Polska Żegluga Morska
53°25′58″N 14°33′20″E/53,432778 14,555556 Biurowiec PAZIM w Szczecinie, główna siedziba PŻM | |
| Państwo | |
|---|---|
| Adres |
70-419 Szczecin |
| Data założenia |
2 stycznia 1951 |
| Forma prawna | |
| Dyrektor |
Dariusz Doskocz |
| Udziałowcy | |
| Nr KRS | |
| Zatrudnienie |
2247 (2022)[1] |
| Dane finansowe (2023, skonsolidowane dane grupy[2]) | |
| Przychody |
1,58 mld zł |
| Wynik netto |
-904 mln zł |
| Aktywa |
4,83 mld zł |
Położenie na mapie Szczecina  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
| 53°25′58″N 14°33′20″E/53,432778 14,555556
| |
| Strona internetowa | |
Polska Żegluga Morska (PŻM, też Polsteam, Polish Steamship Company) – szczecińskie, państwowe przedsiębiorstwo armatorskie; najstarsze w Polsce, posiadające własną flotę składającą się z 53 statków o łącznej nośności ponad 2 mln ton[3]. Jest jedną ze spółek Polskiej Żeglugi Morskej PP GK.
Historia
[edytuj | edytuj kod]
PŻM powstała w 1951, w wyniku likwidacji dwóch przedwojennych armatorów Gdynia–Ameryka Linie Żeglugowe (GAL) oraz Żeglugi Polskiej (ŻP) i od początku działalności skupiła się na uprawianiu żeglugi trampingowej. Na początku swego istnienia flota PŻM liczyła 11 statków o łącznej nośności 27 000 ton[4][5].
.JPG)
Pierwszymi jednostkami armatora były parowce zbudowane w 1926 we francuskiej stoczni Navals Francais w Blainville. Były to: SS Wilno, SS Kraków, SS Toruń, SS Poznań, SS Katowice[6]. Inne jednostki, które znalazły się we flocie PŻM to: kabotażowiec MS Narew (310 DTW) zbudowany w Niemczech w 1938, MS Elbląg (1699 DTW) zbudowany w 1944; pod zarząd armatora zostały też oddane cztery statki z serii B-30, tj. SS Sołdek, SS Jedność Robotnicza, SS Pstrowski i SS Brygada Makowskiego zbudowane w latach 1949–1950 w Stoczni Gdańskiej[5].
W pierwszych latach działalności PŻM wysyłała swoje statki w relacjach bliskiego i średniego zasięgu, tj. w rejony Bałtyku oraz mórz Północnego i Śródziemnego. Głównymi towarami były eksportowane: węgiel, drewno i nawozy, a importowane: rudy żelaza. Były to w dużej większości przewozy w żegludze trampowej, lecz armator od roku 1951 posiadał trzy regularne linie: Szczecin – Sztokholm, Szczecin – Londyn – Rouen i Szczecin – Hamburg – Rotterdam – Antwerpia[5].
Jako bezpośrednia (w prostej linii) spadkobierczyni tradycji Żeglugi Polskiej, przedwojennego polskiego armatora – PŻM to najstarsze polskie przedsiębiorstwo armatorskie.
PŻM specjalizuje się głównie w przewozach masowych, jednak posiada także cztery promy, które obsługują połączenia Polski ze Szwecją (linie Świnoujście – Ystad i Świnoujście – Trelleborg).
W połowie pierwszej dekady XXI wieku PŻM rozpoczęła program odnowy tonażu, wprowadzając od 2008 roku kilkadziesiąt nowych masowców budowanych w Chinach.
Najnowszy program inwestycyjny, powstały w 2022 roku, zakłada budowę 12 bliźniaczych statków typu laker-max, o nośności 37,000 dwt. każdy. Będą one wschodzić do eksploatacji co kwartał w latach 2024-26. Pierwszy z nich m/s "Polsteam Dąbie" został odebrany ze stoczni w styczniu 2024 r. Statki te są konstrukcyjnie przystosowane do wpływania na Wielkie Jeziora Amerykańskie, gdzie PŻM od lat 80. XX w. jest jednym ze światowych liderów, jeśli chodzi o jednostki oceaniczne.
