Polityka podatkowa

Polityka podatkowa – określanie celów oraz kształtowanie systemu i metod podatkowych w celu ich osiągnięcia, w tym zapewnienie dochodów budżetowi państwa na realizację zadań. Polityka podatkowa wymaga rozstrzygnięcia kwestii ekonomiczno-społecznych, które decydują o jej treści i kierunkach. Polityka podatkowa to ogół decyzji państwa w zakresie opodatkowania obywateli i przedsiębiorstw.

Polityka podatkowa stanowi część polityki budżetowej oraz jest integralną częścią polityki fiskalnej.

Funkcje polityki podatkowej

• fiskalna – zapewnienie budżetowi dochodów na utrzymanie państwa i realizację zadań;
• regulacyjna (alokacyjna) – kształtowanie wielkości dochodu i majątku będących w dyspozycji podatników, redystrybucja dochodu i majątku narodowego między podatnikami;
• stymulacyjna – wywieranie na podatnikach określonych reakcji w celu pobudzenia bądź wyhamowania wzrostu gospodarczego;
• informacyjna – zapewnienie informacji na temat bieżącego przebiegu procesów gospodarczych, podziału i wymiany.

Cele polityki podatkowej

• fiskalny – dostarczenie dochodów podatkowych przy jak najniższych kosztach poboru oraz nie wywoływaniu ujemnych skutków ubocznych,
• gospodarcze – zapewnienie jak najlepszego rozwoju gospodarczego przy zachowaniu określonych wpływów podatkowych do budżetu państwa,
• społeczne – zapewnienie społeczeństwu odpowiednich warunków bytowych przy zachowaniu określonych wpływów podatkowych do budżetu państwa.

Rodzaje prowadzenia polityki podatkowej

• Polityka pasywna – polityka opierająca się o automatyczne stabilizatory koniunktury i rynkowe mechanizmy dostosowywania cen i dochodów do zmiany sytuacji gospodarczej. Ten typ polityki podatkowej nie wymaga od rządzących podejmowania bezpośrednich działań interwencyjnych.
• Polityka aktywna – polityka fiskalna opierająca się o podejmowanie odpowiednich działań interwencyjnych przez rządzących, których celem jest bieżące oddziaływanie na łączny popyt w gospodarce.

Przejrzysta polityka podatkowa

Od przejrzystej polityki podatkowej wymaga się spełnienia następujących warunków:

• określenia celów polityki podatkowej;
• stosowania możliwie precyzyjnie zdefiniowanych narzędzi, które będą spełniać stawiane przed nimi cele;
• wszelkie obowiązki podatkowe powinny posiadać jasno określoną podstawę prawną;
• prawo podatkowe powinno być jednoznaczne oraz czytelne;
• informacja na temat prowadzonej polityki powinna być rzetelna i ogólnie dostępna;
• sposób prowadzonej polityki powinien być jawny oraz prezentować spójną strategię krótko czy średniookresową – ewentualne zmiany powinny podlegać uzasadnieniom i być ogłaszane publicznie z odpowiednim wyprzedzeniem czasowym;
• wiarygodność prowadzonej polityki będzie podnosić stabilność stosowanych rozwiązań.

Zobacz też

• podatek
• system podatkowy
• polityka budżetowa
• polityka fiskalna
• inflacja tłumiona
• inflacja
• polityka gospodarcza
• polityka społeczna

Bibliografia

• Andrzeja Gomułowicz, Polityka podatkowa w Polsce i przesłanki jej kształtowania, w: „Monitor podatkowy”.
• Polityka gospodarcza, pr. zbior. pod red. H.Ćwiklińskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2000.
• Finanse publiczne i prawo publiczne wyd. 3, red. C.Kosikowski, E.Ruśkowski, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa, 2008, ISBN 978-83-7601-058-8 '