Polski Komitet Normalizacyjny

Polski Komitet Normalizacyjny, PKN – krajowa jednostka normalizacyjna i jednocześnie państwowa jednostka budżetowa.

Powołana w 1924 roku, pierwszą normę wydała w roku 1925. W latach 1972-1991 wraz z Głównym Urzędem Miar oraz Polskim Centrum Badań i Certyfikacji tworzył Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości.

Zakres działania

Podstawę działania PKN w obecnym zakresie regulują przepisy ustawy z 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169 z 2002 r., poz. 1386). PKN prowadzi działalność podstawową w zakresie:

• określania stanu i kierunków rozwoju normalizacji,
• organizowania i nadzorowanie działań związanych z opracowywaniem i rozpowszechnianiem Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych,
• zatwierdzania i wycofywanie Polskich Norm oraz innych dokumentów normalizacyjnych,
• reprezentowania Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych i regionalnych organizacjach normalizacyjnych,
• inicjowania i organizowania pracy komitetów technicznych do realizacji zadań związanych z opracowywaniem dokumentów normalizacyjnych,
• organizowania i prowadzenia działalności szkoleniowej, wydawniczej, promocyjnej i informacyjnej dotyczącej normalizacji i dziedzin pokrewnych oraz opiniowania projektów aktów prawnych związanych z normalizacją.

Struktura PKN

• Prezes PKN, do jego zadań należy m. in.:
  • reprezentowanie PKN na zewnątrz,
  • powoływanie i odwoływanie komitetów technicznych,
  • zatwierdzanie i wycofywanie Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych,
  • podejmowanie decyzji w sprawach dotyczących działalności PKN,
  • wydawanie przepisów wewnętrznych PKN,
  • współpraca z Radą Normalizacyjną,
  • składanie rocznych sprawozdań z działalności PKN Radzie Normalizacyjnej i Prezesowi Rady Ministrów.

• Rada Normalizacyjna, do zadań Rady należy w szczególności:
  • akceptacja corocznych sprawozdań z działalności PKN składanych przez Prezesa PKN,
  • wydawanie opinii dotyczących stanu i kierunków rozwoju normalizacji,
  • wniosków o powołanie i odwołanie komitetów technicznych,
  • przepisów wewnętrznych PKN dotyczących opracowywania dokumentów normalizacyjnych,
  • projektów dokumentów normalizacyjnych.

• Komitety Techniczne – realizują cele normalizacji poprzez opracowywanie Polskich Norm i innych dokumentów normalizacyjnych w określonych zakresach tematycznych.

Ustawa o normalizacji z 2002 r. rozwiązała Polski Komitet Normalizacyjny jako ciało kolegialne, złożone z członków (czyli komitet de facto). Byli członkowie PKN zostali członkami nowo utworzonej Rady Normalizacyjnej, natomiast Biuro PKN zostało nazwane Polskim Komitetem Normalizacyjnym.

W aktualnym stanie prawnym PKN nie jest komitetem de facto, ponieważ nie posiada członków. PKN tworzą wyłącznie pracownicy (czyli byli pracownicy Biura).

Od 2006 r. istnieje projekt nowej ustawy o normalizacji, który zakłada przekształcenie PKN w stowarzyszenie osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych, reprezentowanych przez delegatów oraz odtworzenie Biura (Centralnego Sekretariatu) PKN, jako jednostki obsługowej.

Współpraca międzynarodowa

Od 1991 roku PKN (wówczas PKNMiJ) był afiliantem Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego CEN i Europejskiego Komitetu Normalizacyjnego Elektrotechniki CENELEC, a od 1 stycznia 2004 roku PKN jest pełnoprawnym członkiem obu tych instytucji.

Budżet, zatrudnienie i wynagrodzenia

Wydatki i dochody Polskiego Komitetu Normalizacyjnego są realizowane w części 65 budżetu państwa.

W 2013 wydatki PKN wyniosły 31,3 mln zł, dochody – 9,3 mln zł. Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło 258 osób, a średnie miesięczne wynagrodzenie brutto 4924 zł.

W ustawie budżetowej na 2014 wydatki Polskiego Komitetu Normalizacyjnego zaplanowano w wysokości 32,8 mln zł, a dochody – 8,4 mln zł.

Bibliografia

• Witryna Polskiego Komitetu Normalizacyjnego
• Ustawa z 12 września 2002 r. o normalizacji (Dz. U. Nr 169 z 2002 r., poz. 1386 z późn. zm.)