Piotr Naliwajko

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piotr Naliwajko
Piotr Józef Naliwajko[1]
Ilustracja
Piotr Naliwajko (2020)
Data i miejsce urodzenia

1960
Świętochłowice

Narodowość

polska

Język

polski

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie

Dziedzina sztuki

malarstwo

Ważne dzieła

Chrystus w autobusie
M.B.Cz.J.B.
Przybycie Jezusa Chrystusa do Chorzowa

Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
Strona internetowa

Piotr Naliwajko (ur. 1960[2][3] w Świętochłowicach[4]) – polski malarz.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Malował już w dzieciństwie; jeden z jego obrazów powstał, gdy miał 8 lat[4]. Studiował na katowickim Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie[4] w latach 1979–1984[5]. Był uczniem Macieja Bieniasza i Jerzego Dudy-Gracza[6][4][7].

Razem z Leszkiem Żegalskim i Januszem Szpytem założył w 1983 roku założył grupę artystyczną o nazwie Tercet Nadęty, czyli Całkiem Nowi Dzicy Normalni Dadaiści[7][4] (początkowo jako Grupa Trzech[8]), w ramach której wystawiał swoje prace w Polsce i za granicą[5]. Pierwsza wystawa została zaprezentowana w Muzeum Historii Katowic w 1983 roku[8]. Uczestniczył w Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki „Arsenał '88” w Warszawie[4]. Prowadzi Pracownię Rysunku i Malarstwa w Miejskim Domu Kultury Batory w Chorzowie-Batorym[9].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Piotr Naliwajko uprawia malarstwo realistyczne[4], przez Jarosława M. Daszkiewicza określone jako „neorealizm egzystencjalny”[8], z uwagi na inspiracje aurą Górnego Śląska określane także jako malarstwo miejsca[10]. Posługuje się metaforyką czerpiącą z różnych nurtów kultury, m.in. z dadaizmu[4]. Jego twórczość bywa określana jako prowokacyjna i skandalizująca[4]. Angażował się także w akcje o charakterze happeningu[11].

Wybrane dzieła:

  • Chrystus w autobusie[8]
  • Przybycie Jezusa Chrystusa do Chorzowa (1987)[11], na którym „sponiewierany Jezus leży między pijakami i prostytutką”[12]
  • M.B.Cz.J.B. (1998)[13] – „wizerunek Matki Boskiej Częstochowskiej jako lalki Barbie” w zbiorach Muzeum w Chorzowie[12]
  • Chleb (2001) – „rodzajowa, prozaiczna scena krojenia chleba i przekazywania sobie jego kromki. Scena ta wyjęta jest ze śląskiej, bliskiej artyście rzeczywistości i umieszczona, w irracjonalny sposób, na tle typowego dla Śląska pejzażu architektonicznego: podwórka z chlewikami i familokami z czerwonej cegły”[10]
  • Zdumiewająco nieprzemysłowy duch (2006), kurtyna dla Teatru Powszechnego w Łodzi[4]
  • Blisko, najbliżej…, wielkoformatowy obraz dla nowego Chorzowskiego Centrum Kultury[5]

Kolekcję jego prac posiada m.in. muzeum diecezjalne w Würzburgu[12][6], kilka obrazów jest także w zbiorach kardynała Joachima Meisnera[12].

Recepcja[edytuj | edytuj kod]

Malarstwem Piotra Naliwajki zajmowali się m.in.: Henk Abbink, Krzysztof Cichoń, Victor Forbes, Andreas Hildmann, Irma Kozina, Friedrich Kraft, Annette Krauss, Anna Kuligowska-Korzeniewska, Jacek Kurek, Lechosław Lameński, Jerzy Madeyski, Monika Małkowska, Andrzej Matynia, Jarosław Świerszcz[5].

Twórczość Piotra Naliwajki dokumentuje pięć filmów: Tercet Nadęty (W. Dobrzyński), Christus Fahrt Autobus (RTL Niemcy), Bracia (J. Wolska, H. Jantos), Impresje (M. Olczyk), Sztuka ekranowana – Piotr Naliwajko (TVP Kultura)[14].

W 2008 roku Agencja Mediów Lokalnych „mediaL” wydała publikację Jacka Kurka pt. Światło jest najważniejsze: Piotr Naliwajko i jego obrazy[15]. W 2009 roku nakładem Miejskiego Domu Kultury Batory wydano książkę Moniki Osińskiej Zamalowanie: rozmowy z Piotrem Naliwajką[16].

22 października 2018 roku przyznano mu odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”[1].

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

 Wykaz literatury uzupełniającej: Piotr Naliwajko.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Zasłużeni dla Kultury Polskiej uhonorowani.. Biuro Senatorskie Leszka Piechoty, circa 2018. [dostęp 2020-02-21].
  2. Zadora 2014 ↓, s. 86.
  3. Piotr Naliwajko. [w:] webKatalog der Kunstsammlungen der Diözese Würzburg [on-line]. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-11)]. (niem.).
  4. a b c d e f g h i j zs: „zaDADĘcie” w Częstochowie. Piotr Naliwajko zaprasza na swój wernisaż. [w:] wyborcza.pl Częstochowa [on-line]. Agora SA, 2018-01-10. [dostęp 2020-02-21].
  5. a b c d Bio. [w:] Oficjalna strona malarza – Piotr Naliwajko [on-line]. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-27)].
  6. a b Olga Krzyżyk: Chorzów: Bal prezydenta w Sztygarce już 1 lutego. Można wylicytować koszulkę Kamila Stocha. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 2019-01-21. [dostęp 2020-02-21].
  7. a b Nina Kinitz: Piotr Naliwajko – kontrowersyjny twórca obrazoburczych obrazów, które obnażają brzydotę współczesnego świata. [w:] Polskie Muzy [on-line]. 2009-05-25. [dostęp 2020-02-21].
  8. a b c d Piotr Zaczkowski. Prowokacja bardzo serio. „Śląsk”. 54 (4), s. 65, 2000-04. ISSN 1425-3917. 
  9. Pracownia Rysunku i Malarstwa. Miejski Dom Kultury Batory. [dostęp 2020-02-21].
  10. a b Zadora 2014 ↓, s. 89.
  11. a b Zadora 2014 ↓, s. 94.
  12. a b c d Aleksandra Dybiec: Radny PiS nie chce „bluźnierczej twórczości”. Odwołajcie tę wystawę lub.... [w:] wyborcza.pl Płock [on-line]. Agora SA, 2016-01-11. [dostęp 2020-02-21].
  13. Chorzowska Galeria Jednego Obrazu: Piotr Naliwajko. Muzeum w Chorzowie. [dostęp 2020-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-21)].
  14. Piotr Naliwajko. [w:] Wirydarz Galeria sztuki [on-line]. [dostęp 2020-02-21].
  15. Światło jest najważniejsze: Piotr Naliwajko i jego obrazy [rekord bibliograficzny]. [w:] Katalog Centrum Informacji Naukowej i Biblioteki Akademickiej [on-line]. [dostęp 2020-02-21].
  16. Zamalowanie. Rozmowy z Piotrem Naliwajką [rekord bibliograficzny]. [w:] NUKAT [on-line]. Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie. [dostęp 2020-02-21].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]