Portret Millieta, podporucznika żuawów

Portret Millieta, podporucznika żuawów
De minnaar, portret van Paul-Eugène Milliet
Autor	Vincent van Gogh
Data powstania	1888
Medium	olej na płótnie
Wymiary	60,0 × 49,0 cm
	Miejsce przechowywania
Miejscowość	Otterlo
Lokalizacja	Kröller-Müller Museum
	Multimedia w Wikimedia Commons

Portret Millieta, podporucznika żuawów (hol. De minnaar, portret van Paul-Eugène Milliet, ang: Portrait of Milliet, Second Lieutenant of the Zouaves)^[1] – obraz olejny (nr kat.: F 473, JH 1588) namalowany przez Vincenta van Gogha pod koniec września 1888 podczas jego pobytu w miejscowości Arles.

Okoliczności powstania obrazu[edytuj | edytuj kod]

Paul-Eugène Milliet (1863–1943) był synem żandarma wojskowego. Większość jego życia upłynęła pod znakiem służby wojskowej w żuawach, formacji lekkiej piechoty w ramach armii francuskiej. W 1888 jego pułk zatrzymał się tymczasowo w Arles po powrocie z kampanii w Tonkinie w ówczesnych Indochinach Francuskich. W czasie tej kampanii Milliet zachorował, a na południu Francji miał odbyć rekonwalescencję. Podczas pobytu w Arles zawarł znajomość z Vincentem van Goghiem, który w czerwcu napisał o tym fakcie do przyjaciela, Émile'a Bernarda^[1]:

Poznałem tu podporucznika żuawów, nazywa się Milliet. Udzielam mu lekcji rysunku – z moją ramą do wykreślania perspektywy^[2].

Milliet interesował się rysunkiem i malarstwem. Obaj z van Goghiem spędzali wspólnie czas zwiedzając okolice Arles i dyskutując o sztuce. W sierpniu Milliet odbył krótką podróż do Paryża. Zabrał ze sobą trzydzieści sześć szkiców van Gogha, aby przekazać je bratu artysty, Theo. Resztę lata i początek jesieni spędził w Arles^[1].

Pod koniec września van Gogh rozpoczął malowanie portretu Millieta:

Pracuję także nad portretem Millieta – pisał 25 września w liście do Theo – ale on źle pozuje, a może to moja wina, choć nie sądzę, potrzebuję jednak bardzo kilku jego szkiców, bo on jest przystojny, bardzo naturalny, łatwy w obejściu i całkowicie mi odpowiada, jak na obraz amanta^[3].

29 września portret był już gotowy.

Mam już jego portret w czerwonym kepi na szmaragdowym tle – pisał w kolejnym w liście do Theo – a w tle jest odznaka jego regimentu, półksiężyc i pięcioramienna gwiazda^[4].

Na początku listopada 1888 Milliet wyjechał do Algierii. W kolejnych latach służył w Tunezji, Algierii i Maroku. Brał też udział w I wojnie światowej. Odszedł z wojska w randze podpułkownika otrzymując order Legii Honorowej w klasie komandora. Zmarł w Paryżu, gdy ten był okupowany przez Niemców podczas II wojny światowej^[1].

Opis[edytuj | edytuj kod]

Obraz przedstawiający podporucznika Millieta stanowi dość proste studium przedmiotu i jest bardzo typowy do podobnych portretów namalowanych przez van Gogha w czasie jego pobytu w Arles. Milliet ukazany został w mundurze z pamiątkowym medalem z jego ekspedycji do Tonkinu. Tło obrazu jest ciemnozielone, oddane szerokimi, mocnymi pociągnięciami pędzla. Jest ono stosunkowo proste (w porównaniu z bardziej kwiecistym i ozdobnym w charakterze tłem z portretu listonosza Roulina, namalowanego w tym samym czasie). Jedynym elementem dekoracyjnym jest gwiazda i półksiężyc, widoczne w prawym górnym rogu obrazu. Symbole te stanowiły herb regimentu żuawów, w którym służył Milliet^[1].

Inne obrazy z żuawem jako motywem[edytuj | edytuj kod]

Oprócz portretu Millieta van Gogh sporządził trzy obrazy i dwa rysunki z żuawem jako motywem^[1].

