Próba Bernsteina

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Próba Bernsteina – diagnostyczny test prowokacyjny służący do potwierdzenia przełykowego pochodzenia atypowego bólu odczuwanego w klatce piersiowej. Próba służy ocenie wrażliwości błony śluzowej przełyku na bodziec chemiczny, którym jest podanie roztworu kwasu solnego do przełyku przez zgłębnik. Może być wykorzystywana w diagnostyce choroby refluksowej przełyku.

Test został po raz pierwszy opisany przez L.M. Bernsteina i L.A. Bakera w 1958 roku[1].

Sposób wykonania i interpretacja[edytuj | edytuj kod]

Pacjent przebywa w pozycji siedzącej. Do przełyku zakłada się zgłębnik, którego koniec umieszcza się w odległości 10–15 cm od dolnego zwieracza przełyku. Przez zgłębnik podaje się następnie po kolei sól fizjologiczną i 0,1 molowy roztwór kwasu solnego[2]. Każdy roztwór jest podawany przez 30 minut z prędkością 6–8 ml/min[2] (według innego źródła przez 5–15 minut, w tempie 100–120 kropli na minutę[3]). Na początku wykonuje się wlew soli fizjologicznej. Wystąpienie bólu w tym momencie prowadzi do rozpoznania niespecyficznego nadmiernego odczuwania bólu (niespecyficzna hyperalgezja). Następnie podaje się roztwór kwasu solnego. Pojawienie się bólu w tej fazie świadczy o dolegliwościach pochodzenia przełykowego indukowanych kwasem. Jeżeli ból w tym okresie się nie pojawi, wynik testu jest prawidłowy[2].

Podanie roztworu kwasu solnego do przełyku w czasie próby może wywołać ból wieńcowy albo objawy skurczu oskrzeli[3]. Jednocześnie z próbą Bernsteina można prowadzić monitorowanie EKG i saturacji hemoglobiny. Pozwala to na określenie związku między pojawieniem się kwasu w dalszej części przełyku a objawami ze strony serca i oskrzeli[4].

Znaczenie próby[edytuj | edytuj kod]

Badanie ma obecnie niewielkie znaczenie ze względu na niższą jego czułość od nowszych metod oceny kwaśnego refluksu żołądkowo-przełykowego[2][5]. Czułość próby wynosi 7–27%, natomiast swoistość 83–94%[6]. Według innego źródła czułość w chorobie refluksowej przełyku wynosi 78%, natomiast swoistość 84%[3]. Próbę Bernsteina wykonuje się obecnie głównie w ramach badań klinicznych[2]. Zaletą testu jest to, że jego przeprowadzenie nie wymaga użycia skomplikowanego sprzętu i dużych nakładów finansowych. Może być opcją diagnostyczną w ośrodkach niedysponujących pH-metrią[7].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. LM. Bernstein, LA. Baker. A clinical test for esophagitis.. „Gastroenterology”. 34 (5), s. 760-81, May 1958. PMID: 13538145. 
  2. a b c d e Dorota Waśko-Czopnik: Metody diagnostyczne w zaburzeniach czynnościowych górnego odcinka przewodu pokarmowego. W: Leszek Paradowski (red): Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego. Wrocław: Cornetis sp. z o.o., 2007, s. 42. ISBN 978-83-919540-8-9.
  3. a b c Piotr J. Thor: Choroby przełyku. W: Stanisław J. Konturek (red): Gastroenterologia i hepatologia kliniczna. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2006, s. 48. ISBN 83-200-3188-5.
  4. Błaszak A., Wojtuń S., Wojtkowiak M., Gil J. Podstawowe metody diagnostyczne w chorobie refluksowej przełyku. „Pol. Merk. Lek”. XXII. 131, s. 426, 2007. 
  5. Wiesław Tarnowski, Krzysztof Bielecki. Refluks żołądkowo-przełykowy. „Postępy Nauk Medycznych”. 2, s. 68–76, 2001. Wydawnictwo Medyczne Borgis. 
  6. Ewa Małecka-Panas: Badania czynnościowe. W: Andrzej Szczeklik (red): Choroby wewnętrzne : podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM. T. 1. Cz. III – Choroby układu pokarmowego. Kraków: Medycyna Praktyczna, 2005, s. 722. ISBN 83-7430-031-0.
  7. Postępowanie u chorego z bólem w klatce piersiowej. W: Tadataka Yamada (red): Podręcznik gastroenterologii. Lublin: Wydawnictwo Czelej, 2006, s. 15-6. ISBN 978-83-89309-92-1.