Południe (12:00)
Południe – czas dokładnie w połowie doby, godzina 12:00. Południe oddziela ranek od popołudnia. Antonimem (przeciwieństwem) południa jest północ (godzina 24:00, 00:00).
Zegary dwunastogodzinne – p.m. oraz a.m.
[edytuj | edytuj kod]W zegarach 12-godzinnych południe oznaczane jest jako 12 p.m.[1][2] (łac. post meridiem[3] – po południu), natomiast północ jako 12 a.m.[1][2] (skrót utworzony od łac. ante meridiem[4] oznaczającego "przed południem"[5]).
Południe słoneczne
[edytuj | edytuj kod]Południe słoneczne (kulminacja Słońca) to chwila, gdy Słońce jest najwyżej na niebie (najbliżej zenitu) i przechodzi nad południkiem, na którym znajduje się obserwator (patrz: czas słoneczny). Podczas południa słonecznego Słońce jest dokładnie nad głową obserwatora znajdującego się na równiku w czasie równonocy wiosennej i jesiennej, na zwrotniku Raka – w czasie przesilenia letniego oraz na zwrotniku Koziorożca – w czasie przesilenia zimowego. Południe zegarowe i południe słoneczne prawie nigdy się nie pokrywają[6][7][8].
Znaczenia kulturowe
[edytuj | edytuj kod]Znaczenie rytualne
[edytuj | edytuj kod]Północ oraz południe jako kulminacyjne punkty dnia i nocy miały szczególne znaczenie w rytuałach różnych kultur[doprecyzuj! zgodnie z jakimi tradycjami północ i południe miały znaczenie magiczne]. Południe było momentem, w którym siły światła, dobra, były największe, a w związku z tym południowa modlitwa, obrządek czy magiczny rytuał uważane były[przez kogo?] za najskuteczniejsze. Przedmioty (rośliny, substancje) pozyskane w południe miały posiadać szczególne cechy i własności magiczne[według kogo?].
Demony południa
[edytuj | edytuj kod]W mitologii słowiańskiej środek dnia uosabia demon południa: południca, która porywała bawiące się w polu dzieci, powodowała udary słoneczne u pracujących i zadawała napotkanym osobom zagadki. Błędna odpowiedź groziła śmiercią[potrzebny przypis]. Według tradycji egipskiej łupem demonów południa padali modlący się w południe mnisi, którzy tracili siłę ducha i popadali w apatię[potrzebny przypis].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b U.S. Government Printing Office Style Manual - Chapter 12 - Numerals [online], www.govinfo.gov [dostęp 2025-05-06].
- ↑ a b Public Services and Procurement Canada Government of Canada, time of day – Writing Tips Plus – Writing Tools – Resources of the Language Portal of Canada – Canada.ca [online], www.noslangues-ourlanguages.gc.ca, 6 maja 2025 [dostęp 2025-05-06].
- ↑ “Post meridiem.” Merriam-Webster.com Dictionary, Merriam-Webster, https://www.merriam-webster.com/dictionary/post%20meridiem. Accessed 29 Mar. 2025.
- ↑ “Ante meridiem.” Merriam-Webster.com Dictionary, Merriam-Webster, https://www.merriam-webster.com/dictionary/ante%20meridiem. Accessed 29 Mar. 2025
- ↑ Hasło „ante meridiem”, [w:] Zbigniew Landowski, Krystyna Woś, Słownik cytatów łacińskich: wyrażenia, sentencje, przysłowia, Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2016, s. 48, ISBN 978-83-08-06162-6 [dostęp 2025-05-06].
- ↑ Czy Słońce zawsze góruje w południe? - Świat pod lupą - zpe.gov.pl [online], zpe.gov.pl [dostęp 2025-03-29].
- ↑ #AkademiaCMM - Astronomiczne podstawy czasu. [online], Centrum Modelowania Meteorologicznego IMGW-PIB, 29 marca 2024 [dostęp 2025-03-29].
- ↑ Nadieh Bremer, Nie w samo południe [online], www.projektpulsar.pl, 2019 [dostęp 2025-03-29].