Żuaw (półpostać)
olej na płótnie
nr kat.: F 423, JH 1486
65,0 × 54,0 cm
czerwiec 1888
Muzeum Vincenta van Gogha
Żuaw (półpostać)
akwarela
nr kat.: F 1482, JH 1487
31,5 × 23,6 cm
czerwiec 1888
Metropolitan Museum of Art
Siedzący żuaw
olej na płótnie
nr kat.: F 424, JH 1488)
81,0 × 65,0 cm
czerwiec 1888
Kolekcja prywatna (Argentyna)

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f David Brooks: The Paintings: Portrait of Milliet, Second Lieutenant of the Zouaves. Vincent Van Gogh Gallery. [dostęp 2013-04-13]. (ang.).
↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 628: To Emile Bernard. Arles, on or about Tuesday, 19 June 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: Je connais ici un sous-lieutenant des zouaves nommé Milliet. je lui donne des leçons de dessin – avec mon cadre perspectif. (fr.).
↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 687: To Theo van Gogh. Arles, Tuesday, 25 September 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: Je travaille aussi au portrait de Milliet mais il pose mal, ou bien cela tient à moi, ce que je ne crois pourtant pas car j’aurais trop besoin de quelques études d’après lui parcequ’il est beau garcon, bien dégagé, avec beaucoup de laisser aller dans l’allure et il ferait rudement mon affaire pour un tableau d’amoureux. (fr.).
↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 691: To Theo van Gogh. Arles, on or about Saturday, 29 September 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: J’ai son portrait maintenant avec le kepi rouge sur fond emeraude et dans ce fond les armes de son regiment, le croissant et une étoile à 5 pointes. (fr.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Obraz na stronie Kröller-Müller Museum. kmm.nl. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-04-18)]. (ang. • niderl.)

[Brooks-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f David Brooks: The Paintings: Portrait of Milliet, Second Lieutenant of the Zouaves. Vincent Van Gogh Gallery. [dostęp 2013-04-13]. (ang.).

[2] Van Gogh Museum, Amsterdam: 628: To Emile Bernard. Arles, on or about Tuesday, 19 June 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: Je connais ici un sous-lieutenant des zouaves nommé Milliet. je lui donne des leçons de dessin – avec mon cadre perspectif. (fr.).

[3] Van Gogh Museum, Amsterdam: 687: To Theo van Gogh. Arles, Tuesday, 25 September 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: Je travaille aussi au portrait de Milliet mais il pose mal, ou bien cela tient à moi, ce que je ne crois pourtant pas car j’aurais trop besoin de quelques études d’après lui parcequ’il est beau garcon, bien dégagé, avec beaucoup de laisser aller dans l’allure et il ferait rudement mon affaire pour un tableau d’amoureux. (fr.).

[4] Van Gogh Museum, Amsterdam: 691: To Theo van Gogh. Arles, on or about Saturday, 29 September 1888.. www.vangoghletters.org. [dostęp 2013-04-13]. Cytat: J’ai son portrait maintenant avec le kepi rouge sur fond emeraude et dans ce fond les armes de son regiment, le croissant et une étoile à 5 pointes. (fr.).

[1]

[2]

[3]

[4]

