Powojnik pnący
| ||
| ||
| Systematyka[1] | ||
| Domena | eukarionty | |
| Królestwo | rośliny | |
| Klad | rośliny naczyniowe | |
| Klad | Euphyllophyta | |
| Klad | rośliny nasienne | |
| Klasa | okrytonasienne | |
| Rząd | jaskrowce | |
| Rodzina | jaskrowate | |
| Rodzaj | powojnik | |
| Gatunek | powojnik pnący | |
| Nazwa systematyczna | ||
| Clematis vitalba L. Sp. pl. 1:544. 1753 | ||
.jpg)
Powojnik pnący (Clematis vitalba L.) – gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae Juss.). Występuje na większości obszaru Europy, w północno-zachodniej Afryce (w Algierii), na Kaukazie, i w zachodniej Azji[2]. W Polsce występuje w wielu miejscach, głównie w zachodniej części kraju, na Śląsku, w dolinie Wisły[3]. Wszędzie w Polsce jest rzadki, ale stopniowo rozprzestrzenia się[2]. Status gatunku we florze Polski: kenofit[2]. W niektórych krajach, również w Polsce jest uprawiany.
Morfologia[edytuj | edytuj kod]
- Łodyga
- Wijąca się, wzniesiona lub ze słabą tendencją do pięcia się. Dorasta do wysokości 4-12 m. Szybko pokrywa duże i nasłonecznione powierzchnie. Kora na zdrewniałych pędach jest szarobrązowa, łuszczy się długimi pasami.
- Liście
- Nieparzystopierzaste, pięciolistkowe. Ułożone naprzeciwlegle, ogonki długości 4-6 cm. Całobrzegie lub grubo ząbkowane, o sercowatej lub zaokrąglonej podstawie.
- Kwiaty
- Drobne, pachnące, o średnicy 2 cm (z podsadkami), zebrane w wiechy. Kielich kwiatów jest wewnątrz biały a na zewnątrz zielonkawy.
- Owoce
- Niełupki ze srebrzystobiałymi, pierzastymi wyrostkami. Utrzymują się na krzewie nawet przez całą zimę.
Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]
Roślina wieloletnia, pnącze, nanofanerofit. Kwitnie od czerwca do października. Rośnie w wilgotnych lasach liściastych, zaroślach i na torfowiskach. Jest gatunkiem ciepłolubnym. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla Cl. Rhamno-Prunetea, Ass. Pruno-Ligustretum[4]. Cała roślina jest lekko trująca.
Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]
Uprawiany jest jako roślina ozdobna ze względu na swój szybki wzrost, bardzo dobrą wytrzymałość na mróz, suszę i wiatr[5]. Nadaje się do ogródkow przydomowych i do parków. Ma długi okres kwitnienia, powstałe z kwiatów puszyste owoce zbiorowe utrzymują się na roślinie do zimy i również są ozdobne. Należy mu zapewnić dużo miejsca, gdyż z powodu swojego ekspansywnego wzrostu szybko zarasta pędami otaczające go krzewy czy inne rośliny[5]. Ma małe wymagania glebowe, może rosnąć na stanowisku słonecznym, półcienistym, a nawet zacienionym[5].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2009-06-07].
- ↑ a b c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Adam Zając, Maria (red.) Zając: Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce. Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-915161-1-3.
- ↑ Matuszkiewicz Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
- ↑ a b c Powojnik pnący. [dostęp 2010-02-04].