Pinus maximinoi

Pinus maximinoi
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	P. maximinoi
	Nazwa systematyczna
	Pinus maximinoi H.E. Moore
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pinus maximinoi H.E. Moore – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Występuje w Salwadorze, Gwatemali, Meksyku, północno-zachodniej Nikaragui i Hondurasie^[5].

Morfologia

Pokrój: Drzewo o początkowo piramidalnej koronie, która z czasem staje się zaokrąglona i otwarta.
Pień: Zazwyczaj pojedynczy, okrągły i prosty. Osiąga wysokość 20–35(50) m i 70–90(100) cm średnicy. Kora początkowo gładka i szarobrązowa, z wiekiem staje się chropowata, głęboko spękana i łuszczy się dużymi płatami.
Liście: Zebrane po 5 na krótkopędach, rzadko po 4 lub 6, o długości 20-35 cm i średnicy 0,6–1,1 mm, bardzo wiotkie i opadające.
Szyszki: Szyszki męskie cylindryczne, różowo-brązowe, o długości 30–40 mm i średnicy 5–8 mm. Szyszki żeńskie wyrastają w grupach po 3–4. W pierwszym roku są jasnobrązowe, dojrzałe czerwono-brązowe, asymetryczne, jajowate do podłużnie jajowatych, o długości (4)5–10(12) cm i szerokości 4–8 cm po otwarciu. Osadzone na szypułce długości 10–15 mm. Nasiona są ciemnobrązowe, o długości 4–6 mm i średnicy 3–4 mm, opatrzone skrzydełkiem o długości 16–20 mm.

Biologia i ekologia

Igły pozostają na drzewie przez 2–2,5 roku. W liściach znajdują się po przeważnie trzy kanały żywiczne, rzadziej 2 lub 4. Igły trójkątne w przekroju poprzecznym. Aparaty szparkowe ułożone w linie, po 2–3 na każdej stronie liścia. Siewka wykształca zazwyczaj sześć do ośmiu liścieni^[6]. Szyszki nasienne dojrzewają w zimie, w drugim roku od zapylenia, uwalniają nasiona i opadają wkrótce potem.

Występuje przeważnie w górach, ale także w wilgotnych lasach subtropikalnych, suchszych lasach sosnowo-dębowych i innych terenach lesistych. Rośnie na wysokościach (450) 900–1800 (2800) m n.p.m.^[5].

Pinus maximinoi jest gospodarzem roślin pasożytniczych: Arceuthobium globosum subsp. grandicaule na terenie południowego Meksyku i Gwatemali^[7].

Systematyka

Synonimy: Pinus tenuifolia Benth. non Salib., P. escandoniana Roezl, P. hoseriana Roezl, P. tzompoliana Roezl.

Gatunek ten jako pierwszy opisał w 1857 r. czeski botanik Benedikt Roezl (1823–1885), jednak jego zielniki zaginęły na wiele lat. W tym czasie zaczęto powszechnie używać nazwy P. maximinoi. Aby uniknąć niepotrzebnej zmiany nazwy, zaproponowano^[8] zachowanie ogólnie przyjętej, chociaż późniejszej P. maximinoi.

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[9]:

podrodzaj Pinus
- sekcja Trifoliae
  - podsekcja Ponderosae
    - gatunek P. maximinoi

Zagrożenia

Roślina umieszczona w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych w grupie gatunków niższego ryzyka (kategoria zagrożenia; LC)^[4].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b A.A. Farjon A.A., Pinus maximinoi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-03-17] (ang.).
↑ ^a ^b Christopher J. Earle: Pinus maximinoi. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).
↑ Jesse P. Perry: The Pines of Mexico and Central America. Portland: Timber Press, 1991. ISBN 0-88192-174-2. (ang.).
↑ F.G. Hawksworth, D. Wiens. Dwarf mistletoes: Biology, pathology and systematics. „Agriculture Handbook”. 709, 1996. Washington, DC: U.S.D.A. Forest Service. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).
↑ Aljos Farjon, Michael P. Frankis. Proposal to conserve the name Pinus maximinoi (Pinaceae) against three competing binomials. „Taxon”, s. 733-734, 1998.
↑ Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[iucn-4] A.A. Farjon A.A., Pinus maximinoi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2010-03-17] (ang.).

[Gymn2-5] Christopher J. Earle: Pinus maximinoi. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).

[Perry-6] Jesse P. Perry: The Pines of Mexico and Central America. Portland: Timber Press, 1991. ISBN 0-88192-174-2. (ang.).

[AH_Hawksworth1996-7] F.G. Hawksworth, D. Wiens. Dwarf mistletoes: Biology, pathology and systematics. „Agriculture Handbook”. 709, 1996. Washington, DC: U.S.D.A. Forest Service. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).

[FF-8] Aljos Farjon, Michael P. Frankis. Proposal to conserve the name Pinus maximinoi (Pinaceae) against three competing binomials. „Taxon”, s. 733-734, 1998.

[Gymn-9] Christopher J. Earle: Pinus. [w:] Gymnosperm Database [on-line]. [dostęp 2010-03-17]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]