Polski Kontyngent Wojskowy na Łotwie

Polski Kontyngent Wojskowy w składzie batalionowej grupy bojowej sił wzmocnionej Wysuniętej Obecności Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Republice Łotewskiej oraz Republice Estońskiej i Republice Litewskiej
	NATO enhanced Forward Presence
	; Łotwa
	Historia
Państwa wystawiające	Polska
Państwa mandatowe	Estonia; Litwa; Łotwa
Decyzja o użyciu	27 kwietnia 2017; M.P. z 2017 r. poz. 418
Rozpoczęcie misji	10 czerwca 2017
Liczba zmian	14
	Dowódcy
Pierwszej zmiany	mjr Marek Potorski
Obecnej zmiany	mjr Marcin Wawro
	Organizacja
Typ	operacyjny
Podporządkowanie	Batalionowa Grupa Bojowa Łotwa
Skład	kompania czołgów, NSE
Liczebność	ok. 170 żołnierzy
Dyslokacja	Ādaži

Polski Kontyngent Wojskowy w składzie batalionowej grupy bojowej sił wzmocnionej Wysuniętej Obecności Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w Republice Łotewskiej oraz Republice Estońskiej i Republice Litewskiej (PKW Łotwa) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP w postaci kompanii czołgów PT-91 Twardy z pododdziałami logistycznymi, przeznaczony do wsparcia sił sojuszniczych NATO na tzw. wschodniej flance w ramach wzmocnionej Wysuniętej Obecności na Łotwie.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Rosyjskie działania zbrojne wymierzone w integralność Ukrainy (aneksja Krymu przez Rosję i wojna w Donbasie) znacząco zmieniły sytuację geopolityczną w środkowej i wschodniej Europie. Koniecznością stało się zagwarantowanie bezpieczeństwa nowym państwom członkowskim Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, tj. przyjętych do Sojuszu po 1999 r., zwłaszcza w rejonie tzw. wschodniej flanki NATO (przede wszystkim Polska i państwa bałtyckie, a także Rumunia i Bułgaria).

W rezultacie postanowień podjętych w trakcie szczytu NATO w Warszawie w dniach 8-9 lipca 2016 r. państwa członkowskiego NATO rozpoczęły przemieszczanie sił sojuszniczych w ramach dwóch inicjatyw:

enhanced Forward Presence (eFP), wzmocniona Wysunięta Obecność – zwiększenie potencjału obrony i sił odstraszania poprzez utworzenie w Polsce, Litwie, Łotwie i Estonii batalionowych grup bojowych złożonych z kontyngentów państw członkowskich,
tailored Forward Presence (tFP), dostosowana Wysunięta Obecność – wzmocnienie bezpieczeństwa Rumunii i Bułgarii poprzez wsparcie wojskowe stacjonującej w Rumunii Wielonarodowej Dywizji Południowo-Wschodniej i podległej jej Wielonarodowej Brygady Południowo-Wschodniej.

W przypadku wzmocnionej Wysuniętej Obecności Polska jako jedyne państwo jest jednocześnie państwem-gospodarzem (w Orzyszu stacjonuje grupa bojowa pod amerykańskim dowództwem) i państwem-kontrybutorem. Zgodnie z postanowieniem Prezydenta RP z 27 kwietnia 2017 r. na Łotwę został skierowany polski kontyngent wojskowy w składzie kompanii czołgów z elementem wsparcia logistycznego, łącznie ok. 170 żołnierzy i pracowników wojska oraz 14 czołgów PT-91 Twardy z wozami dowodzenia. Kontyngent wystawiony jest rotacyjnie przez jednostki 16 Dywizji Zmechanizowanej (9 Brygadę Kawalerii Pancernej i 15 Brygadę Zmechanizowaną) i 18 Dywizji Zmechanizowanej, ze wsparciem z innych jednostek, m.in. 1 Brygady Logistycznej.

Proces przygotowania i użycia kontyngentu rozpoczął się w listopadzie 2016 r. i był podzielony na następujące etapy:

listopad 2016 – rozpoczęcie prac przygotowawczych,
grudzień 2016/styczeń 2017 – formowanie kontyngentu,
styczeń-maj 2017 – szkolenie kontyngentu, zakończone certyfikacją,
maj-czerwiec 2017 – przemieszczenie kontyngentu z Polski na Łotwę,
1 lipca 2017 – pierwsze ćwiczenia w ramach grupy bojowej^[1].

Kompania czołgów funkcjonuje w ramach dowodzonej przez siły kanadyjskie wielonarodowej batalionowej grupy bojowej, stacjonującej w łotewskiej miejscowości Ādaži. Grupa bojowa liczy ok. 1000 żołnierzy i oprócz kontyngentów kanadyjskiego i polskiego tworzą ją pododdziały z Albanii, Czech, Hiszpanii, Słowacji, Słowenii i Włoch. W strukturze sojuszniczej grupy bojowe podlegają Wielonarodowej Dywizji Północny-Wschód z dowództwem w Elblągu.

14 grudnia 2019 r. w czasie indywidualnych zajęć sportowych w czasie wolnym zmarł jeden z żołnierzy PKW Łotwa^[2].

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Dowódca PKW
- kompania czołgów
  - 1 pluton czołgów
  - 2 pluton czołgów
  - 3 pluton czołgów
  - grupa ewakuacji medycznej
  - drużyna dowodzenia
- Narodowy Element Wsparcia
  - pluton zabezpieczenia
  - pluton remontowy
- zespół łączności
- personel w dowództwie grupy bojowej

Czas trwania, dowódcy, jednostka wystawiająca oraz liczebność poszczególnych zmian:

Zmiana	Początek	Koniec	Dowódca	Wystawiająca
I^[3]	10.06.2017	14.12.2017	mjr Marek Potorski	16 DZ: 9 BKPanc
II^[3]	14.12.2017	29.06.2018	mjr Leszek Woźny	16 DZ: 9 BKPanc
III^[4]	29.06.2018	11.12.2018	mjr Arkadiusz Skornóg	16 DZ: 15 BZ
IV^[4]	11.12.2018	17.06.2019	mjr Robert Chupka	16 DZ: 15 BZ
V^[5]	17.06.2019	10.12.2019	mjr Daniel Stanicki	16 DZ: 9 BKPanc
VI^[5]	10.12.2019	12.06.2020	mjr Krzysztof Budzisz	16 DZ: 9 BKPanc
VII^[6]	12.06.2020	29.01.2021	mjr Maciej Sulewski	16 DZ: 15 BZ
VIII^[7]	29.01.2021	28.07.2021	mjr Tomasz Dadura	16 DZ: 15 BZ
IX^[7]	28.07.2021	25.01.2022	mjr Michał Czarny	16 DZ: 9 BKPanc
X^[8]	25.01.2022	25.07.2022	mjr Wojciech Tuchalski	16 DZ: 9 BKPanc
XI^[8]	25.07.2022	25.01.2023	mjr Daniel Fac	18 DZ: 19 BZ^[a]
XII^[9]	25.01.2023	13.07.2023	mjr Mateusz Tomaszewski	18 DZ: 19 BZ^[a]
XIII^[9]	13.07.2023	13.12.2023	mjr Damian Krysztofiak	16 DZ: 9 BKPanc
XIV^[10]	13.12.2023		mjr Marcin Wawro	18 DZ: 19 BZ