Ogólne	Biografia Chronologia Listy Postimpresjonizm
Rodzina	brat Theo siostra Willemina szwagierka Johanna Andries Bonger reżyser Theo van Gogh
Przyjaciele	Anthon van Rappard Paul Gachet Paul Gauguin Émile Bernard John Peter Russell Eugène Boch Anna Boch Anton Mauve Albert Aurier
Znawcy twórczości	Jacob Baart de la Faille Jan Hulsker
Grupy obrazów	Autoportrety Dwa krzesła Japońszczyzna Słoneczniki Tkacz Wiejskie chaty Wieża starego kościoła w Nuenen
Obrazy	Agostina Segatori siedząca w kawiarni du Tambourin Alejka w Ogrodzie Luksemburskim Alyscamps Arlezjanka Arlezjanka (Pani Ginoux) Autoportret (F 345) Autoportret (F 626) Autoportret (F 627) Autoportret (dedykowany Paulowi Gauguinowi) Autoportret przed sztalugą Autoportret z zabandażowanym uchem Barki z węglem Biały dom w nocy Bzy Chaty kryte strzechą Chaty kryte strzechą pod wzgórzem Cyprysy Cyprysy z dwoma postaciami kobiet Czaszka z palącym się papierosem Czerwona winnica Ćma pawica Dobry Samarytanin Dolina z oraczem widzianym z góry Dom publiczny Dom Vincenta w Arles Domy w Auvers Droga w Auvers po deszczu Droga z cyprysem i gwiazdą Drzewa i poszycie Drzewa oliwne z Alpilles w tle Dwa ścięte słoneczniki Dziecko Marcelle Roulin Dziedziniec szpitala w Arles Dziecko z pomarańczą Fotel Paula Gauguina Gaj oliwny Głowa kobiety z rozpiętymi włosami Gwiaździsta noc Gwiaździsta noc nad Rodanem Irys Irysy Jedzący kartofle Kobieta siedząca przy kołysce Kościół w Auvers Krajobraz górski za szpitalem świętego Pawła Krzesło Vincenta z jego fajką Kwitnące różowe drzewo brzoskwiniowe Kwitnący migdałowiec Kwitnący ogród Kwitnący sad otoczony cyprysami Kwitnący sad z widokiem na Arles La Mousmé Le Moulin de la Galette Łąka w górach: Le Mas de Saint Paul Łodzie rybackie na plaży w Saintes-Maries-de-la-Mer Malarz w drodze do pracy Marguerite Gachet przy pianinie Marguerite Gachet w ogrodzie Martwa natura: deska kreślarska, fajka, cebule i wosk pieczątkarski Martwa natura: wazon z irysami Martwa natura: wazon z pięcioma słonecznikami Martwa natura: wazon ze słonecznikami Martwa natura: wazon z różami Martwa natura z Biblią Martwa natura z francuskimi powieściami i różą Martwa natura z niebieskim emaliowanym dzbankiem do kawy, ceramiką i owocami Matka Roulin ze swym dzieckiem Młyn wodny w Gennep Most Langlois w Arles Most nad Sekwaną w Asnières Naga kobieta leżąca na łóżku Naprawiający drogę Nocna kawiarnia Oddział w szpitalu w Arles Ogrodzone pole ze wschodzącym słońcem Ogród Daubigny’ego Ogród poetów Ogród Szpitala Świętego Pawła Para butów Para zakochanych Pejzaż Auvers w deszczu Pejzaż o zmierzchu Pejzaż wieczorny ze wschodzącym księżycem Pejzaż z przechadzającą się parą i półksiężycem Pejzaż ze śniegiem Piastunka (Augustine Roulin) Pierwsze kroki Pietà Pokój van Gogha w Arles Pole pszenicy przed burzą Pole pszenicy w deszczu Pole pszenicy z białym domem w Auvers Pole pszenicy z cyprysami Pole pszenicy z krukami Pole pszenicy ze skowronkiem Pole pszenicy ze żniwiarzem i słońcem Południe – Odpoczynek od pracy Portret Adeline Ravoux Portret doktora Félixa Reya Portret doktora Gacheta Portret Eugène’a Bocha Portret kobiety z czerwoną wstążką Portret listonosza Józefa Roulina Portret matki artysty Portret Millieta, podporucznika żuawów Portret „Ojca” Tanguy Ratusz w Auvers 14 lipca 1890 Restauracja de la Sirène w Asnières Sala taneczna w Arles Siewca Snopy pszenicy Sosny i mlecze w ogrodzie Szpitala Świętego Pawła Sosny z postacią w ogrodzie Szpitala Świętego Pawła Spacer więźniów Stara wieża pośród pól Stary człowiek w smutku Szachownice cesarskie w miedzianym wazonie Śnieżny krajobraz z Arles w tle Taras kawiarni w nocy Ulica w Saintes-Maries Wazon z cyniami i innymi kwiatami Wejście do parku publicznego w Arles Widok morza w Saintes-Maries Widok morza w Scheveningen Widok na Arles z irysami na pierwszym planie Widok na Vessenots nieopodal Auvers Widok Saintes-Maries Widzowie na arenie w Arles Wierzby o zachodzie słońca Włoszka Wskrzeszenie Łazarza Wspomnienie ogrodu w Etten Zachód słońca koło Montmajour Zachód słońca: pola pszenicy w pobliżu Arles Zielona winnica Zielone pole pszenicy z cyprysem Żniwa w La Crau z Montmajour w tle Żuaw
Akwarele	Dom Vincenta w Arles (Żółty Dom) Łodzie rybackie na plaży Most Langlois w Arles Nocna kawiarnia Żniwa w Prowansji, po lewej Montmajour Żuaw
Rysunki	Dziedziniec szpitala w Arles Gwiaździsta noc Jedzący kartofle Kobieta szyjąca, z dziewczynką La Mousmé Most Langlois w Arles Pole pszenicy z cyprysami Sien Smutek Ulica w Saintes-Maries Żuaw
Akwaforty	Portret doktora Gacheta: mężczyzna z fajką
Obrazy przypisywane van Goghowi	Martwa natura z kuflem piwa i owocami Autoportret z okaleczonym uchem
Kolekcje publiczne	Muzeum Vincenta van Gogha Kröller-Müller Museum Musée d’Orsay
Van Gogh w sztuce	filmy: Pasja życia (1956) Vincent. Życie i twórczość Vincenta van Gogha (1987) Vincent i Theo (1990) Sny (1990) Van Gogh (1991) Twój Vincent (2017) Van Gogh. U bram wieczności (2019)