Powiat olsztyński
| powiat | |||||||
| |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| TERYT |
6.28.36.14.00.0 | ||||||
| Siedziba | |||||||
| Starosta | |||||||
| Powierzchnia |
2838,02 km² | ||||||
| Populacja (31.12.2019) • liczba ludności |
| ||||||
| • gęstość |
44,7 os./km² | ||||||
| Urbanizacja |
35,05% | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
NOL | ||||||
Adres urzędu: pl. Józefa Bema 510-516 Olsztyn | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa
| |||||||
Położenie na mapie Polski  | |||||||
| 53°47′N 20°30′E/53,783333 20,500000 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
Portal  Polska
| |||||||
Powiat olsztyński – powiat w Polsce (województwo warmińsko-mazurskie) utworzony w 1999 w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest Olsztyn.
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejsko-wiejskie: Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto, Jeziorany, Olsztynek
- gminy wiejskie: Dywity, Gietrzwałd, Jonkowo, Kolno, Purda, Stawiguda, Świątki
- miasta: Barczewo, Biskupiec, Dobre Miasto, Jeziorany, Olsztynek
Według danych z 1 stycznia 2011 r. powierzchnia powiatu wynosiła 2838,02 km²[2]. Jest to pod tym względem drugi powiat w Polsce, większy jest jedynie powiat białostocki[3].
Według danych z 31 grudnia 2019 roku[4] powiat zamieszkiwało 126 781 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 127 205 osób[5].
Demografia[edytuj | edytuj kod]
Według danych z 31 grudnia 2010 r. powiat miał 118 063 mieszkańców[6].
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):
| Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| osób | % | osób | % | osób | % | |
| Ogółem | 112 934 | 100 | 57 080 | 50,54 | 55 854 | 49,46 |
| Miasto | 39 316 | 34,81 | 20 569 | 18,21 | 18 747 | 16,60 |
| Wieś | 73 618 | 65,19 | 36 511 | 32,33 | 37 107 | 32,86 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu olsztyńskiego w 2014 roku[1].
Ludność w latach[edytuj | edytuj kod]
- 1965 – 46 800
- 1966 – 45 100
- 1970 – 45 600
- 1971 – 44 900
- 1972 – 45 500
W latach 1975–1998 powiat nie istniał
- 1999 – 114 021
- 2000 – 114 303
- 2001 – 114 733
- 2002 – 110 962
- 2003 – 111 850
- 2004 – 112 440
- 2005 – 113 360
- 2006 – 113 848
Gospodarka[edytuj | edytuj kod]
W końcu września 2019 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w powiecie olsztyńskim obejmowała ok. 3,4 tys. mieszkańców, co stanowi stopę bezrobocia na poziomie 8,6% do aktywnych zawodowo[7].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Powiat olsztyński (Kreis Allenstein), utworzony został w 1818 roku z połącznia dawnych komornictw olsztyńskiego i wartemborskiego (barczewskiego) istniejących od połowy XIV wieku w obrębie Warmii. Powiat ten istniał do 1945 roku w ramach państwa pruskiego w rejencji Królewiec, a później rejencji Olsztyn w prowincji Prusy, a później Prusy Wschodnie.
Był mniejszy od dzisiejszego powiatu i liczył 1 302,67 km² powierzchni oraz 57 150 ludności (1939). Oprócz wydzielonego Olsztyna (Allenstein) na terenie powiatu było tylko jedno miasto – Barczewo (Wartenburg)[8].
Po 1945 znalazł się w niezmienionym kształcie w granicach Polski. Należał do okręgu mazurskiego (1945–46), a później do województwa olsztyńskiego (1946-1975). W 1973 roku do powiatu dołączono miasto Olsztynek i sąsiadujące z nim gminy. Powiat został zlikwidowany w ramach reformy administracyjnej w 1975 roku.
W 1999 w ramach reformy administracyjnej powiat przywrócono w nowych powiększonych granicach.
Samorząd[edytuj | edytuj kod]
Siedzibą władz powiatu jest miasto Olsztyn. Organem uchwałodawczym samorządu jest Rada Powiatu w Olsztynie, w której skład wchodzi 23 radnych[9]. Rada wybiera organ wykonawczy, którym jest Zarząd Powiatu w Olsztynie składający się z 5 członków. Na czele zarządu stoi starosta olsztyński[10].
Starostowie Olsztyńscy:
- Adam Antoni Sierzputowski (1998–2008)[11][12][13]
- Mirosław Pampuch (2008–2014)[14][15]
- Małgorzata Chyziak (od 2014-2018)[16]
- Andrzej Abako (od 2018)
Sąsiednie powiaty[edytuj | edytuj kod]
- powiat mrągowski
- powiat szczycieński
- powiat nidzicki
- powiat ostródzki
- powiat lidzbarski
- powiat bartoszycki
- powiat kętrzyński
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
- Herb powiatu olsztyńskiego
- powiat biskupiecki
- ziemia Bertingen, ziemia Gunlauken, ziemia Gudikus
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Powiat olsztyński w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.
- ↑ Ranking powiatów – powierzchnia. W: Gminy.pl [on-line]. [dostęp 2020-04-18].
- ↑ l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
- ↑ GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
- ↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2010 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2011-06-10. ISSN 1734-6118.
- ↑ GUS, Bezrobotni zarejestrowani i stopa bezrobocia. Stan w końcu września 2019 r., stat.gov.pl [dostęp 2020-01-08] (pol.).
- ↑ Olsztyn był od początków XX wieku wydzielony z powiatu.
- ↑ Zarządzenie Nr 39 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 15 lutego 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Warmińsko-Mazurskiego z 2010 r. Nr 18, poz. 495).
- ↑ (§41. Statutu) Załącznik do uchwały Nr VIII/99/2003 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 5 września 2003 r.
- ↑ Uchwała Nr II/3/98 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 14 listopada 1998 r. w sprawie wyboru Starosty.
- ↑ Uchwała Nr I/6/2002 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 19 listopada 2002 r. w sprawie wyboru Starosty Olsztyńskiego.
- ↑ Uchwała Nr I/3/2006 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 27 listopada 2006 r. w sprawie wyboru Starosty Olsztyńskiego.
- ↑ Uchwała Nr XII/138/2008 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 31 stycznia 2008 r. w sprawie wyboru Starosty Olszyńskiego.
- ↑ Uchwała Nr I/4/2010 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 30 listopada 2010 w sprawie wyboru Starosty Olsztyńskiego.
- ↑ Uchwała Nr I/5/2014 Rady Powiatu w Olsztynie z dnia 1 grudnia 2014 r. w sprawie wyboru Starosty Olszyńskiego.
