Pir Pandźal
 Pir Pandźal | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Jednostka dominująca | |
| Sąsiednie pasma | |
Położenie na mapie Azji  | |
| 33,89333°N 74,48861°E/33,893333 74,488611 | |
Pir Pandźal[2] (hindi: पीर पंजाल, trl.: Pīr Panjāl; urdu: پیر پنجال; ang.: Pir Panjal) – góry w północno-zachodnich Indiach na terenie stanów Dżammu i Kaszmir i Himachal Pradesh i północnym Pakistanie, zachodnia część Małych Himalajów.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa gór wywodzi się od nazwy przełęczy Pir Pandźal najczęściej uczęszczanej przełęczy pomiędzy Kaszmirem a Pendżabem[3][4].
Geografia[edytuj | edytuj kod]
Góry Pir Pandźal w Małych Himalajach rozciągają się na długości ok. 320 km między dolinami rzek Kishanganga i Bjas. Ograniczają od południowego wschodu Kotlinę Kaszmirską. Ich średnia wysokość wynosi ponad 4000 m n.p.m.[1] Zbudowane są z wapieni, andezytów i bazaltów. Stoki są strome i porozcinane głębokimi wąwozami. Występują tu liczne jeziora polodowcowe, cyrki lodowcowe oraz niewielkie lodowce. Góry na terenie Kiśtwar przecina rzeka Ćanab[4]. Niższe partie porośnięte są gęstymi, głównie iglastymi lasami[5], w których występuje m.in. markur śruborogi i tar himalajski[6].
W górach znajdują się trzy ważne przełęcze: Pir Pandźal (na wysokości 3494 m n.p.m.), używana przez Mogołów[3], Bundil Pir (na wysokości 4200 m n.p.m.)[7] oraz Banihal (na wysokości 2832 m n.p.m.)[7], obok której biegnie tunel drogowy zbudowany w latach 60. XX wieku[3], umożliwiający wjazd do Kotliny Kaszmirskiej od południa, nawet w okresie zimowym[1]. Pierwsza droga przez Banihal powstała w latach 80. XIX wieku, kolejna dla samochodów w 1910, zmodernizowana w 1922 roku[3].
Administracyjnie, Pir Pandźal znajduje się na terenie stanów Dżammu i Kaszmir i Himachal Pradesh w Indiach i Azad Dżammu i Kaszmir w Pakistanie[1].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d Pir Panjal Range, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2016-03-20] (ang.).
- ↑ Nazewnictwo Geograficzne Świata. Zeszyt 4. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych, 2004, s. 66. ISBN 83-239-7552-3. (pol.).
- ↑ a b c d Harish Kapadia: Across Peaks & Passes in Ladakh, Zanskar & East Karakoram. Indus Publishing, 1999, s. 23. ISBN 978-81-7387-100-9. [dostęp 2016-03-20]. (ang.).
- ↑ a b M.S. Kohli: Mountains of India: Tourism, Adventure and Pilgrimage. Indus Publishing, 2002, s. 23. ISBN 978-81-7387-135-1. [dostęp 2016-03-20]. (ang.).
- ↑ Пир-Панджал. Большая Советская Энциклопедия. [dostęp 2011-06-01]. (ros.).
- ↑ Sharad Singh Negi: Himalayan Wildlife, Habitat and Conservation. Indus Publishing, 1992, s. 55–56. ISBN 978-81-85182-68-1. [dostęp 2016-03-20]. (ang.).
- ↑ a b S. S. Negi: Discovering the Himalaya. Indus Publishing, 2002, s. 13. ISBN 978-81-7387-079-8. [dostęp 2016-03-20].