Polanka (województwo małopolskie)
49°51′37″N 19°56′25″E/49,860278 19,940278| wieś | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
290 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
1230[2] |
| Strefa numeracyjna |
12 |
| Kod pocztowy |
32-400[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KMY |
| SIMC |
0328120 |
Położenie na mapie gminy Myślenice  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu myślenickiego  | |
| 49°51′37″N 19°56′25″E/49,860278 19,940278[1]
| |
Polanka – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie myślenickim, w gminie Myślenice.
Wieś królewska położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie szczyrzyckim województwa krakowskiego[4]. Wchodziła w skład klucza myślenickiego, stanowiącego uposażenie kasztelanów krakowskich[5]. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie krakowskim.
Części wsi[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Polanka: Gazdówka, Hołujówka, Koperkówka, Maciągówka, Morusówka, Opydówka, Perówka, Pochoniówka, Serwiniec, Skotnica, Wątorówka, Wołkówka, Zagrody[6][7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
W roku 1342 Kazimierz Wielki zezwolił sołtysom myślenickim na lokalizację nowej wsi Polanki i innych osad aż do granicy węgierskiej. Z nich to właśnie do skarbu państwa mieli składać daniny i spełniać rozmaite posługi dla króla. Polanka rzeczywiście powstała po 1342 roku, a jej sołectwo wchodziło w 1364 roku w uposażenie wójtów myślenickich. Jej zalążkiem było wójtostwo myślenickie Hinków, żupników kopalni wielickiej, obejmujące także sołectwo w Polance. Potomkowie Hinków, Jordanowie z Zakliczyna, powiększyli ten majątek. Kasztelan krakowski Spytek Wawrzyniec Jordan władał już 25 wsiami w okolicach Myślenic. W 1557 roku zapisał bogate wójtostwo myślenickie Kasztelanii Krakowskiej. Również Polanka należała do dóbr krakowskiej kasztelanii.
Polanka w okresie przedrozbiorowym stanowiła współwłasność z miastem w tzw. „kluczu myślenickim”. Wsie kasztelanii zostały przejęte po I rozbiorze przez c.k. ekonomię myślenicką. Część własności z powiatu myślenickiego została sprzedana już w XVIII wieku, bowiem w roku 1777 rząd postanowił pozbyć się c.k. ekonomii myślenickiej i starostwa lanckorońskiego. Zakupiła je w styczniu tegoż roku księżniczka Franciszka Krasińska, żona królewicza Karola Krystiana Wettyna księcia Kurlandii i Semigalii, syna Augusta III. W ten sposób w jej posiadaniu znalazła się między innymi Polanka. W 1778 roku postanowiono wykupić ziemie z rąk Franciszki Krasińskiej i przejęte zostały przez skarb austriacki. Dawne dobra królewskie przeszły następnie za córką Krasińskiej Marią, na książąt sabaudzkich Cavignan, potem dziedzicznie w ręce książąt Montleart. Księżna Cecylia Lubomirska przejęła ziemie od Augusty Montleart w 1874 roku.
Przez lata 1772–1939 Polanka znajdowała się nieprzerwanie w granicach powiatu myślenickiego. Na początku XIX wieku nastąpiła w powiecie myślenickim ogólna wyprzedaż dóbr.
Z końcem XIX wieku we wsi znajdowało się 112 domów i 556 mieszkańców, z czego 258 mężczyzn i 298 kobiet. Do katolicyzmu przyznawały się 552 osoby, ponadto mieszkało w Polance 4 Żydów. Była już wówczas w Polance szkoła ludowa jednoklasowa.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107205
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 947 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Województwo krakowskie w drugiej połowie XVI wieku ; Cz. 1, Mapy, plany, Warszawa 2008, k. 1.
- ↑ Władysław Pałucki, Studia nad uposażeniem urzędników ziemskich w Koronie do schyłku XVI wieku, Warszawa 1962, s. 121.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Integralne części wsi |
|
