Pięciornik skalny

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pięciornik skalny
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

Drymocallis

Gatunek

pięciornik skalny

Nazwa systematyczna
Drymocallis rupestris (L.) Soják
Čas. Nár. Muz. Praze, Rada Přír. 154:118. 1989[3]

Pięciornik skalny (Drymocallis rupestris (L.) Soják)[4][3]gatunek rośliny należący do rodziny różowatych, przeniesiony w końcu XX wieku wraz z sekcją sect. Rupestres z rodzaju pięciornik Potentilla do rodzaju Drymocallis. Występuje w dużej części Europy (bez jej północnych, wschodnich i południowych krańców), w Maroku i regionie Kaukazu[5]. W Polsce jest rzadki i występuje tylko w środkowej części kraju[6] – brak go na wybrzeżu, w górach i w pasie wyżyn (z wyjątkiem pojedynczych stanowisk na Wyżynie Lubelskiej i w Górach Świętokrzyskich[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój
Kwiat
Kwiat
Łodyga
Owłosiona, czerwono nabiegła, w górnej części widlasto rozgałęziona i gruczołowata, do 50 cm wysokości.
Liście
Liście dolne 5-9-listkowe, liście górne - 3-listkowe. Listki jajowate, nierówne, podwójnie karbowane[8].
Kwiaty
Białe, 5-płatkowe.
Owoc
Nagi, gładki.

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina. Rośnie w suchych lasach sosnowych, na zboczach i w zaroślach. Kwitnie w maju i czerwcu.

Zagrożenia i ochrona[edytuj | edytuj kod]

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[9] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[10]. Objęta ścisłą ochroną.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. a b Kadereit J. W., Albach D. C., Ehrendorfer F., Galbany-Casals M. i inni. Which changes are needed to render all genera of the German flora monophyletic?. „Willdenowia”. 46, s. 39 – 91, 2016. DOI: 10.3372/wi.46.46105. 
  4. a b Drymocallis rupestris (L.) Soj k. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-07-16].
  5. Drymocallis rupestris (L.) Soják, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2023-09-20].
  6. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  7. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, Adam Zając, Maria Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 433, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957.
  8. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  9. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  10. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.