Plac Wolności w Charkowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Plac Swobody w Charkowie)
Plac Wolności
Площа Свободи
Rejon Szewczenkiwskij
Ilustracja
Widok na plac z nieba
Państwo

 Ukraina

Miejscowość

Charków

Długość

690–750 m

Poprzednie nazwy

Plac Dzierżyńskiego (1925–1991)
Plac Wehrmachtu/Leibstandarte SS (nazwa używana przez Niemców podczas okupacji Charkowa, 1942–43)

Położenie na mapie Charkowa
Mapa konturowa Charkowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Położenie na mapie obwodu charkowskiego
Mapa konturowa obwodu charkowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Plac Wolności”
Ziemia50°00′20,0″N 36°13′45,0″E/50,005556 36,229167
Multimedia w Wikimedia Commons

Plac Wolności (ukr. Площа Свободи, ros. Пло́щадь Свобо́ды[1]) – plac znajdujący się w Charkowie na Ukrainie. Jest on dziewiątym pod względem wielkości placem na świecie oraz trzecim w Europie[2].

Dane ogólne[edytuj | edytuj kod]

  • Powierzchnia placu wynosi 11,9 hektarów[3].
  • Długość wynosi od 690 do 750 metrów[4][5].
  • Średnica okrągłej części placu wynosi 350 metrów.
  • Kształt placu przypomina łzę lub żarówkę[6][7].
  • Przy placu znajduje się pierwszy wieżowiec powstały w ZSRR, Derżprom[8].
  • Pod placem znajdują się dwie stacje metra: „Uniwersytet”[9] oraz „Derżprom”[10].

Nazwa[edytuj | edytuj kod]

Od 1925 do 1991 roku plac nosił imię Feliksa Dzierżyńskiego[11]. W czasie niemieckiej okupacji w 1942 roku nazywano go „Placem Wehrmachtu” (niem. Platz der Wermacht). Od końca marca do 23 sierpnia 1943 roku nazywano go „Placem SS Leibstandart” od nazwy 1 Dywizji Pancernej SS „Leibstandarte SS Adolf Hitler”, która odbiła miasto w trakcie trzeciej bitwy o Charków. Od 1991 roku po rozpadzie ZSRR nosi nazwę „plac Wolności”[12].

Historia[edytuj | edytuj kod]

W 1925 roku z inicjatywy Feliksa Dzierżyńskiego zdecydowano o budowie Domu Przemysłu Państwowego. Zapoczątkowało to powstanie nowej dzielnicy, której centrum stanowił ogromny obszar. Aby uzyskać widok na pierwszy radziecki wieżowiec od strony ulicy Sumskiej, konieczne było oczyszczenie wielkiej przestrzeni z niskiej zabudowy starszych budynków. Spory o kształt i granice placu toczyły się aż do lat 30. Jednym z pomysłów było stworzenie dwóch placów oddzielonych monumentalnym budynkiem. Z projektu jednak zrezygnowano[13]. W 1963 roku na placu został odsłonięty pomnik Lenina, który został obalony w 2014 roku[14]. W 2008 roku na placu zagrał zespół Queen z Paulem Rodgersem. Na występ przyszło 350 tysięcy osób[6]. W latach 2010–2013 w trakcie Dnia Zwycięstwa na placu odbywały się parady wojskowe w których brały udział wojska ukraińskie i rosyjskie[15]. W 2014 roku, w trakcie Euromajdanu, plac był miejscem wystąpień ruchów proukraińskich i prorosyjskich[16][17]. Na miejscu pomnika Lenina 23 sierpnia 2020 roku została otwarta fontanna[18].

W trakcie inwazji rosyjskiej na Ukrainę, 1 marca 2022 r. w plac uderzyły dwie rakiety typu Kalibr. Wskutek eksplozji częściowemu zniszczeniu uległa siedziba władz obwodu charkowskiego a z pozostałych budynków wypadły okna[19].

Galeria[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Площа Свободи. План-схема Харькова. Центральная часть. АО «Спаэро Плюс», 2009.
  2. ↑ CHARKÓW – MIASTO, W KTÓRYM PLAC WOLNOŚCI JEST 3. NAJWIĘKSZYM PLACEM W EUROPIE [online] [dostęp 2020-11-14].
  3. ↑ Харьков: Архитектура, памятники, новостройки: Путеводитель. Сост. А. Лейбфрейд, В. Реусов, А. Тиц. – Х.: Прапор, 1987.
  4. ↑ ХАРЬКОВУ — 365: ФАКТЫ О ГОРОДЕ, КОТОРЫХ ВЫ МОГЛИ НЕ ЗНАТЬ [online], kh.vgorode.ua [dostęp 2024-03-25] (ros.).
  5. ↑ Площадь Свободы в Харькове как символ величия города на протяжении целого века [online], harkiv.novyny.live [dostęp 2024-03-25] (ros.).
  6. ↑ a b Plac Swobody w Charkowie [online] [dostęp 2020-11-14].
  7. ↑ CHARKÓW. Odkryj potencjał wschodu [online] [dostęp 2020-11-14].
  8. ↑ До Державного реєстру нерухомих пам'яток України внесено 8 об’єктів культурної спадщини національного значення [online], kmu.gov.ua [dostęp 2024-03-20] (ukr.).
  9. ↑ Станция «Университет» [online], mirmetro.net [dostęp 2024-03-25] (ros.).
  10. ↑ Станция «Госпром» [online], mirmetro.net [dostęp 2024-03-25] (ros.).
  11. ↑ Площадь Свободы в Харькове [online] [dostęp 2020-11-14].
  12. ↑ Идеологические названия и памятники в Харькове будут жить долго – KP.UA [online] [dostęp 2020-11-14].
  13. ↑ PLAC SWOBODY W CHARKOWIE. CIEKAWE FAKTY [online] [dostęp 2020-11-14].
  14. ↑ W Charkowie nacjonaliści i kibice obalili pomnik Lenina [online] [dostęp 2020-11-14].
  15. ↑ В ХАРЬКОВЕ УЖЕ ПРОШЕЛ ПАРАД ПОБЕДЫ – НЕ ДЛЯ ВСЕХ [online] [dostęp 2020-11-14].
  16. ↑ Pro-Russian rally draws 5,000 people in Ukraine’s Kharkiv [online] [dostęp 2020-11-14].
  17. ↑ A woman holds a placard reading ‘Kharkiv loves Crimea’ while Pro-Ukrainian activists sing the state anthem during a rally in the center of the eastern Ukrainian city of Kharkiv on March 6, 2014, as they protest against the Russian aggression in Crimea [online] [dostęp 2020-11-14].
  18. ↑ В Харькове появилась новая достопримечательность (фото, видео, дополнено) [online] [dostęp 2020-11-14].
  19. ↑ Atak Rosji na Ukrainę. Ostrzelany główny plac Charkowa, rośnie liczba ofiar [online], TVN24 [dostęp 2022-03-01] (pol.).
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Plac_Wolności_w_Charkowie&oldid=73267201”