Powiat mielecki

Powiat mielecki
— powiat —
Herb Flaga
Państwo	Polska
Województwo	podkarpackie
TERYT	3.18.24.11.00.0
Siedziba	Mielec
Starosta	Stanisław Lonczak
Powierzchnia	880,21 km²
Populacja (31.12.2019) • liczba ludności	136 660
• gęstość	155,3 os./km²
Urbanizacja	47,85%
Tablice rejestracyjne	RMI
Adres urzędu: ul. Wyspiańskiego 6 39-300 Mielec
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejskich 1 Liczba gmin miejsko-wiejskich 2 Liczba gmin wiejskich 7
Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie Polski Powiat mielecki
50°17′N 21°26′E
Strona internetowa
Portal Polska

Powiat mielecki – powiat w Polsce (województwo podkarpackie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą i największym miastem jest Mielec.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat zamieszkiwało 136 660 osób.

Historia

Powiat powstał w 1853 roku. Zajmował wówczas obszar 837 km², był zamieszkany przez 66 264 osób i liczył 106 osad oraz 91 gmin katastralnych. Na terenie powiatu mieleckiego prawa miejskie posiadały Mielec, Radomyśl Wielki, Rzochów i Przecław. Po I wojnie światowej powiat mielecki został włączony do województwa krakowskiego. W latach 1932–1935 powiat powiększył się o kilkanaście wsi z powiatów dąbrowskiego i kolbuszowskiego. W czasie okupacji hitlerowskiej ziemie powiatu zostały przyłączone do Generalnego Gubernatorstwa. W 1945 utworzono województwo rzeszowskie, w którym znalazł się powiat mielecki. W 1975 przeprowadzono reformę administracyjną Polski, w wyniku której zlikwidowano powiaty. W 1999 w wyniku kolejnej reformy reaktywowano powiat mielecki. W latach 1999–2006 starostą przez 2 kadencje był Józef Smaczny, w latach 2006–2014 również przez 2 kadencje – Andrzej Chrabąszcz, od 1 grudnia 2014 do 19 listopada 2018 starostą przez 1 kadencję był Zbigniew Tymuła, natomiast od 19 listopada 2018 starostą jest Stanisław Lonczak.

Gminy

Gminy miejskie

• Mielec

Gminy miejsko-wiejskie

• Przecław
• Radomyśl Wielki

Gminy wiejskie

• Borowa
• Czermin
• Gawłuszowice
• Mielec
• Padew Narodowa
• Tuszów Narodowy
• Wadowice Górne

Miasta

• Mielec
• Radomyśl Wielki
• Przecław

W przeszłości prawa miejskie posiadały także:

• Gawłuszowice – niektóre źródła wskazują na możliwość bycia miastem do XIV wieku, obecnie wieś
• Rzochów – obecnie wchodzi w skład miasta Mielec

Demografia

Liczba ludności (dane z 30 września 2006):

	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
	osób	%	osób	%	osób	%
Ogółem	133 137	100	67 487	50,69	65 650	49,31
Miasto	64 152	48,18	33 042	24,82	31 110	23,37
Wieś	68 985	51,82	34 445	25,87	34 540	25,94

• Piramida wieku mieszkańców powiatu mieleckiego w 2014 roku.

Zabytki

Budynek starostwa w Mielcu

Kościół w Gawłuszowicach

Wnętrze kościoła w Gawłuszowicach

Pałac w Przecławiu

Dworek Oborskich w Mielcu

Wieża mieszkalna w Rzemieniu

Pomnik załogi brytyjskiego bombowca Halifax, strąconego przez Niemców podczas II wojny światowej w Sadkowej Górze

Bazylika Kolegiacka mniejsza pw. św. Mateusza w Mielcu

Rodzina, jedna z rzeźb plenerowych w Mielcu

Najcenniejszymi zabytkami powiatu są:

• Kościół św. Wojciecha w Gawłuszowicach z 1677 roku oraz stara plebania przykościelna z 1863 roku (zabytki klasy 0)
• Dwór w Przecławiu
• Wieża obronno-mieszkalna w Rzemieniu, najprawdopodobniej z XV wieku
• Bazylika Mniejsza pw. św. Mateusza w Mielcu z 1526 roku
• Dworek Oborskich w Mielcu wzniesiony w XVII wieku wraz z parkiem z I połowy XIX wieku
• Sala Królewska w budynku Państwowej Szkoły Muzycznej w Mielcu

Rezerwaty przyrody

Na terenie powiatu mieleckiego funkcjonują następujące rezerwaty przyrody:

• Bagno Przecławskie
• Buczyna
• Końskie Błota
• Pateraki

Religia

• Kościół rzymskokatolicki: 33 parafii
• Kościół Zielonoświątkowy: zbór
• Świadkowie Jehowy: dwa zbory

Sąsiednie powiaty

• powiat tarnobrzeski
• powiat kolbuszowski
• powiat ropczycko-sędziszowski
• powiat dębicki
• powiat dąbrowski (małopolskie)
• powiat staszowski (świętokrzyskie)

Zobacz też

• Miejscowości w Polsce pozbawione praw miejskich

Linki zewnętrzne

• Serwis Internetowy Starostwa Powiatowego w Mielcu
• Biuletyn Informacji Publicznej