Pierwsza kampania Mehmeda II w Albanii

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pierwsza kampania Mehmeda II w Albanii
Czas

21 lipca 1452

Miejsce

wschodnia część Albanii

Wynik

zwycięstwo Albańczyków

Strony konfliktu
Liga w Lezhy Imperium Osmańskie
Dowódcy
Skanderbeg

Moisi Golemi

Tahip Pasza

Hamza Pasza

Siły
10 tys. 25-27 tys.
Straty
1 tys. 7 tys.
brak współrzędnych

Edytujesz Pierwsza kampania Mehmeda II w Albanii - kampania przeciwko Albanii, która miała miejsce dnia 21 lipca 1452 roku. Osmański sułtan Mehmed II Zdobywca wysłał do walki około 25 tys. żołnierzy dowodzonych przez Tahipa Paszę i Hamzę Paszę.

Wówczas Albania była w kryzysie, a albański dowódca Skanderbeg był wasalem króla Aragonii Alfonsa V. Żeby osłabić aragońskie wpływy, Republika Wenecka próbowała nastawić przeciwko Albanii państwa, które miały z nią dobre relacje. Mehmed II widział w tym szansę na podbój Albanii, jednak Skanderbeg znał taktykę sułtana. Gdy armia osmańska została rozdzielona, wojska albańskie je zaatakowały.

Tahip Pasza zginął w walce, a Hamza Pasza został wraz ze swoim sztabem schwytany do niewoli; zostali jednak uwolnieni za zapłatą 13 tys. dukatów. Wkrótce po nieudanej kampanii sułtana, Skanderbegowi częściowo udało się przekonać Republikę Wenecką do ocieplenia relacji z Albanią.

Relacje Albanii z Zachodem[edytuj | edytuj kod]

Wygrane przez Albańczyków oblężenie Krui z 1450 roku spowodowało ciężkie straty zarówno po stronie osmańskiej, jak i albańskiej[1]. Dodatkowym problemem dla Albanii były niedobory plonów, które skutkowały klęską głodu[1]. Po śmierci sułtana Murada II w 1451 roku, na osmański tron powrócił jego syn Mehmed II Zdobywca; Skanderbeg był świadomy, że Albania nie ma wystarczająco dużo zaopatrzenia, a armia nie byłaby w stanie powstrzymać osmańskiego ataku, gdyby nowy sułtan zdecydował się zaatakować Albanię[1]. Dodatkowo Księstwo Dukagjini, jedno z najpotężniejszych albańskich księstw, prowadziło otwarte negocjacje z Imperium Osmańskim; Skanderbeg uważał, że księstwo mogłoby się stać wasalem Mehmeda II[1].

Żeby zapobiec potencjalnemu rozpadowi Ligi w Lezhy z powodu konfliktów wewnętrznych, zrujnowanej gospodarki i osłabionej armii, Skanderbeg zaczął szukać państwa, z którym mógłby zawrzeć sojusz[1]. Początkowo zwrócił się do Republiki Weneckiej, proponując jej sojusz wojskowy oraz wasalizację Albanii; propozycja została odrzucona, ponieważ Republika Wenecka miała dobre stosunki z Impierum Osmańskim[1]. Z kolei Państwo Kościelne zaoferowało Skanderbegowi pomoc finansową, która według niego okazała się niewystarczająca[1]. Następnym państwem była Aragonia rządzona wówczas przez Alfonsa V, który planował rozszerzyć swoje wpływy m.in. na Gibraltar i cieśninę Bosfor, jednak wówczas kontrolował całą Sycylię i południową część Półwyspu Apenińskiego wraz z Neapolem[1]. Król Aragonii i neapolitańska szlachta była jednak sceptyczna wobec Skanderbega, ponieważ rodzina Kastrioti była wcześniej sprzymierzona z Wenecją[2]. Alfons V Aragoński, jako praktykujący chrześcijanin, widział trudności w sprzymierzeniu się ze Skanderbegiem z powodu praktykowania przez niego islamu podczas jego służbie w osmańskim wojsku[2].

Dnia 26 marca 1451 roku podpisano traktat z Gaety, na mocy którego Królestwo Aragonii wchodzi w sojusz z Albanią[2], która wysyłała swoich dyplomatów również do innych państw włoskich, m.in. do Księstwa Mediolanu i Republiki Sieny[3]. W sierpniu 1451 Skanderbeg wraz z władzami Republiki Weneckiej wysyłał listy do mediolańskiego księcia Franciszka I Sforzy, w których informowano go o albańskich zwycięstwach nad osmańską armią oraz proszono go o wysłanie Albanii zaopatrzenia w celu dalszej obrony przed wrogiem; książę jednak nie zgodził się na udzielenie pomocy Albanii, co uzasadniał niestabiln sytuacją polityczną w jego kraju[3]. Władze weneckie oznajmiły, że są zwolennikami pokoju między Albanią a Imperium Osmańskim, a Republika Raguzy przekazała Albanii dużą ilość dukatów[3].

