Polski Kontyngent Wojskowy w Libanie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Libańskiej
POLLOG (1994–2009)
IRISHPOLBATT (od 2019)
 ONZ UNIFIL
Ilustracja
Strefa buforowa w Libanie
Historia
Państwa wystawiające

 Polska

Państwa mandatowe

 Liban

Decyzja o użyciu

11 maja 1992 (I)
4 października 2019 (II)
M.P. z 2019 r. poz. 951

Rozpoczęcie misji

13 kwietnia 1992 (I)
8 października 2019 (II)

Zakończenie misji

1 grudnia 2009 (I)

Liczba zmian

2+31 (I)
9 (II)

Dowódcy
Pierwszej zmiany

płk dr Jerzy Banach

Obecnej zmiany

ppłk Dawid Butlak

Konflikt zbrojny
Wojna libańska/II wojna libańska
Organizacja
Typ

inżynieryjny (1994–2002), logistyczny (1994–2009), medyczny (1992–2005), operacyjny (2007–2009, od 2019)

Podporządkowanie

Kwatera Główna UNIFIL

Skład

batalion logistyczny (1994–2009), kompania medyczna (1992–2005), kompania manewrowa (2007–2009, od 2019)

Liczebność

ok. 90 żołnierzy (1992–1994)
ok. 500-630 żołnierzy (1994–2001, 2007–2009)
ok. 230 żołnierzy (2002–2006, od 2019)

Dyslokacja

Bint Dżubajl, Jwayya, Mardż Ujun, An-Nakura, Tibnin

Polski Kontyngent Wojskowy w Libanie (PKW Liban, PKW UNIFIL) – wydzielony komponent Sił Zbrojnych RP, przeznaczony do zabezpieczenia medycznego, logistycznego i inżynieryjnego wojsk ONZ w południowym Libanie w latach 1992-2009, ponownie jako pododdział operacyjny od 2019 roku.

PKW Liban na przestrzeni lat nosił następujące oficjalne nazwy:

  • 1992–2009: Polski Kontyngent Wojskowy w Tymczasowych Siłach Organizacji Narodów Zjednoczonych w Republice Libańskiej
  • od 2019: Polski Kontyngent Wojskowy w Republice Libańskiej.

Historia[edytuj | edytuj kod]

1992–2009[edytuj | edytuj kod]

W odwecie na liczne palestyńskie ataki terrorystyczne, w marcu 1978 r. Siły Obronne Izraela zajęły na tydzień południowy Liban. Wycofując się pozostawiły strefę buforową, w którą wkroczyły Tymczasowe Siły Zbrojne ONZ (UNIFIL). Polska w tę misję zaangażowała się w roku 1992.

Związane było to z prośbą Sekretarza Generalnego ONZ do rządu polskiego o przysłanie do Libanu kompanii medycznej zastępującej lekarzy z Norwegii i Szwecji. Polski rząd przychylił się do prośby i 6 kwietnia 1992 do Szpitala Polowego UNIFIL w An-Nakura dotarła pierwsza, 20-osobowa grupa medyków, która natychmiast rozpoczęła pracę. 23 kwietnia 1992, licząca 86 żołnierzy, Polska Wojskowa Jednostka Medyczna (PolMedCoy) była w komplecie. 27 kwietnia 1992 roku odbyło się uroczyste przekazanie szpitala i od tego dnia oficjalnie rozpoczął działalność PolMedCoy. Jednym z najważniejszych zadań była ewakuacja medyczna (Medevac)[1].

w 1994 stopniowo zwiększano PKW w Libanie do ok. 550 żołnierzy. 15 marca polskie Zgrupowanie Pododdziałów Inżynieryjnych przejęło zadania, stacjonującej w Jouaya (Jwayya), szwedzkiej kompanii saperów (polegały one na rozminowaniu i odbudowie terenu). Z An-Nakury wycofał się szwedzki batalion logistyczny i na jego miejsce, 15 kwietnia 1994 r., został powołany Polski Batalion Logistyczny (POLLOG), w sile kompanii transportowej, zaopatrzenia oraz dowodzenia. Jego działania obejmowały przewożenie ludzi, sprzętu oraz towarów na i z pozycji błękitnych hełmów[2].

