Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn w Toruniu

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn
Ilustracja
Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn - stan z 2019 roku
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Siedziba

Toruń

Adres

ul. Szosa Chełmińska 33

Data założenia

1920

Położenie na mapie Torunia
Mapa konturowa Torunia, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn”
Ziemia53°01′05″N 18°35′52″E/53,018056 18,597778

Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn – stacja obsługi pojazdów i warsztaty naprawcze należące do braci Cierpiałkowskich, znajdujące się w Toruniu przy ul. Szosie Chełmińskiej 33[1]. Był to największy zakład motoryzacyjny w Polsce Zachodniej podczas okresu międzywojennego[2].

Firma Pawła i Konstantego Cierpiałkowskich powstała w 1920 roku[1]. Warsztat, wcześniej należący do Władysława Katafiasa, mieścił się przy ul. Podmurnej 6/8[1][3]. Pierwotnie zajmowali się oni naprawą aut armii gen. Józefa Hallera i prowadzeniem szkoły dla szoferów. W 1922 roku bracia przenieśli siedzibę przedsiębiorstwa do dawnego niemieckiego zakładu motoryzacyjnego Kuhl und Klein, znajdującego się przy ul. Szosa Chełmińska 33[1]. Bracia rozbudowali zakład[3]. Wybudowali: halę obrabiarek, montownie, magazyny, stolarnie, garaże, odlewnie metali[3], całodobową stację benzynową (w 1929)[2]. Wartość rocznej produkcji w połowie lat 20. wynosiła ponad 200 tys zł. W tym okresie zakład zatrudniał ok. 50 pracowników[2].

W okresie międzywojennym zakład współpracował ze spółką Schlee-Werk, produkującą części samochodowe, oraz ze spółką Indian Motocycle Company[1]. W 1924 roku przedsiębiorstwo rozpoczęło autoryzowaną sprzedaż aut firmy Ford Motor Company (jako Auto-Traktor, z siedzibą przy ul. Królowej Jadwigi 13/15, następnie Chełmińskiej 9). Auto-Traktor przejął w 1925 roku Maksymilian Hartwig, wcześniej pracownik w fabryce Cierpiałkowskich[3].

Pomorska Fabryka Samochodów, Motorów i Maszyn w Toruniu działała aż do wybuchu II wojny światowej. Do wybuchu wojny zakład kilkakrotnie zmieniał właścicieli oraz raz zbankrutował[2].

Budynki wchodzące w skład Pomorskiej Fabryki Samochodów, Motorów i Maszyn wyburzono w 2015 roku[2].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d e Kluczwajd 2017 ↓, s. 134.
  2. a b c d e W Toruniu znikają budynki fabryki braci Cierpiałkowskich. Na zawsze. pomorska.pl, 2015-05-11. [dostęp 2023-06-07].
  3. a b c d Katarzyna Kluczwajd: Panie szofer, dodaj gazu!. nowosci.com.pl, 2011-08-27. [dostęp 2023-06-07].

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Katarzyna Kluczwajd: Toruń, którego nie ma. Łódź: Dom Wydawniczy Księży Młyn, 2017. ISBN 978-83-7729-331-1.