Republiki (Mołdawia)
- Politycy Bloku Petra Poroszenki
- Politycy Naszej Ukrainy
- Politycy Zjednoczonej Socjaldemokratycznej Partii Ukrainy
- Prezydenci Ukrainy
- Ukraińscy przedsiębiorcy
- Ukraińscy ekonomiści
- Ukraińscy ministrowie spraw zagranicznych
- Urodzeni w 1965