Powłoczniczek gładki

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powłoczniczek gładki
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

obrzękowcowate

Rodzaj

powłoczniczek

Gatunek

powłoczniczek gładki

Nazwa systematyczna
Cylindrobasidium laeve (Pers.) Chamuris
Mycotaxon 20(2): 587 (1984)

Powłoczniczek gładki (Cylindrobasidium laeve (Pers.) Chamuris) – gatunek grzybów z rodziny obrzękowcowatych (Physalacriaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cylindrobasidium, Physalacriaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1794 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Corticium laeve. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1984 r. George Peter Chamuris, przenosząc go do rodzaju Cylindrobasidium[1].

Niektóre synonimy naukowe[2]:

  • Athelia pellicularis (P. Karst.) Donk 1957
  • Cladoderris minima Berk. & Broome 1878
  • Corticium laeve Pers. 1794
  • Corticium pelliculare (P. Karst.) P. Karst. 1889
  • Hypochnus laevis (Pers.) Bonord. 1851
  • Kneiffia laevis (Pers.) Bres. 1903
  • Stereum minimum (Berk. & Broome) Lloyd 1913
  • Terana laevis (Pers.) Kuntze 1891
  • Thelephora laevis Ehrh. ex Willd. 1787
  • Thelephora laevis (Pers.) Pers. 1801

Według polskich autorów synonimem Cylindrobasidium laevis jest także C. evolvens (Fr.) Jülich[3].

Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 2003 r, wcześniej w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był także jako płaskosz gładki, powłocznik gładki, i zadrzak okrągły[3].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Owocnik

Jednoroczny, o mniej więcej okrągławym kształcie, rozpostarty lub rozpostarto-odgięty (na pionowym podłożu odgięciu ulega jego górny brzeg). Ma grubość ok. 1 mm, jest miękki, błoniasty. Górna, odgięta od podłoża powierzchnia jest drobno owłosiona, biała i strefowana. Hymenofor gładki lub brodawkowany, koncentrycznie lub promieniście popękany, początkowo biały, potem kremowy[4].

Cechy mikroskopowe;

System strzępkowy monomityczny. Strzępki cienkościenne, lub nieznacznie grubościenne, ze sprzążkami i żółtymi, kulistymi kroplami oleju. W hymenium występują ostre hyfidy (czasami nazywane cystydiolami), niekiedy wystające ponad hymenium. Mają grubość 5-8 μm. Podstawki o kształcie od wąskowrzecionowatego do cylindrycznego, cienkościenne, o rozmiarach 40–50 × 5–6 μm, 4-zarodnikowe, ze sprzążką w nasadzie. Zarodniki o kształcie od elipsoidalnego do gruszkowatego i rozmiarach 8–10 × 4–5 μm, gładkie, cienkościenne, szkliste, bezbarwne, zwykle zlepione w grupy po 2–4 szt[4].

Występowanie i siedlisko[edytuj | edytuj kod]

Opisano stanowiska tego gatunku w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].

Występuje w różnego rodzaju lasach, zaroślach, parkach, ogrodach, poboczach dróg, na pniach i gałęziach drzew liściastych. Stwierdzono występowanie na następujących gatunkach i rodzajach drzew: klony, kasztanowiec zwyczajny, olchy, brzoza brodawkowata, graby, leszczyna, głogi, buki, jesion wyniosły, jabłoń domowa, topola czarna, śliwa domowa, akacja grochodrzew, wierzby, lipy. Rzadko występuje na drzewach iglastych, stwierdzono występowanie na sośnie[3].

Znaczenie[edytuj | edytuj kod]

Saprotrof, powodujący rozkład drewna, ale jest mało szkodliwy, powoduje tylko powierzchniowe próchnienie drewna[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Index Fungorum. [dostęp 2014-02-15]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 20167-01-07]. (ang.).
  3. a b c d Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b Mycobank. Cylindrobasidium laeve. [dostęp 2016-01-12].
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2016-01-10].
  6. Mikrobiologiczne czynniki degradacji zawilgoconych obiektów budowlanych. [dostęp 2014-02-19].