Polskie oddziały w Libanie swój chrzest bojowy przeżyły podczas operacji Grona gniewu, rozpoczętej 11 kwietnia 1996. W jej trakcie polscy saperzy, medycy i logistycy byli kilkukrotnie ostrzelani przez wojska izraelskie. 18 kwietnia w okolicach bazy w Jouaya toczyła się izraelsko-palestyńska wymiana ognia, w wyniku której polscy lekarze musieli udzielić pomocy medycznej poszkodowanym żołnierzom ONZ i cywilom. 19 kwietnia Polacy i Nepalczycy dwukrotnie zostali zaatakowani usiłujący oczyścić z niewybuchów trasę pochodu uchodźców. 22 kwietnia pociski spadły nieopodal polskiego konwoju. W tym czasie dowódcą (Force Commander) UNIFIL-u był gen. Stanisław Woźniak[3].

Żołnierze POLLOG podczas pracy

W wyniku akcji izraelskiej zakończenie misji ogłosiła norweska kompania remontowa i 1 czerwca 1996 zastąpiło ją polskie Zgrupowanie Pododdziałów Remontowych. Bazowała w miejscowości Tibnin, a w zakres jej obowiązków wchodziła naprawa wszelkiego sprzętu używanego przez wojska ONZ[4].

W 2000 Izraelczycy ostatecznie opuścili południowy Liban i sytuacja w rejonie stabilizowała się, co pozwoliło na stopniową redukcję UNIFIL-u i PKW. W kwietniu 2001 POLLOG zmniejszył się o 30 stanowisk. 1 sierpnia 2002 Zgrupowanie Pododdziałów Inżynieryjnych zastąpiła belgijska kompania inżynieryjna i w październiku 2005 polskich lekarzy zastąpili medycy z Indii. PKW zmniejszył liczebność z ok. 630 do ok. 230 żołnierzy.

Sytuację zmieniła II wojna libańska. 12 lipca 2006 nastąpił kolejny atak izraelski. Polskie oddziały były odpowiedzialne za ewakuację mieszkańców z zagrożonych terenów, transport rannych do szpitali oraz rozwożenie żywności i leków do poszkodowanych. Tym razem Polakom nie groziło wielkie niebezpieczeństwo i, podobnie jak wcześniej, żaden nie został poszkodowany. Kontyngent czasowo stracił nieformalny przydomek Wojskowego Domu Wypoczynkowego (WDW) Liban[5].

Wojna wymusiła restrukturyzację sił ONZ. Na przełomie 2006 i 2007 POLLOG powiększono, a 7 maja 2007, na podstawie polsko-hiszpańskiej umowy, w skład SPANBATT-u weszła polska kompania manewrowa wystawiona przez Żandarmerię Wojskową (jej zadania polegały na utrzymywaniu posterunków, prowadzeniu patroli i konwojowaniu). W wyniku tego liczba żołnierzy PKW sięgnęła prawie 500, od tamtej pory rotowanych częściej, bo co 6 miesięcy (wcześniej co pół roku zmieniało się ok. 50% kontyngentu, tj. żołnierzy służby zasadniczej).

Pod koniec 2009, w związku z ogólnym wycofywaniem kontyngentów z misji oenzetowskich, PKW Liban rozpoczął wycofywanie do kraju. 27 października zakończyła działalność kompania manewrowa, 10 listopada odleciała pierwsza grupa żołnierzy, 1 grudnia POLLOG oficjalnie przekazał odpowiedzialność duńskiemu batalionowi logistycznemu i 6 grudnia w Kielcach nastąpiło uroczyste powitanie PKW[6]. Ostatni polscy żołnierze pełniący służbę pod flagą UNIFIL opuścili teren Libanu 11 grudnia 2009 roku – byli to oficerowie z trzyosobowej grupy likwidacyjnej.

W trakcie misji UNIFIL zginęło 7 polskich żołnierzy[7].

Tradycje Polskiego Kontyngentu Wojskowego w UNIFIL kontynuował Ośrodek Szkolenia na potrzeby Sił Pokojowych, od 2004 Centrum Szkolenia na Potrzeby Sił Pokojowych[8].

Po 2019[edytuj | edytuj kod]

Po zmianach na najwyższym szczeblu państwowym w wyniku wyborów prezydenckich i wyborów parlamentarnych w Polsce w 2015 roku nastąpiła rewizja dotychczasowej polityki udziału Sił Zbrojnych RP w operacjach pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Pierwsze deklaracje ze strony prezydenta Andrzeja Dudy padły już we wrześniu 2015, rok później oficjalnie zgłoszono gotowość do wydzielenia kompanii inżynieryjnej, oficerów do sztabów i obserwatorów (80-100 żołnierzy) do jednej z operacji korzystnych z punktu widzenia polskiej geopolityki. Ostatecznie wybrane zostały siły w Libanie, tj. UNIFIL (proponowane także UNDOF w Syrii, w których także do 2009 służył polski kontyngent), i zdecydowano o zmianie charakteru zaangażowania – w miejsce kompanii inżynieryjnej przygotowana została kompania manewrowa (tego typu polski pododdział stacjonował już w ramach UNIFIL w latach 2007–2009)[9].