Armator mieścił się początkowo w Szczecinie przy ul. Wyszaka[7], następnie przy ul. Małopolskiej 44 (1952-1992), obecnie przy placu Rodła 8 (od 1992).
Flota
[edytuj | edytuj kod]
Przedsiębiorstwo posiada 55 statków (2024), są to masowce (51 jednostek), i 4 promy (MF Polonia, MF Gryf, MF Wolin, MF Skania zarządzane przez spółkę-córkę Unity Line) o łącznej nośności (DWT) ponad 2,2 mln ton. PŻM przewozi rocznie ok. 14 mln ton ładunków.
Grupa masowców podzielona jest na podgrupy w zależności od wielkości. PŻM dysponuje masowcami dwóch grup : 8 typu panamax o nośności 80,000-82,000 ton (np. m/s „Tatry”) oraz 43 typu handysize o nośności od 30,000 do 40,000 ton. (np. m/s „Szczecin”).
Kolejną podgrupą w sektorze jednostek typu handysize są tzw. jeziorowce (laker-max). PŻM ma obecnie 17 takich jednostek. Statki te przystosowane są wymiarami (199,99 m długości i szerokość 23,70 m), do szerokości śluz i kanałów Wielkich Jezior Amerykańskich, dla którego to rynku są budowane.
Zarządzanie
[edytuj | edytuj kod]PŻM wraz ze spółkami zależnymi tworzy grupę kapitałową Polska Żegluga Morska PP GK. W skład grupy, wchodzą takie przedsiębiorstwa jak[8]: Żegluga Polska S.A., Polsteam Frachtowanie, Polsteam Shipping Agency, Unity Line czy Marine Medical Services. Na rok 2023, grupa posiada 133 jednostki zależne, współzależne lub stowarzyszone[2].
Na 2023 rok, grupa posiada aktywa o wartości 4,83 mld zł. W roku 2022 miała aktywa o wartości 6,49 mld zł[2]. W roku 2021 łączna wartość aktyw wynosiła 5,86 mld zł, a w 2020 4,86 mld zł[9].
Przychody grupy:
| Rok | Przychód [w tys] | Wynik netto [w tys] |
|---|---|---|
| 2016[10] | 1 208 073,00 | -744 185,00 zł |
| 2017[10] | 1 345 323,00 | 109 572,00 zł |
| 2018[11] | 1 462 871,00 zł | 183 995,00 zł |
| 2019[11] | 1 587 025,00 zł | 37 870,00 zł |
| 2020[9] | 1 339 035,00 zł | -255 381,00 zł |
| 2021[9] | 2 373 575,00 zł | 870 095,00 zł |
| 2022[2] | 2 562 740,00 zł | 282 646,00 zł |
| 2023[2] | 1 575 536,00 zł | -903 609,00 zł |
Liczba pracowników PŻM[12]
[edytuj | edytuj kod]Dyrektorzy naczelni, zarządcy komisaryczni[16]
[edytuj | edytuj kod]- 1951 – Izydor Dryżał
- 1951 – Adam Kupryński
- 1952–1954 – Marian Gronowicz
- 1954–1955 – Mieczysław Skorupiński
- 1955–1956 – Herman Burau
- 1956–1957 – Gerard Kryska
- 1957 – kpt. Juliusz Bilewicz
- 1957–1963 – Witold Małecki
- 1963–1964 – kpt. Jerzy Dyrowicz
- 1964–1969 – Ryszard Karger
- 1969–1976 – Tadeusz Żyłkowski
- 1976–1985 – Ryszard Karger
- 1986–1991 – Mieczysław Andruczyk
- 1991–1994 – Franciszek Makarewicz
- 1994–1998 – Janusz Lembas
- 1998–1999 – Paweł Brzezicki, kierownik
- 1999–2004 – Paweł Brzezicki
- 2004–2005 – Andrzej Cieśliński, kierownik
- 2005–2016 – Paweł Jeremi Szynkaruk
- 2017–2019 – Paweł Brzezicki, zarządca komisaryczny
- 2019–2020 – Maria Skubniewska, kierownik tymczasowy
- 2020 – 2024 – Andrzej Wróblewski, dyrektor[17]
- 2024 – Dariusz Doskocz, dyrektor[18]
Zdjęcia
[edytuj | edytuj kod]-
MS Armia Krajowa – statek PŻM -
MS Maciej Rataj – statek PŻM podczas remontu w stoczni -
MS Rega – statek PŻM -
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Lista 500. „Rzeczpospolita”.
