Podłęże (powiat chrzanowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Podłęże
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Powiat

chrzanowski

Gmina

Alwernia

Liczba ludności (2022)

217[2]

Strefa numeracyjna

12

Kod pocztowy

32-566[3]

Tablice rejestracyjne

KCH

SIMC

0314690

Położenie na mapie gminy Alwernia
Mapa konturowa gminy Alwernia, na dole znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Położenie na mapie powiatu chrzanowskiego
Mapa konturowa powiatu chrzanowskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Podłęże”
Ziemia50°01′24″N 19°33′16″E/50,023333 19,554444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Podłęże – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, w gminie Alwernia[4].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa krakowskiego.

Geografia[edytuj | edytuj kod]

Między Podłężem a sąsiadującą z nią od północy wsią Mirów wznoszą się dwa wzgórza Winnica (na zach. – wys. 314 m n.p.m.) – z nieczynnym kamieniołomem i Chełm (na wsch. – wys. 301 m n.p.m.).

Historia[edytuj | edytuj kod]

Pierwsze wzmianki pisane o obszarze dzisiejszego Podłęża pochodzą za panowania króla Władysława Hermana (1081–1102). Wojewoda krakowski Sieciech przy podziale dóbr pomiędzy synów, jednemu z nich, imieniem Żegota, dał obszar obejmujący Brodła, Mirów, Podłęże, Okleśne z dzisiejszą Porębą Żegoty aż po Chrzanów[5].

Do roku 1870 Podłęże stanowiło przysiółek Mirowa (przysiółek – skupisko kilku gospodarstw położonych poza zabudową stanowiącą integralną część wsi. Również mała wioska), wieś zarządzaną w większości przez hrabiego Potockiego. Dopiero po roku 1870 Podłęże zaczęło tworzyć odrębną społeczność lokalną, by w roku 1890 posiadać 285 mieszkańców i stać się autonomiczną miejscowością. W 1914 roku w Podłężu był już Wapiennik, który działał do lat 90. XX wieku. Dwa inne w późniejszych latach działały na granicy z Mirowem i Okleśną[5].

II wojna światowa oraz niemiecka okupacja przebiegała na terenie Podłęża w miarę spokojnie i nie przyczyniły się do znacznych zniszczeń. Podłęże wraz z Mirowem i Brodłami zostały wcielone do Generalnego Gubernatorstwa co odcięło dzieci od szkoły w Okleśnej i parafii w Porębie Żegoty. Dotknęły mieszkańców Podłęża przymusowa wywózka na roboty do Niemiec. Było takich 13 przypadków. Między innymi: Stanisław Kosowski, Antoni Świder, Józefa Świder, Antoni Chlebicki. Prawdopodobnie także mieszkańcy pochodzenia żydowskiego zostali zmuszeni do opuszczenia swojego domostwa (Karczmy) i wywiezieni do obozu koncentracyjnego. Żaden z nich nie wystąpił z wnioskiem o wpisanie go na listę volkslistę. Wydarzył się jeden przypadek ukrywania Żydówki przez sześć miesięcy. Owa kobieta przeżyła wojnę[5].

Sowieckie wojska wyzwoliły Podłęże 19 stycznia 1945 roku[5].

Po zakończeniu II wojny światowej obszar Podłęża był w zasięgu działań 80-osobowego oddziału Burza, podległego Armii Polskiej w Kraju pod dowództwem Mieczysława Wądolnego, pseudonim Mściciel. W 1946 po zamordowaniu rodziny Zabagło z Okleśni, właściciela Młyna oraz dwóch jego córek 14- i 17-letniej za współpracę z podziemiem antykomunistycznym, oddział pod dowództwem Mieczysława Spuły ps. „Feluś” dokonał prawdopodobnie akcji odwetowej i w Podłężu i zabił dwóch milicjantów. Oddział „Burza” działał do roku 1949 do całkowitego rozbicia go przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego[5].

Do lat siedemdziesiątych w obrębie Karczmy vis-à-vis przewozu promowego przyjmował się zwyczaj powitania wracających pielgrzymów z Kalwarii, kiszonym ogórkiem i muzykowaniem. Dlatego potocznie przyjęła się nazwa „Kalwaryjka”. Tradycja owa zanikała po wysiedleniu z terenów Wisły mieszkańców Podłęża z powodu zagrożenia powodziowego. Reaktywacja Kalwaryjki nastąpiła w roku 1996 w symbolicznej już formie witania pielgrzymów, w oprawie festynu – zabawy z nieodzownym ogórkiem kiszonym i muzyką[5][6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 105763
  2. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 958 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. ↑ GUS. Rejestr TERYT.
  5. ↑ a b c d e f „Historia Podłęża”.
  6. ↑ Alwernia Commune. visit.powiat-chrzanowski.pl. [dostęp 2014-07-05]. (ang.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Gmina Alwernia
Siedziba gminy
Wsie
Integralne
części wsi

Herb gminy Alwernia

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Podłęże_(powiat_chrzanowski)&oldid=72531809”