Konflikt o kontrolę nad Albanią[edytuj | edytuj kod]

Głównym powodem zawarcia sojuszu między Skanderbegiem a Alfonsem V były obawy Skanderbega przed ambicjami mocarstwowymi nowego sułtana Mehmeda II Zdobywcy; chciał on odzyskać tereny od Syrii po Hiszpanię, nad którymi panował cesarz bizantyjski Justynian I[4]. Sułtan był również jednym z pierwszych monarchów od czasów Starożytnego Rzymu, który bezpośrednio kontrolował swoją armię[5], którą unowocześnił również poprzez zaopatrywanie jej w najnowsze modele armat[6].

Król Aragonii chciał, by Liga w Lezhy była tak potężna, że sama mogłaby wypowiedzieć wojnę Imperium Osmańskiemu[7]. W maju 1451 wysłał do Krui 200 żołnierzy i dwóch oficerów z Katalonii, a 7 czerwca tego roku zawarł sojusz z Gjergjem Arianitim, który był pochodzącym z południowej Albanii członkiem Ligi w Lezhy[8]. Następnie Alfons V zawierał sojusze z innymi ważniejszymi szlachcicami sprzymierzonymi ze Skanderbegiem, m.in. z Gjonem Muzaką[3]. Z kolei szlachcic Pal Dukagjini miał dobre relacje z Republiką Wenecką i z sułtanem Mehmedem II[3].

W 1451 roku Mehmed II Zdobywca przebywał w Azji Mniejszej, gdzie był zajęty walką z Karamanidami i Menteszami, jednak zamierzał ponowić walki przeciwko Albanii[3]. W tym czasie Skanderbeg odbudował zamek w Krui oraz w ciągu kilku miesięcy wzniósł nową fortecę w Modriču[3][9].

Republika Wenecka, przeciwna ekspansji aragońskich wpływów (Albania była wówczas wasalem Aragonii), próbowała nastawić przeciwko Albanii państwa, które miały z nią dobre relacje[3]. W odpowiedzi na politykę Wenecji, król Aragonii Alfons V mianował Bernarda Vaquera na gubernatora Krui, który został wkrótce zastąpiony na tym stanowisku przez Ramona d'Ortafę[3]. Dowódcą stacjonującego w tym mieście garnizonu wojskowego, liczącego wówczas 100 osób, był Pedro Scuder[3].

Książę Zety Stefan I Crnojević nie utrzymywał stosunków z Alfonsem V; sprzymierzył się za to z Wenecją, której stał się wasalem[10]. Stefan I zobowiązał się chronić teren Albanii Weneckiej przed potencjalnymi serbskimi i osmańskimi atakami[10].

Wojna z Imperium Osmańskim[edytuj | edytuj kod]

W 1452 roku osmańska kawaleria zaczęła atakować wschodnie terytoria Albanii; była to taktyka powszechnie używana w osmańskim wojsku, miała ona na celu osłabić wroga przed rozpoczęciem pełnoskalowej inwazji[11]. 23 kwietnia tego roku gubernator Krui Raimon d'Ortafà, wysyłał listy do Alfonsa V Aragońskiego w prośbą o pomoc; d'Ortafà obawiał się, że osmańska inwazja zmusiłaby wielu Albańczyków do przejścia na islam[11]. Sułtan Mehmed II wykorzystał fakt, że członkowie Ligi w Lezy są ze sobą skłóceni; w tym celu wysłał do Albanii siły liczące od 25 tys. do 27 tys. niedoświadczonych żołnierzy[12]. Uważał, że armia mogłaby osłabić albański opór na tyle, by rozpocząć skoordynowaną inwazję[12].

Bitwa o Modrič[edytuj | edytuj kod]

Skanderbeg zebrał 14 tys. ludzi[13] i wraz z nimi wyruszył przeciwko osmańskiej armii dowodzonej przez Tahipa Paszę; planował jednak najpierw pokonać wojska Hamzy, a następnie otoczyć wojska Tahipa[12]. Siły znajdowały się pod dowództwem Tahipa Paszy; ten podzielił je na dwie części: pierwsza liczyła 14 tys. żołnierzy i była dowodzona przez jego samego, druga natomiast liczyła od 10[12] do 12 tys. żołnierzy[14][15], którymi dowodził Hamza Pasza[12]. 21 lipca 1452 roku wojska albańskie zaatakowały żołnierzy Hamzy Paszy, nie dając im czasu na przygotowanie się[14][15]. Walka nie trwała długo, a wojska Hamzy zdecydowały się wycofać, sam dowódca został schwytany wraz ze swoim sztabem,[14][15] jednak uwolniono ich po wpłacie 13 tys. dukatów[16][17].