Transport sił i środków rozpoczął się w październiku 2019 r. Do listopada cały kontyngent został przetransportowany – jego trzon stanowi kompania piechoty zmotoryzowanej na KTO Rosomak, razem z komponentem węgierskim podległa batalionowi irlandzko-polskiemu IRISHPOLBATT. Podobnie jak w latach 2007–2009, zadania kompanii polegają na utrzymywaniu posterunków, prowadzeniu patroli i konwojowaniu[10].

Struktura organizacyjna[edytuj | edytuj kod]

Czas trwania, dowódcy oraz liczebność Polskiej Wojskowej Jednostki Medycznej:

Zmiana Początek Koniec Dowódca Liczebność
I 04.1992 04.1993 płk dr Jerzy Banach ok. 90
II 04.1993 04.1994 płk dr Wolański

Struktura organizacyjna I-XXV zmiany PKW UNIFIL:

  • Dowództwo PKW – POLLOG (polski batalion logistyczny) (An-Nakura)
  • Zgrupowanie Pododdziałów Inżynieryjnych (Jwayya) – do 2002
  • Zgrupowanie Pododdziałów Remontowych (Tibnin) – 1996-2002, od 2002 kompania remontowa
  • Centralna Składnica Zaopatrzenia (An-Nakura)
  • kompania medyczna (An-Nakura) – do 2005
  • personel w HQ UNIFIL i MPCoy (An-Nakura}

Czas trwania, dowódcy, liczebność oraz struktura poszczególnych zmian:

Zmiana Początek Koniec Dowódca Liczebność
I 04.1994 10.1994 ok. 550
II 10.1994 04.1995 płk Kazimierz Adamski
III 04.1995 10.1995
IV 10.1995 04.1996 płk Marek Ojrzanowski
V 04.1996 10.1996 płk Andrzej Wesołowski ok. 630
VI 10.1996 04.1997
VII 04.1997 10.1997 płk Mirosław Staniszewski
VIII 10.1997 04.1998 płk Marek Ojrzanowski
IX 04.1998 10.1998 płk Mieczysław Spławski
X 10.1998 04.1999 płk Andrzej Malinowski
XI 04.1999 10.1999 płk Bolesław Czerwony
XII 10.1999 04.2000 ppłk Grzegorz Kobusiński
XIII 04.2000 10.2000 płk Zbigniew Garbarczyk
XIV 10.2000 04.2001 płk Wojciech Lech
XV 04.2001 10.2001 płk Zygmunt Siudak ok. 600
XVI 10.2001 04.2002 płk Jacek Witek
XVII 04.2002 10.2002 ok. 500
XVIII 10.2002 04.2003 ppłk Andrzej Kupis ok. 230
XIX 04.2003 10.2003 ppłk Janusz Wiatr
XX 10.2003 04.2004
XXI 04.2004 10.2004 ppłk Jerzy Szcześniak
XXII 10.2004 04.2005
XXIII 04.2005 10.2005 ppłk Ryszard Jasik
XXIV 10.2005 04.2006
XXV 04.2006 10.2006 ppłk Adam Dłużniewski

Struktura organizacyjna XXVI-XXXI zmiany PKW UNIFIL:

Czas trwania, dowódcy oraz liczebność poszczególnych zmian:

Zmiana Początek Koniec Dowódca Liczebność
XXVI 10.2006 04.2007 ppłk Adam Dłużniewski ok. 320
XXVII 04.2007 10.2007 ppłk Artur Dębczak ok. 500
XXVIII 10.2007 01.2008 ppłk Maciej Kłótka
01.2008 04.2008 ppłk Krzysztof Kozaczuk
XXIX 04.2008 10.2008 ppłk Marek Sarnowski
XXX 10.2008 04.2009 ppłk Krzysztof Kozaczuk
XXXI 04.2009 12.2009 ppłk Piotr Walczak

Struktura organizacyjna PKW UNIFIL od I zmiany:

Struktura organizacyjna IRISHPOLBATT[11]:

  • IrlandiaPolska Dowództwo i sztab IRISHPOLBATT (irlandzko-polski batalion operacyjny)
    • Irlandia kompania manewrowa A
    • Polska kompania manewrowa B
    • Irlandia kompania rozpoznawcza
    • Irlandia Batalionowa Grupa Wsparcia