- ↑ a b c d e Skonsolidowane roczne sprawozdanie finansowe, KRS 0000059586 [online], E-KRS, 25 czerwca 2024 [dostęp 2025-03-26] (pol.).
- ↑ LEW, PŻM odebrał kolejny masowiec - m/v Polsteam Rudno | PortalMorski.pl [online], www.portalmorski.pl [dostęp 2025-03-27].
- ↑ Firma z długą historią. „Bryza. Biuletyn informacyjny PŻM”, s. 1, 2010.
- ↑ a b c 60 lat PŻM – Trudne początki. „Obserwator morski”, s. 17, 2010. ISSN 1899-5373.
- ↑ Jan Piwowoński: Flota spod biało-czerwonej. Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989, s. 17. ISBN 83-10-08902-3.
- ↑ 65 lat Polskiej Żeglugi Morskiej, Obserwator Morski ze stycznia 2016.
- ↑ ALFA BRAVO, PŻM Polska Żegluga Morska - GospodarkaMorska.pl [online], GospodarkaMorska.pl - portal morski, portal gospodarczy [dostęp 2025-03-26].
- ↑ a b c Skonsolidowane roczne sprawozdanie finansowe, KRS 0000059586 [online], E-KRS, 22 września 2022 [dostęp 2025-03-26] (pol.).
- ↑ a b Skonsolidowany rachunek zysków i strat, KRS 0000059586 [online], E-KRS, 6 lipca 2018 [dostęp 2025-03-28] (pol.).
- ↑ a b Skonsolidowane roczne sprawozdanie finansowe, KRS 0000059586 [online], E-KRS, 30 lipca 2020 [dostęp 2025-03-28] (pol.).
- ↑ Czesława Christowa: Czynniki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw żeglugowych na przykładzie Grupy Polskiej Żeglugi Morskiej, Zeszyty Naukowe Nr 12 (84) Akademii Morskiej Szczecin 2007.
- ↑ 90. Różne informacje uzupełniające [online], marynistyka.pl [dostęp 2020-02-17] (pol.).
- ↑ PŻM - Zatrudnienie [online], polsteam.com [dostęp 2024-04-25] [zarchiwizowane z adresu 2020-02-16] (pol.).
- ↑ Lista 500. „Rzeczpospolita”.
- ↑ Krzysztof Gogol, Bohdan Huras: Polska Żegluga Morska. Album Floty 1951–2014, Portamare Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Gdynia 2014, s. 495.
- ↑ Polska Żegluga Morska ma nowego dyrektora | PortalMorski.pl. portalmorski.pl. [dostęp 2024-08-31].
- ↑ Dariusz Doskocz nowym dyrektorem Polskiej Żeglugi Morskiej. pb.pl. [dostęp 2024-08-31].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Czesława Christowa: Czynniki funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstw żeglugowych na przykładzie Grupy Polskiej Żeglugi Morskiej, Zeszyty Naukowe Nr 12 (84) Akademii Morskiej Szczecin 2007
- Krzysztof Gogol, Bohdan Huras: Polska Żegluga Morska. Album Floty 1951–2014, Portamare Pomorska Oficyna Wydawniczo-Reklamowa Gdynia 2014, wyd. II, 620 s., ISBN 978-83-62022-52-6.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]