Pliszka cytrynowa
|
||
| Motacilla citreola[1] | ||
| Pallas, 1776 | ||
 |
||
| Systematyka | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | zwierzęta | |
| Typ | strunowce | |
| Podtyp | kręgowce | |
| Gromada | ptaki | |
| Podgromada | Neornithes | |
| Nadrząd | neognatyczne | |
| Rząd | wróblowe | |
| Podrząd | śpiewające | |
| Rodzina | pliszkowate | |
| Rodzaj | Motacilla | |
| Gatunek | pliszka cytrynowa | |
| Podgatunki | ||
|
||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | ||
 |
||
Pliszka cytrynowa (Motacilla citreola) – gatunek małego ptaka z rodziny pliszkowatych (Motacillidae), zamieszkujący środkową i północną Azję oraz wschodni skraj Europy. Wędrowny, zimuje w południowej Azji. Dawniej sporadycznie, obecnie coraz częściej zalatuje do zachodniej Europy.
W Polsce jest gatunkiem nie tylko zalatującym, ale też lęgowym (ok. 30 par). Od połowy lat 90. gniazduje m.in. w okolicach ujścia Redy w Nadmorskim Parku Krajobrazowym, nad zbiornikiem Siemianówka i na Bagnach Biebrzańskich[3], obserwowana także w granicach użytku ekologicznego „Zielone Wyspy”[4].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
Wyróżniono dwa podgatunki M. citreola[5][6]:
- pliszka cytrynowa (M. citreola citreola) – północna i wschodnia Europa do środkowej Syberii, Mongolia i północno-wschodnie Chiny.
- pliszka szponiasta (M. citreola calcarata) – wschodni Iran i Afganistan do środkowych Chin.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Cechy gatunku
- Samiec w szacie godowej ma cytrynowożółtą głowę z czarnymi bokami. Spód ciała cytrynowożółty, wierzch szary. Skrzydła ciemne z dwoma białymi paskami. Ogon długi, czarny z białymi brzegami. Samce w szacie spoczynkowej i samice jednolicie żółte lub żółto-białe, z szarobrązowym grzbietem i karkiem. Ptaki młodociane (w pierwszej szacie zimowej) są z wierzchu jasnoszare, od spodu brudnobiałe i przypominają pliszkę siwą. Cechą odróżniającą jest brak ciemnej przepaski na piersi.
- Wymiary średnie
- długość ciała ok. 17–18 cm
rozpiętość skrzydeł ok. 24–25 cm
masa ciała ok. 20 g
Ekologia[edytuj | edytuj kod]
- Biotop
- Podmokłe łąki, bagna, tundra, brzegi rzek.
- Gniazdo
- Na ziemi.
- Jaja
- Składa 4–5 cętkowanych jaj.
- Wysiadywanie
- Pożywienie
- Owady i inne bezkręgowce.
Status i ochrona[edytuj | edytuj kod]
- Ochrona
- Na terenie Polski gatunek ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową[7].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Motacilla citreola, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Motacilla citreola. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
- ↑ Ludwik Tomiałojć, Tadeusz Stawarczyk: Awifauna Polski. Rozmieszczenie, liczebność i zmiany. Wrocław: PTPP "pro Natura", 2003, s. 559. ISBN 83-919626-1-X.
- ↑ Zielone Wyspy (pol.). Ptaki Polskie. [dostęp 2018-01-17].
- ↑ Frank Gill, David Donsker: Family Motacillidae (ang.). IOC World Bird List: Version 4.3. [dostęp 2014-09-20].
- ↑ Nazwy polskie za: Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Motacillidae Horsfield, 1821 - pliszkowate - Wagtails, Pipits. W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2013-01-24].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną Dz.U. z 2004 r. Nr 220, poz. 2237
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Andrzej G. Kruszewicz: Ptaki Polski. Encyklopedia ilustrowana. Warszawa: MULTICO, 2007, s. 191. ISBN 978-83-7073-474-9.