łącznie ok. 600 żołnierzy (Irlandia ok. 360, Polska ok. 220, Węgry ok. 15, Malta ok. 10)[12]

Czas trwania, dowódcy oraz liczebność poszczególnych zmian:

Zmiana Początek Koniec Dowódca Wystawiająca Liczebność
I[13] 08.10.2019 30.07.2020 ppłk Paweł Bednarz 12 BZ: 3 bpzmot ok. 230
II[14] 30.07.2020 02.03.2021 mjr Maciej Jóźwiak 12 BZ: 3 bpzmot
III[15] 02.03.2021 23.09.2021 ppłk Daniel Kowalewski 12 BZ: 2 bpzmot
IV[15] 23.09.2021 25.03.2022 ppłk Radosław Lewandowski 12 BZ: das
V[16] 25.03.2022 24.09.2022 ppłk Tomasz Kłonowski 12 BZ: 3 bpzmot
VI[16] 24.09.2022 25.03.2023 ppłk Tomasz Panek 12 BZ: daplot
VII[17] 25.03.2023 24.09.2023 ppłk Damian Kidawa 17 BZ: 1 bpzmot
VIII[18] 24.09.2023 24.03.2024 ppłk Radosław Wujda 10 BKPanc: 10 bz
IX[19] 24.03.2024 ppłk Dawid Butlak 17 BZ: 2 bpzmot

Ponadto Polak, w randze zastępcy Sekretarza Generalnego ONZ, piastował funkcję dowódcy (Force Commander) UNIFIL, w stopniu generała dywizji (Major General). Był to:

Odznaczenia za udział w kontyngencie[edytuj | edytuj kod]

  • Baretka Medalu ONZ za misję UNIFIL
    Baretka Medalu ONZ za misję UNIFIL
  • Baretka Medalu pamiątkowego PKW Liban (2023)
    Baretka Medalu pamiątkowego PKW Liban (2023)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Ciechanowski 2010 ↓, s. 120-123.
  2. ↑ Ciechanowski 2010 ↓, s. 126-133.
  3. ↑ Ciechanowski 2010 ↓, s. 133-136.
  4. ↑ Ciechanowski 2010 ↓, s. 132-133.
  5. ↑ Wojenna służba POLLOG w Libanie. Wojsko Polskie.
  6. ↑ Polskie wojsko kończy udział w misji ONZ w Libanie. gazeta.pl.
  7. ↑ Polegli w Libanie. wojsko-polskie.pl. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  8. ↑ DECYZJA Nr 237/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 4 września 2002 r. w sprawie przejęcia sztandaru, dziedzictwa tradycji, imienia patrona oraz dorocznego Święta Wojskowego Centrum Szkolenia dla potrzeb Sił Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych przez Ośrodek Szkolenia na potrzeby Sił Pokojowych w Kielcach.
  9. ↑ Około 200 polskich żołnierzy pojedzie jesienią do Libanu. Powrót na misje pokojowe ONZ. Defence24. [dostęp 2019-01-08].
  10. ↑ Polscy żołnierze rozpoczynają misję w Libanie. Ministerstwo Obrony Narodowej. [dostęp 2019-01-08].
  11. ↑ UNIFIL map. UN. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  12. ↑ UNIFIL troop-contribution countries. UNIFIL. [dostęp 2023-07-30]. (ang.).
  13. ↑ Kalendarium wydarzeń 2019 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  14. ↑ Kalendarium wydarzeń 2020 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  15. ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2021 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  16. ↑ a b Kalendarium wydarzeń 2022 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  17. ↑ Kalendarium wydarzeń 2023 – zmiany organizacyjne. Jednostki Wojskowe. [dostęp 2023-07-12]. (pol.).
  18. ↑ Przekazanie dowodzenia w PKW UNIFIL. Wojsko Polskie. [dostęp 2023-09-30].
  19. ↑ VIII zmiana PKW UNIFIL przekazała stery. Wojsko Polskie. [dostęp 2024-03-25].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Grzegorz Ciechanowski: Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych 1990-1999. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010. ISBN 978-83-7611-531-3.
  • Czesław Marcinkowski: Wojsko Polskie w operacjach międzynarodowych na rzecz pokoju. Warszawa: Wydawnictwo M.M., 2005. ISBN 83-89710-25-0.
  • Polskie cedry. [dostęp 2009-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-02-08)]. (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Polskie kontyngenty wojskowe
NATOUEONZInne

Aktualne

Zakończone

Aktualne

Zakończone

Aktualne

Zakończone

Aktualne

Zakończone

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Polski_Kontyngent_Wojskowy_w_Libanie&oldid=73258833”