Powiat mielecki

Powiat mielecki
	powiat
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
TERC	1811
Siedziba	Mielec
Starosta	Stanisław Lonczak
Powierzchnia	880,21 km²
Populacja (31.12.2019); • liczba ludności	; 136 660
• gęstość	155,3 os./km²
Urbanizacja	47,85%
Tablice rejestracyjne	RMI
	Adres urzędu:ul. Wyspiańskiego 6; 39-300 Mielec
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich	1
Liczba gmin miejsko-wiejskich	2
Liczba gmin wiejskich	7
	Położenie na mapie województwa;
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Informacje w Wikipodróżach
	Strona internetowa
	Portal Polska

Powiat mielecki – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą i największym miastem jest Mielec.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku^[2] powiat zamieszkiwało 136 660 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwały 136 672 osoby^[3].

Historia[edytuj | edytuj kod]

Powiat powstał w 1853 roku. Zajmował wówczas obszar 837 km², był zamieszkany przez 66 264 osób i liczył 106 osad oraz 91 gmin katastralnych. Na terenie powiatu mieleckiego prawa miejskie posiadały Mielec, Radomyśl Wielki, Rzochów i Przecław. Po I wojnie światowej powiat mielecki został włączony do województwa krakowskiego. W latach 1932–1935 powiat powiększył się o kilkanaście wsi z powiatów dąbrowskiego i kolbuszowskiego. W czasie okupacji hitlerowskiej ziemie powiatu zostały przyłączone do Generalnego Gubernatorstwa. W 1945 utworzono województwo rzeszowskie, w którym znalazł się powiat mielecki. W 1975 przeprowadzono reformę administracyjną Polski, w wyniku której zlikwidowano powiaty. W 1999 w wyniku kolejnej reformy reaktywowano powiat mielecki.

W latach 1999–2006 starostą powiatu mieleckiego przez 2 kadencje był Józef Smaczny, w latach 2006–2014 również przez 2 kadencje – Andrzej Chrabąszcz, od 1 grudnia 2014 do 19 listopada 2018 starostą przez 1 kadencję był Zbigniew Tymuła, natomiast od 19 listopada 2018 starostą jest Stanisław Lonczak^[4].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

gminy miejskie: Mielec
gminy miejsko-wiejskie: Przecław, Radomyśl Wielki
gminy wiejskie: Borowa, Czermin, Gawłuszowice, Mielec, Padew Narodowa, Tuszów Narodowy, Wadowice Górne
miasta: Mielec, Przecław, Radomyśl Wielki

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 września 2006):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	133 137	100	67 487	50,69	65 650	49,31
Miasto	64 152	48,18	33 042	24,82	31 110	23,37
Wieś	68 985	51,82	34 445	25,87	34 540	25,94

Piramida wieku mieszkańców powiatu mieleckiego w 2014 roku^[5].

Zabytki[edytuj | edytuj kod]

Budynek starostwa w Mielcu

Kościół w Gawłuszowicach

Wnętrze kościoła w Gawłuszowicach

Pałac w Przecławiu

Dworek Oborskich w Mielcu

Wieża mieszkalna w Rzemieniu

Pomnik załogi brytyjskiego bombowca Halifax, strąconego przez Niemców podczas II wojny światowej w Sadkowej Górze

Bazylika Kolegiacka mniejsza pw. św. Mateusza w Mielcu

Rodzina, jedna z rzeźb plenerowych w Mielcu

Najcenniejszymi zabytkami powiatu są:

Kościół św. Wojciecha w Gawłuszowicach z 1677 roku oraz stara plebania przykościelna z 1863 roku (zabytki klasy 0)
Dwór w Przecławiu
Wieża obronno-mieszkalna w Rzemieniu, najprawdopodobniej z XV wieku
Bazylika Mniejsza pw. św. Mateusza w Mielcu z 1526 roku
Dworek Oborskich w Mielcu wzniesiony w XVII wieku wraz z parkiem z I połowy XIX wieku
Sala Królewska w budynku Państwowej Szkoły Muzycznej w Mielcu

Rezerwaty przyrody[edytuj | edytuj kod]

Na terenie powiatu mieleckiego funkcjonują następujące rezerwaty przyrody:

Religia[edytuj | edytuj kod]

Starostowie mieleccy[edytuj | edytuj kod]

Józef Smaczny (1999–2006) (SLD)
Andrzej Chrabąszcz (2006–2014) (PSL)
Zbigniew Tymuła (2014–2018) (PiS)
Stanisław Lonczak (od 2018) (PSL)^[8]^[9]

Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Miejscowości w Polsce pozbawione praw miejskich

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .
↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .
↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .
↑ Stanisław Lonczak nowym starostą powiatu mieleckiego!, hej.mielec.pl [dostęp 2018-11-20] .
↑ Powiat mielecki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-08-21] .
↑ BogdanB. Hućko BogdanB., Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa u Świadków Jehowy, jaslo.naszemiasto.pl, 14 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-14] .
↑ Stanisław Lonczak – wybory 2019: kandydat na posła w: okręg nr 23 (Rzeszów), wnp.pl [dostęp 2021-11-22] (pol.).
↑ Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 r., sejmsenat2019.pkw.gov.pl, 13 października 2019 [dostęp 2021-11-22] (pol.).

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Serwis Internetowy Starostwa Powiatowego w Mielcu
Biuletyn Informacji Publicznej. bip.powiat-mielecki.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-03-24)].

[populacja2019-1] Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny, demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20] .

[2] , Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019 .

[3] GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020 .

[4] Stanisław Lonczak nowym starostą powiatu mieleckiego!, hej.mielec.pl [dostęp 2018-11-20] .

[populacja2016-5] Powiat mielecki w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.

[6] Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2016-08-21] .

[7] BogdanB. Hućko BogdanB., Pamiątka śmierci Jezusa Chrystusa u Świadków Jehowy, jaslo.naszemiasto.pl, 14 kwietnia 2022 [dostęp 2022-04-14] .

[8] Stanisław Lonczak – wybory 2019: kandydat na posła w: okręg nr 23 (Rzeszów), wnp.pl [dostęp 2021-11-22] (pol.).

[9] Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 r., sejmsenat2019.pkw.gov.pl, 13 października 2019 [dostęp 2021-11-22] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

Miasta na prawach powiatu	Krosno Przemyśl Rzeszów (siedziba) Tarnobrzeg
Powiaty	bieszczadzki brzozowski dębicki jarosławski jasielski kolbuszowski krośnieński leski leżajski lubaczowski łańcucki mielecki niżański przemyski przeworski ropczycko-sędziszowski rzeszowski sanocki stalowowolski strzyżowski tarnobrzeski
Inne zagadnienia	Podział administracyjny Herb Flaga

Miasta	Mielec Przecław Radomyśl Wielki
Gminy miejskie	Mielec
Gminy miejsko-wiejskie	Przecław Radomyśl Wielki
Gminy wiejskie	Borowa Czermin Gawłuszowice Mielec Padew Narodowa Tuszów Narodowy Wadowice Górne

Przynależność wojewódzka	woj. krakowskie (1920–39) woj. rzeszowskie (1945–75)
Miasta / Prawa miejskie (1920–34 →)	Mielec (od 1934) Radomyśl Wielki (od 1934)
Miasteczka (1920–34)	Mielec (→) Przecław Radomyśl Wielki (→) Rzochów
Gminy miejskie (1920–39 → i 1945–75)	Mielec Radomyśl Wielki
Gminy wiejskie zbiorowe (1934–39 →, 1945–54 i 1973–75)	Borowa Czermin (do 1939 i od 1945) Gawłuszowice (do 1954) Mielec Padew Narodowa Przecław Radomyśl Wielki Tuszów Narodowy (do 1939 i od 1945) Wadowice Górne
Gromady (1954–72)	Borki Nizińskie (1954–60) Borowa (1954–72) Boża Wola (1954–59) Breń Osuchowski (1954–61) Chorzelów (1954–72) Cyranka (1954–72) Czermin (1954–72) Domacyny (1954–61) Dulcza Mała (1954–59) Dulcza Wielka (1954–60) Gawłuszowice (1954–72) Górki (1954–72) Izbiska (1954–59) Jaślany (1954–61) Kiełków (1954–60) Krzemienica (1954–59) Łączki Brzeskie (1954–60) Otałęż (1954–60) Padew Narodowa (1954–72) Piechoty (1954–60) Podborze (1954–72) Podleszany (1954–72) Przecław (1954–72) Radomyśl Wielki (1954–72) Ruda (1954–72) Rzemień (1954–72) Rzędzianowice (1954–61) Sadkowa Góra (1954–61) Sarnów (1954–68) Trzciana (1954–61) Trześń (1954–60) Tuszów Narodowy (1954–72) Tuszyma (1954–68) Wadowice Górne (1954–72) Wampierzów (1954–59) Wojsław (1954–72) Wola Wadowska (1954–61) Zdziarzec (1954–60) Złotniki (1954–61) Żarówka (1954–72)