Piekło

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skocz do: nawigacja, szukaj
Ten artykuł dotyczy religii. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Średniowieczna ilustracja Piekła w Hortus deliciarum manuskrypcie Herrady z Landsbergu (około 1180 roku)
Otchłań Piekła, ilustracja Botticellego do Boskiej Komedii

Piekło – w eschatologiach religii uznających życie pozagrobowe – miejsce przebywania lub stan dusz zmarłych, potępionych za grzechy lub winy wobec bogów popełnione na Ziemi.

Wyobrażenie piekła w różnych systemach religijnych[edytuj]

Religie pierwotne i starożytne[edytuj]

Według religii pierwotnych i starożytnych piekło znajdowało się przeważnie pod ziemią, a wyobrażenia doznawanych w nim kar były kształtowane na wzór doczesnych cierpień człowieka (głód, pragnienie, tortury, ból, płacz, niewola, męki, strach i inne złe rzeczy). W piekle mieściła się także siedziba złych duchów.

Judaizm[edytuj]

Według judaizmu, obok podziemnego miejsca do przebywania wszystkich zmarłych (szeol), istnieje miejsce kary dla potępionych (Gehenna).

Chrześcijaństwo[edytuj]

Według chrześcijaństwa głównego nurtu (katolicyzm, prawosławie i protestantyzm) piekło jest stanem potępionych aniołów i zmarłych ludzi, na zawsze pozbawionych daru oglądania Boga (poena damnationis), dręczonych cierpieniami fizycznymi (poena sensus) i wyrzutami sumienia (poena vermis)[potrzebny przypis]. Przez długie lata rozpowszechnione było, zarówno wśród katolików, jak i protestantów, dosłowne rozumienie ognia piekielnego jako powodującego cierpienia fizyczne. Przeciwne poglądy przedstawiało jedynie kilku Ojców Kościoła jak Orygenes czy Ambroży z Mediolanu. W okresie nowożytnym o metaforycznym znaczeniu ognia piekielnego w Kościele katolickim przekonany był Ambrosius Catharinus (zm. w 1553), a w protestantyzmie m.in. Jan Kalwin (Institutio religionis christianae III,25,12[1])[2][3]. Niektóre wyznania chrześcijańskie przyjmują również anihilacjonizm, w formie unicestwienia bezbożnych w jeziorze ognia (np. adwentyści dnia siódmego[4]) lub całkowicie odrzucają koncepcję piekła jako miejsca ognistych mąk (np. Świadkowie Jehowy, którzy uważają je tylko za wspólny grób ludzkości[5]).

zob. Piekło (katolicyzm)

Adwentyzm[edytuj]

Według adwentystów Bóg byłby gorszy od Nerona, Hitlera i Stalina, gdyby skazywał ludzi na wieczne męczarnie[6]. Szatan, propagując koncept wiecznego piekła, oskarża w ten sposób Boga o niezwykłe okrucieństwo. Ostatecznie szatan i jego aniołowie spłoną w jeziorze ognia, które nie będzie dosłownie trwać wiecznie, ale będzie wieczne w skutkach[7].

Wyobrażenie piekła w Biblii[edytuj]

Ge Hinnom – Dolina Hinnom, 2007

Stary Testament

  • Szeol[8]: Księga Rodzaju 37:35, 42:38, 44:29, 44:31, itd. (w języku greckim – Septuaginta – Szeol stał się Hades)
  • Hinnom[9]: Jeremiasz 19:6, itd. (w języku greckim Ge Hinnom – Dolina Hinnom – stała się Gehenna).

Nowy Testament

  • Hades[10]: Ewangelia Mateusza 11:23 16:18. Ewangelia Łukasza 10:15. Dzieje Apostolskie. 2:27,31. 1 Kor 15:55. Objawienie 1:18, 6:8 20:13,14
  • Gehenna[11]: Ewangelia Mateusza 5:22,29,30, 10:28, 18:9, 23:15,33. Ewangelia Marka 9:43,45,47, Łukasz 12:5, Jakub 3:6.

Islam[edytuj]

Według islamu piekło to miejsce, w którym ogień trawi skórę, po spaleniu odradzającą się na nowo. Niewierzący pozostaną w nim na wieki, wierzący, którzy do niego trafią za grzechy mają zawsze, prędzej czy później szanse na raj.

Buddyzm[edytuj]

Według buddyzmu ogólna nazwa dla piekła to naraka. Naraka zawiera 16 piekieł (w tym 8 gorących i 8 zimnych), a chociaż okres przebywania w nich może być niezmiernie długi, to jednak jest ograniczony. Nauki o piekłach są interpretowane dosłownie, bądź jako symboliczne przedstawienie różnych stanów umysłu.

Spirytyzm[edytuj]

Według teorii spirytyzmu, bazującej na przekazach duchów wyższych, zebranej w dziełach Allana Kardeca (zwłaszcza w dziele Niebo i piekło według spirytyzmu), piekło nie istnieje; dobry i sprawiedliwy bóg nie mógłby skazywać żadnego ze swoich dzieci na wieczne męki; w spirytyzmie przyjmuje się, że dusze wciąż się doskonalą poprzez kolejne wcielenia i każda z nich otrzymuje zawsze szansę na poprawę.

Wizje piekła w sztuce[edytuj]

Dante i Wirgiliusz w piekle – obraz William-Adolphe'a Bouguereau

W malarstwie wizerunki piekła z dużą ekspresją przedstawiał m.in. Hieronim Bosch i Hans Memling.

Najbardziej znany literacki obraz piekła zawiera Boska Komedia Dantego. Piekło jako abstrakcyjne miejsce, gdzie człowiek może trafić w już życiu doczesnym, stało się głównym tematem Sezonu w piekle Arthura Rimbauda. W muzyce jednym z bardziej znanych tytułów jest Orfeusz w piekle Offenbacha, jednak piekło offenbachowskie znacznie odbiega od standardowych jego wyobrażeń. W operetce jest to siedziba bogów utożsamianych zresztą z paryskim establishmentem z czasów kompozytora.

Piekło (i jego mieszkańcy) są częstym tematem przysłów.

Zobacz też[edytuj]

Wikimedia Commons ma galerię ilustracji związaną z tematem:
Piekło
Zobacz w Wikicytatach kolekcję cytatów o piekle
Zobacz hasło piekło w Wikisłowniku

Przypisy

  1. ↑ John Calvin: Of the last resurrection (ang.). W: Institutes of the Christian Religion [on-line]. ccel.org. [dostęp 2015-08-31].
  2. ↑ J. Hontheim: Hell (ang.). W: Catholic Encyclopedia [on-line]. newadvent.org, 1910. [dostęp 2015-08-31].
  3. ↑ Peter Marschall. The Reformation of Hell? Protestant and Catholic Infernalisms in England, c. 1560–1640. „Journal of Ecclesiastical History”. 2 (61), s. 279–298, 2010. Cambridge University Press (ang.). 
  4. ↑ Najczęściej zadawane pytania - Kościół Adwentystów Dnia Siódmego w Polsce.
  5. ↑ Watchtower: Czy piekło to miejsce wiecznych mąk? (pol.). jw.org. [dostęp 2014-06-03].
  6. ↑ Jonatan Dünkel, Piekło: Czyżby Bóg był gorszy niż Hitler i Stalin?
  7. ↑ Jonatan Dünkel, Biblijna prawda o piekle
  8. ↑ Szeol
  9. ↑ Hinnom
  10. ↑ ᾅδης Hades
  11. ↑ γέεννα Gehenna

Bibliografia[edytuj]

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piekło&oldid=46824298”