Porozumienie z Kumanowa

Porozumienie z Kumanowa
Data	9 czerwca 1999
Miejsce	Kumanowo, Macedonia
Wynik	zakończenie działań wojennych w Kosowie
Przyczyna	wojna w Kosowie
Strony traktatu
Jugosławia	KFOR
Przywódcy
Nebojša Pavković	Mike Jackson

Porozumienie z Kumanowa (oficjalnie Wojskowe Porozumienie Techniczne, ang. Military Technical Agreement) – porozumienie o zawieszeniu broni, podpisane między Międzynarodowymi Siłami Bezpieczeństwa (KFOR) a rządami Federalnej Republiki Jugosławii i Republiki Serbii 9 czerwca 1999 roku w Kumanowie w Macedonii.

Porozumienie doprowadziło do zakończenia wojny w Kosowie^[1] i ustanowiło nowe relacje między Jugosławią a siłami międzynarodowymi, które miały czasowo zastąpić jednostki armii jugosłowiańskiej na obszarze Kosowa.

Tło

W ramach przygotowań do porozumienia kumanowskiego nastąpił wysyp negocjacji nie tylko między Jugosławią a Serbią, ale także pomiędzy NATO a Rosją. Pomimo początkowego porozumienia, na przykład w sprawie harmonogramu wycofania sił serbskich z Kosowa, natowska operacja Allied Force była nadal w toku, jako środek wymuszenia całkowitego wycofania wojsk serbskich^[2].

Istnieją źródła, które powołują się na rolę, jaką Rosja odegrała w natychmiastowym zawarciu porozumienia. Pojawiło się roszczenie dotyczące spotkania rosyjskiego ministra spraw zagranicznych Igora Iwanowa z sekretarzem stanu USA Madeleine Albright. Osiągnięto wstępne porozumienie między obiema stronami, które obejmowało zobowiązanie ze strony NATO do zaprzestania nalotów i gotowość usunięcia fragmentu, który NATO chciało uwzględnić w porozumieniu kumanowskim w zamian za rosyjskie poparcie dla przyszłej rezolucji ONZ uzgodnionej przez G8^[2]. Wedle tych źródeł bez udziału Rosji rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ w sprawie Kosowa nie zostałaby zatwierdzona, a naloty NATO byłyby kontynuowane^[2].

Postanowienia porozumienia

zaprzestanie działań wojennych między Kosovo Force NATO (KFOR) a siłami Federalnej Republiki Jugosławii, a następnie zakończenie bombardowań, jeśli FRJ skutecznie zastosuje się do porozumienia;
utworzenie 25-kilometrowej strefy bezpieczeństwa w przestrzeni powietrznej i 5-kilometrowej lądowej strefy bezpieczeństwa wokół granic Kosowa, w razie potrzeby na terytorium administrowanym przez FRJ, do którego siły zbrojne FRJ nie mogłyby wejść bez zezwolenia KFOR. Lekko uzbrojona policja mogła kontynuować działania w części strefy położonej poza Kosowem zgodnie z porozumieniem;
w ciągu 11 dni od podpisania porozumienia miało rozpocząć się etapowe wycofywanie z Kosowa sił FRJ, połączone z oczyszczeniem linii komunikacyjnych z uzbrojenia wojskowego (w szczególności min i min-pułapek) i przekazaniem NATO informacji o pozostałych na miejscu zagrożeniach;
rozmieszczenie misji cywilnej i sił bezpieczeństwa w Kosowie, zgodnie z przyjętą wkrótce rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ;
autoryzacja pomocy i użycia niezbędnej siły przez siły NATO w Kosowie w celu stworzenia bezpiecznego środowiska dla obecności międzynarodowej misji cywilnej i misji sił pokojowych.

Obecność NATO została zatwierdzona przez rezolucję Rady Bezpieczeństwa ONZ nr 1244, która upoważniła państwa członkowskie ONZ i organizacje międzynarodowe do utrzymywania obecności międzynarodowych sił bezpieczeństwa jako Kosovo Force (KFOR)^[3], których mandat pozostaje otwarty, chyba że Rada Bezpieczeństwa ONZ zdecyduje inaczej. KFOR został upoważniony do podjęcia wszelkich działań niezbędnych do zapewnienia przestrzegania porozumienia^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b Military Technical Agreement. nato.int, 2.08.1999. [dostęp 2025-02-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Szaszdi Lajos: Russian Civil-Military Relations and the Origins of the Second Chechen War. Lanham: University Press of America, Inc., 2008, s. 178. ISBN 978-0-7618-4037-4. (ang.).
↑ Oliver Dorr, Kirsten Schmalenbach: Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commentary. London: Springer, 2018, s. 958. ISBN 978-3-662-55159-2. (ang.).
↑ Marc Weller: The Oxford Handbook of the Use of Force in International Law. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 976. ISBN 978-0-19-967304-9. (ang.).

[NATO-1] Military Technical Agreement. nato.int, 2.08.1999. [dostęp 2025-02-19]. (ang.).

[Lajos178-2] Szaszdi Lajos: Russian Civil-Military Relations and the Origins of the Second Chechen War. Lanham: University Press of America, Inc., 2008, s. 178. ISBN 978-0-7618-4037-4. (ang.).

[3] Oliver Dorr, Kirsten Schmalenbach: Vienna Convention on the Law of Treaties: A Commentary. London: Springer, 2018, s. 958. ISBN 978-3-662-55159-2. (ang.).

[4] Marc Weller: The Oxford Handbook of the Use of Force in International Law. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 976. ISBN 978-0-19-967304-9. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]