Piaseczno (powiat tczewski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piaseczno
wieś
Ilustracja
Widok ogólny wsi
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

tczewski

Gmina

Gniew

Liczba ludności (2022)

660[2]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

83-123[3]

Tablice rejestracyjne

GTC

SIMC

0161370

Położenie na mapie gminy Gniew
Mapa konturowa gminy Gniew, w centrum znajduje się punkt z opisem „Piaseczno”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Piaseczno”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Piaseczno”
Położenie na mapie powiatu tczewskiego
Mapa konturowa powiatu tczewskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Piaseczno”
Ziemia53°48′14″N 18°46′38″E/53,803889 18,777222[1]

Piasecznowieś kociewska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie tczewskim, w gminie Gniew przy drodze krajowej nr 91. Wieś jest siedzibą sołectwa Piaseczno, w którego skład wchodzi również Piaseckie Pole, Pod Lasem. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie gdańskim.

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Piaseczno[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0161387 Piaseckie Pole kolonia
1037749 Pod Lasem przysiółek

Historia[edytuj | edytuj kod]

Po raz pierwszy wieś wzmiankowano jako Piaski (1400). Kościół powstał nieco wcześniej, bo już w 1348 (stanowi on prezbiterium obecnej świątyni). Około 1380 nastąpiła tutaj seria objawień, co upamiętnia miejsce kultu przy studzience, będące masowym punktem pielgrzymkowym. Wieś królewska w 1664 roku należała do starostwa gniewskiego[6].

W 1862, z inicjatywy Juliusza Kraziewicza (Wielkopolanina) we wsi utworzono pierwsze na ziemiach polskich kółko rolnicze. Następnie powstały jeszcze: Kasa Oszczędnościowa, Towarzystwo Gospodyń, Ochotnicza Straż Pożarna (od 1865), szkoła rolnicza oraz Giełda Zbożowa. Na miejscu wydawano tygodnik rolniczy Piast, a także prezentowano wystawy rolnicze.

Od końca listopada 1906 r. do połowy stycznia 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej odbył się strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane są nazwiska następujących dzieci: M. Gładykowska, H. Jaworska, A. Klein, B., J. Knuthowie, Ł. Kozłowska, H. Malinowska, L. Ossowska, B. Szwarc. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele[7].

Po II wojnie światowej majątek zastąpiono PGR-em. W Ośrodku Kółek Rolniczych, w 1966 (tysiąclecie Polski), otwarto izbę pamięci, która w 1970 przekształciła się w muzeum społeczne, a obecnie stanowi oddział Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego z Warszawy[8].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Studzienka w Piasecznie.

Według rejestru zabytków NID[9] na listę zabytków wpisane są:

  • gotycki kościół parafialny pw. Narodzenia NMP, 1348-XV, 1676, XVIII, nr rej.: A-326 z 12.05.2010[10]
  • dawny cmentarz przy kościele, nr rej.: j.w.
  • ogrodzenie z bramami, mur., 2 poł. XIX, nr rej.: j.w.
  • wiatrak holender, 1889, nr rej.: A-872 z 25.04.1977

We wsi znajdują się również:

  • Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego
  • Sanktuarium Maryjne.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 99208
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 914 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. GUS. Rejestr TERYT
  6. Opis królewszczyzn w województwach chełmińskim, pomorskim i malborskim w roku 1664, wydał Józef Paczkowski, Toruń 1938, s. 28.
  7. L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 227.
  8. Jarosław Ellwart, Kociewie i Bory Tucholskie, Gdynia: Region, 2009, s. 43-44, ISBN 978-83-7591-092-6, OCLC 751381124.
  9. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2022-01-02].
  10. Piotr Skurzyński, Pomorze, Warszawa: Wyd. Muza S.A., 2007, s. 309, ISBN 978-83-7495-133-3.