Powstanie Maji-Maji
| ||||
| ||||
 Zasięg powstania | ||||
| Czas | 1905-1907 | |||
| Miejsce | Niemiecka Afryka Wschodnia | |||
| Przyczyna | niemiecki ucisk wobec autochtonów | |||
| Wynik | zwycięstwo Niemców | |||
| Strony konfliktu | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Dowódcy | ||||
| ||||
Powstanie Maji-Maji w latach 1905-1907 to rebelia około 20 grup etnicznych na południowych terenach ówczesnej Niemieckiej Afryki Wschodniej będących kolonią niemiecką.
Przyczynami powstania były wzrastające represje ze strony władz kolonialnych w stosunku do mieszkańców regionów, na których produkowano bawełnę na masową skalę (rejony Kilwy i góry Matubi). Do represji tych zaliczyć można wprowadzenie wysokich podatków, m.in. podatków od posiadania domów, regulowane prawo łowieckie chroniące dzikie zwierzęta i wprowadzenie w roku 1905 nowej waluty przez wschodnioafrykański bank.
Punktem zapalnym rebelii stało się zniszczenie przez dwóch mężczyzn i kobietę w dniu 20 lipca 1905 plantacji bawełny koło wsi Kipitamu i Nadete na terenach plemienia Matumbi w pobliżu miasta portowego Kilwa. Krótko po tym zdarzeniu kilka plemion zdecydowało się na wywołanie powstania.
Ważną rolę w powstaniu spełniał Kinjiktile, mężczyzna z plemienia Matumbi, znany w roku 1904 jako lekarz i muzykant, założyciel kultu Maji-Maji (maji w języku suahili oznacza wodę). Rdzenni mieszkańcy wierzyli w ochronę założyciela kultu Maji, który miał jakoby przemieniać wystrzeliwane przez Niemców kule w wodę. Pomimo wszystko znakomita większość biorących udział w powstaniu zmarła nie od kul, ale z głodu, co było spowodowane tym, że niemiecki rząd kolonialny rozpoczął walkę z powstańcami od systematycznego palenia domów, pól i buszu. Pod koniec 1907 roku ludność większości terenów wymarła, a pola były zdewastowane.
Powstanie Maji-Maji było polityczno-religijną konfrontacją Afrykanów przeciwko kolonialnym władzom europejskim. Niektórzy z przywódców tego zrywu przez jakiś czas prowadzili jeszcze walkę partyzancką przeciwko oddziałom Schutztruppe aż do lipca 1908, kiedy to zostali pojmani i straceni.
W wyniku powstania cała południowa część kolonii została spustoszona, walki i głód spowodowały śmierć około 375 tysięcy ludzi. Niemcy stracili kilkunastu żołnierzy.
W Tanzanii powstanie uznawane jest do dzisiaj za ważne wydarzenie narodowe. Julius Nyerere, pierwszy prezydent zjednoczonej Tanzanii, nazwał je początkiem narodowego pojednania, które w roku 1964 doprowadziło do założenia tego państwa.
Galeria[edytuj | edytuj kod]
Obraz Bitwa pod Mahenge Friedricha Wilhelma Kuhnerta z 1908 roku. Bitwa była częścią powstania Maji-Maji.
Literatura niemieckojęzyczna[edytuj | edytuj kod]
- Walter Nuhn: Flamen ueber Deutschost. Bernard & Graefe Verlag, ISBN 3-7637-5969-7
- Karl Martin Seeberg: Der Maji-Maji Krieg gegen deutsche Kolonialherschaft. Dietrich Reimer Verlag, Berlin 1989
- Felicitas Becker, Jigal Beez: Der Maji-Maji Krieg in Deutsch Afrika 1905-1907, Ch.Links 2005