Pomieczyno
54°24′53″N 18°12′07″E/54,414722 18,201944| wieś | |
 Kościół w stylu starozakopiańskim | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2022) |
688[2] |
| Strefa numeracyjna |
58 |
| Kod pocztowy |
83-305[3] |
| Tablice rejestracyjne |
GKA |
| SIMC |
0169650 |
Położenie na mapie gminy Przodkowo  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kartuskiego  | |
| 54°24′53″N 18°12′07″E/54,414722 18,201944[1]
| |
Pomieczyno (kaszub. Pòmieczëno) – wieś kaszubska w Polsce, położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Przodkowo, na północnym skraju Pojezierza Kaszubskiego, przy drodze wojewódzkiej nr 224. Wieś jest siedzibą sołectwa Pomieczyno, w skład którego wchodzą również Barwik, Hejtus, Otalżyno i Pomieczyno Małe. Na północ od Pomieczyna znajduje się jezioro Otalżyno.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.
Miejscowość jest siedzibą parafii rzymskokatolickiej św. Józefa, należącej do dekanatu Żukowo w archidiecezji gdańskiej.
Wieś jest zamieszkana głównie przez Kaszubów, chociaż w ostatnich latach w Pomieczynie osiedla się coraz więcej ludzi z nieodległego Trójmiasta. Przez Pomieczyno przepływa rzeczka Dębnica, około 0,5 km na południe od wsi leży kompleks lasów ciągnących się kilka kilometrów aż do Sianowa.
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0169667 | Hejtus | część wsi |
| 0169673 | Otalżyno | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze wzmianki pisane o Pomieczynie pochodzą z 1664 roku, już wtedy wieś zamieszkiwało kilku gburów, tzn. kaszubskich gospodarzy. Miejscowość podlegała administracyjnie pod ówczesny powiat mirachowski. Przez Pomieczyno biegł trakt z Gdańska do Mirachowa (wówczas siedziby starostwa).
Przed I wojną światową władze zaboru pruskiego zbudowały pocztę (działającą do dziś, ale już w innym budynku) oraz szkołę (szkoła istniała prawdopodobnie już od około połowy XIX w.) Obecnie we wsi znajduje się Zespół Szkoły Podstawowej i Publicznego Gimnazjum.
W 1945 roku przez Pomieczyno Niemcy przeprowadzali więźniów z obozu koncentracyjnego w Stutthofie, był to tzw. marsz śmierci. W tutejszym kościele więźniowie nocowali, a miejscowi mieszkańcy przynosili im jedzenie[6]. Jeden z więźniów w swoich wspomnieniach podaje, że współtowarzysze niedoli zmuszeni nieludzkim pragnieniem wyskrobywali wodę święconą z beczki stojącej w kościele. Na miejscowym cmentarzu znajduje się mogiła pomordowanych więźniów (około 50 osób).
W 1952 roku mieszkańcy Pomieczyna założyli Ochotniczą Straż Pożarną, aktywnie działającą do dzisiaj (do największych sukcesów jednostki należy zdobycie w 2006 roku na Wojewódzkich Zawodach Sportowo-Pożarniczych członków czynnych 4. miejsca).
Inne udokumentowane nazwy źródłowe to Pomiczyn i Pomietschin. Podczas okupacji Niemcy przemianowali w 1942 wieś na Pommersdorf.
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
.JPG)
Według rejestru zabytków NID[7] na listę zabytków wpisany jest drewniany kościół parafialny pw. św. Józefa z 1925, nr rej.: 1038 z 24.05.1983.
W latach 1925-1926 mieszkańcy Pomieczyna i okolic własnymi siłami wybudowali drewniany kościół, przy którym też została utworzona parafia. Kościół jest wybudowany w stylu starozakopiańskim według projektu inż. Dulnego z Kartuz. Pierwszym proboszczem parafii Pomieczyno był ksiądz Bork, zamordowany przez Niemców prawdopodobnie już w październiku 1939 roku.
Dotąd proboszczami byli kolejno: Paweł Jankowski, Bronisław Szymichowski (jego grób na pobliskim cmentarzu), Alojzy Marszall. Obecnie jest nim Henryk Zieliński, który poprzednio jako wikary pracował w parafii pw. Matki Bożej Różańcowej w Gdyni (Demptowo-Pustki Cisowskie), a następnie jako proboszcz w Leśniewie.
Torfowisko[edytuj | edytuj kod]
Na północny wschód od wsi rozciąga się torfowisko wysokie, tzw. Białe Błoto. Posiada ono dobrze wykształconą, wyraźną kopułę, typową dla torfowisk typu bałtyckiego, jest jednak silnie przesuszone i zdewastowane przez prowadzoną tu do niedawna eksploatację torfu na przemysłową skalę. Z czasów tych pozostały ślady biegnących środkiem torów kolejki, głębokie rowy melioracyjne oraz rozległe, niemal zupełnie pozbawione roślinności pola poeksploatacyjne. Skutkiem działalności kopalni jest postępujące murszenie i decesja torfu w większej części obiektu, zwłaszcza że w centralnej części kopuły poziom wody obniżono o co najmniej 3 metry. Obecnie teren pokopalniany ulega stopniowej, spontanicznej rekultywacji; zarasta głównie sosną zwyczajną, brzozą i wrzosem. Z dawnej flory torfowiskowej pozostały: modrzewnica zwyczajna, widłak jałowcowaty, bagno zwyczajne oraz mchy torfowce.
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 107880
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 952 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Nieznana historia kaszubskiego Pomieczyna. Jak mieszkańcy ratowali uciekinierów z Marszu Śmierci
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023, s. 44 [dostęp 2017-02-05].
| Wsie | |||
|---|---|---|---|
| Kolonia | |||
| Części kolonii | |||
| Osada | |||
| Części wsi | |||
| Przysiółki |
|