Bitwa pod Meçad[edytuj | edytuj kod]

Po pokonaniu armii Hamzy Paszy, Skanderbeg wysłał swoich żołnierzy do centralnej części Albanii, gdzie stacjonowała wówczas armia Tahipa Paszy[14]. Przed przystąpieniem do ataku, Skanderbeg wysłał Moisiego Golemiego na tyły osmańskiej armii; po zaatakowaniu Osmanów, podczas bitwy Golemi stoczył pojedynek z Tahipem Paszą, którego wynikiem była śmierć osmańskiego dowódcy[18]. Po śmierci Tahipa, jego żołnierze wycofali się z pola bitwy[14][18].

Następstwa[edytuj | edytuj kod]

W bitwach o Modrič i pod Meçad zginęło łącznie ponad 7 tys. żołnierzy po osmańskiej stronie i tysiąc po albańskiej[18]. Część zmęczonych albańskich żołnierzy odmówiła ścigania wycofujących się sił osmańskich[18]..

Zwycięstwo Skanderbega nad Mehmedem II było dla Albańczyków niespodziewanym rezultatem[13][19]. Sam Skanderbeg odzyskał zaufanie innych członków Ligi w Lezhy oraz pojednał się z rodziną Dukagjini[13]. Gubernator Krui Ramon d'Ortafà poinformował Alfonsa V Aragońskiego o zwycięstwie Albanii, co aragoński król przyjął z entuzjazmem[17].

Ze względu na dobre relacje wenecko-osmańskie, Skanderbeg postanowił poprawić relacje z Republiką Wenecką[11]. Jednym z kroków do próby ocieplenia stosunków albańsko-weneckich było wysłanie jednego z albańskich oddziałów do weneckiego miasta Cattaro w celu udaremnienia ataku serbskiego władcy Jerzego I Brankovicia na to miasto[11]. Republika Wenecka, mimo podziękowania Skanderbegowi za pomoc, wciąż jednak była niechętna wobec Albanii[11]. Kolejnym krokiem Skanderbega do ocieplenia stosunków było wysłanie mówcy Ezopa Zguriego do Alfonsa V; mówca miał poprosić o pomoc wojskową dla Albanii oraz przekonać władcę, by ten wezwał do pojednania z Wenecją[11]. Pierwsza prośba nie mogła zostać spełniona, ponieważ nie miał wystarczająco dużo żołnierzy ani funduszy, drugą natomiast udało się spełnić; dnia 5 marca 1453 roku Alfons V Aragoński wysłał list do Republiki Weneckiej, w którym potępił ją za wspieranie wrogów Skanderbega[11].

22 kwietnia 1453 roku, Mehmed II Zdobywca wysłał kolejną wyprawę do Albanii pod dowództwem Ibrahima Paszy, który zginął podczas bitwy na równinie Polog[11]. Dnia 29 maja tego roku upadło Cesarstwo Bizantyjskie, co zaniepokoiło chrześcijańskie państwa zachodniej Europy; sułtan Mehmed II Zdobywca następnie zwrócił swoją uwagę na Królestwo Węgier oraz na Włochy[16].

W celu powstrzymania przyszłych osmańskich ataków, Albania, Raguza, Serbia i Węgry założyły luźną koalicję przeciwko Imperium Osmańskiemu[16].


Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e f g h Frashëri 2002 ↓, s. 308.
  2. a b c Frashëri 2002 ↓, s. 309.
  3. a b c d e f g h i j Frashëri 2002 ↓, s. 319-320.
  4. Freely ↓.
  5. Hodgkinson 1999 ↓, s. 124.
  6. Hodgkinson 1999 ↓, s. 122.
  7. Frashëri 2002 ↓, s. 317.
  8. Frashëri 2002 ↓, s. 318.
  9. Schmitt 2009 ↓, s. 280.
  10. a b Schmitt 2009 ↓, s. 281.
  11. a b c d e f g h Frashëri 2002 ↓, s. 321.
  12. a b c d e Francione 2003 ↓, s. 105.
  13. a b c Noli 1947 ↓, s. 100.
  14. a b c d e Schmaus 1969 ↓, s. 92.
  15. a b c Franco 1539 ↓, s. 316.
  16. a b c Frashëri 2002 ↓, s. 322.
  17. a b Francione 2003 ↓, s. 107.
  18. a b c d Francione 2003 ↓, s. 106.
  19. Franco 1539 ↓, s. 317.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]