Potoczek (powiat janowski)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Potoczek
wieś
Ilustracja
Dwór z XIX w., obecnie szkoła rolnicza
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

janowski

Gmina

Potok Wielki

Liczba ludności (2021)

780[2][3]

Strefa numeracyjna

15

Kod pocztowy

23-313[4]

Tablice rejestracyjne

LJA

SIMC

0803905[5]

Położenie na mapie gminy Potok Wielki
Mapa konturowa gminy Potok Wielki, w centrum znajduje się punkt z opisem „Potoczek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Potoczek”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Potoczek”
Położenie na mapie powiatu janowskiego
Mapa konturowa powiatu janowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Potoczek”
Ziemia50°45′35″N 22°13′22″E/50,759722 22,222778[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Potoczek – wieś w Polsce, położona w województwie lubelskim, w powiecie janowskim, w gminie Potok Wielki[6][5].

W latach 1975–1998 wieś należała administracyjnie do województwa tarnobrzeskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 809 mieszkańców[7].

Miejscowość leży nad brzegami Sanny, oraz niewielkiego jej dopływu o nazwie Stanianka. W jej krajobrazie szczególną uwagę zwracają liczne stawy rybne[8].

Miejscowa ludność wyznania katolickiego przynależy do Parafii św. Mikołaja Biskupa w Potoku Wielkim oraz Parafii pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego w Brzezinach Stojeszyńskich. W miejscowości funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej posiadająca własna remizę strażacką[9] oraz filia Gminnej Biblioteki Publicznej w Potoku Wielkim[10].

Części wsi[edytuj | edytuj kod]

Integralne części wsi Potoczek[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0803911 Brzeziny Potockie część wsi
0803928 Dębinki część wsi
0803934 Fabryka część wsi
0803940 Grójec część wsi
0803957 Potoczek-Kolonia część wsi

Historia[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość pierwszy raz wzmiankowana była już w 1407 roku jako własność Dziersława. Kilka lat później dziedzicem był Czader, właściciel Potoka. W ten sposób wieś weszła w skład kompleksu osadniczego Potoka. W II połowie XV wieku była własnością Koconków. Później często zmieniała właścicieli. W XVII wieku władali nią Wronowscy, następnie Zamoyscy, od których to w 1731 roku kupili wieś Karscy. W 1788 roku wskutek podziału rodzinnego Potoczek przeszedł w ręce Wybranowskich, a w XIX wieku Wolskich.

Dobra Potoczek obejmowały swego czasu znaczne obszary, na których powstały wsie: Dąbrówka, Dąbrowica, Brzeziny i Maliniec.

Kapliczka

Około 1781 roku we wsi zbudowano prywatną kaplicę. W 1827 roku Potoczek liczył 40 domów i 267 mieszkańców. W 1870 roku od Wybranowskich dobra potoczkowskie nabył Adam Przanowski, który stworzył z nich wzorcowe gospodarstwo ziemiańskie. Rozwinął intensywną gospodarkę rybną (od 1879 r.) meliorując bagna i mokradła. Uruchomił: cegielnię, wapniarkę, 2 młyny, tartak, krochmalnię, gonciarnię, smolarnię oraz węglarnię. Zbudował nowy murowany dwór i założył ogród owocowy.

W 1921 roku wieś liczyła 435 mieszkańców. Jeszcze w okresie okupacji austriackiej około 1917 roku powstała szkoła. Wskutek reformy rolnej w 1944 roku majątek Przanowskich został rozparcelowany.

W latach 1955-1973 Potoczek był siedzibą gromady. W 1973 roku uruchomiono pocztę, a w następnym roku remizę ze świetlicę. W 1976 roku powstał Zespół Szkół Rolniczych, który swój początek wziął w 1961 roku od zasadniczej szkoły rolniczej.

  • Lamus
    Lamus
  • Spichlerz
    Spichlerz
  • Obora i chlewnia, dawna stajnia
    Obora i chlewnia, dawna stajnia
  • Warsztaty, dawna wozownia
    Warsztaty, dawna wozownia

Oświata[edytuj | edytuj kod]

W potoczku obiektach podworskich funkcjonuje Zespół Szkół Rolniczych, w którego skład wchodzą[11]:

  • Technikum Rolnicze,
  • Technikum Rolnicze dla Dorosłych[12],
  • Technikum Ochrony Środowiska[13],
  • Liceum Zawodowe,
  • Technikum Żywienia i Gospodarstwa Domowego,
  • Wieczorowe Technikum Rolnicze
  • Zasadnicza Szkoła Zawodowa.

Ponadto w miejscowości znajduje się:

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 109218
  2. ↑ Wieś Potoczek w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-13], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-13].
  4. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 957 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. ↑ a b c GUS. Rejestr TERYT
  6. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  8. ↑ Opis miejscowości na stronie internetowej Gminy Potok wielki.
  9. ↑ krajowy Rejestr sadowy - KRS.
  10. ↑ Informacje na stronie internetowej Gminy Potok Wielki.
  11. ↑ Strona internetowa Gminy Potok Weilki.
  12. ↑ Informacje o placówce na stronia www.szkolnictwo.net.
  13. ↑ Informacje o placówce na stronia www.szkolnictwo.net.
  14. ↑ Informacje o placówce na stronia www.szkolnictwo.net.
  15. ↑ Informacje o placówce na stronia www.szkolnictwo.net.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Baranowski Z.:Rys historyczny miejscowości powiatu janowskiego, Stalowa Wola 2001, ISBN 83-87840-53-X.
  • Województwo lubelskie w 15 tomach Słownika geograficznego Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich 1880-1904, oprać. W. Sakławski, Lublin 1974, str. 19, 246, 298-300.
  • Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. IV, Województwo lubelskie, Warszawa 1924, str. 38.
  • Lawera H., Bata A.: Gmina Potok Wielki. Historia i współczesność, Krosno 1999, str. 22, 42-47, 72.
  • Sochacka A.: Własność ziemska w województwie lubelskim w średniowieczu, Lublin 1987, s. 114, 154, 176, 203.
  • Kuraś S.: Słownik historyczno-geograficzny województwa lubelskiego w średniowieczu, w: Dzieje Lubelszczyzny, t. III, Warszawa 1983, s. 189-190.
  • Drabent Z.: Reforma rolna PKWN w kraśnickiem, Lublin 1979 (mps), s. 58-59.
  • Rząd Gubernialny Lubelski, sygn.: 155/1872 WP IV, 48-53.
  • Komisarz do spraw włościańskich powiatu Janów, sygn.: 432.
  • Księgi Grodzkie Lubelskie, Relacje (KGLR), sygn.: 495,72-77v; 363, 205-206; 274, 357v-364.
  • Rząd Gubernialny Lubelski, Spisy, sygn.: 32; 143.
  • Starostwo Powiatowe Kraśnickie, sygn.: 1257; 122-124.
  • Archiwum Zamojskich, sygn.: 586.
Gmina Potok Wielki
Wsie
Osada leśna
Integralne
części wsi

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Potoczek_(powiat_janowski)&oldid=72573770”