Prątnik (roślina)

Prątnik
	; Bryum argenteum
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	mchy
Klasa	prątniki
Rząd	prątnikowce
Rodzina	prątnikowate
Rodzaj	prątnik
	Nazwa systematyczna
	Bryum Hedw.; Sp. Musc. Frond. 178, 1801
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Prątnik (Bryum Hedw.) – rodzaj mchów z rodziny prątnikowatych (Bryaceae Schwägr.).

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj Bryum Hedw. należy do rodziny Bryaceae Schwägr., rzędu Bryales Limpr., nadrzędu Bryanae (Engl.) Goffinet & W. R. Buck, podklasy Bryidae Engl., klasy Bryopsida Rothm.^[2]

„The Plant List” wymienia w rodzaju Bryum 1803 nazwy w randze gatunku, z których 903 stanowi zaakceptowane nazwy gatunków, a 723 to uznane synonimy^[4].

W skład rodzaju wchodzą gatunki (wybór)^[4]:

Bryum abyssinicum Bruch & Schimp. ex Müll. Hal. Bryum acanthoneuron Ångström Bryum aciculare (Hedw.) Jolycl. Bryum acuminatissimum (Müll. Hal.) Broth. Bryum acutifolium (Thér.) Arts Bryum acutum (Hedw.) Huds. ex With. Bryum aequabile Müll. Hal. Bryum aestivum (Hedw.) With. Bryum afrocalophyllum P. de la Varde Bryum afrocrudum Müll. Hal. Bryum afrolitorale Müll. Hal. Bryum albulum Mitt. Bryum alexandri H. Philib. Bryum alpiniforme Kindb. Bryum alpinum Huds. ex With. Bryum altaicum Broth. Bryum altisetum Müll. Hal. Bryum altolimbatum (Hampe) Mitt. Bryum amblyacis Müll. Hal. Bryum amblyphyllum H. Philib. Bryum amblystegium Ryan Bryum amentirameum Dixon Bryum andinoroseum Müll. Hal. Bryum andrei Cardot & P. de la Varde Bryum angustifolium Brid. Bryum anoectangiaceum Müll. Hal. & Kindb. Bryum anomodon Mont. Bryum antisanense E.B. Bartram	Bryum apalodictyoides Müll. Hal. Bryum apocarpum (Hedw.) With. Bryum appressum Renauld & Cardot Bryum aptychoides Müll. Hal. Bryum arachnoideum Müll. Hal. Bryum archangelicum Bruch & Schimp. Bryum arcticum (R. Br.) Bruch & Schimp. Bryum arctogaeum I. Hagen Bryum arduum I. Hagen Bryum areoblastum Müll. Hal. Bryum argentatum Müll. Hal. Bryum argenteum Hedw. – prątnik srebrzysty^[5] Bryum argentisetum Müll. Hal. Bryum argyroglyphodon H. Philib. Bryum ateleostomum H. Philib. ex Cardot & Thér. Bryum atenense R.S. Williams Bryum atropurpureum (Wahlenb.) Wahlenb. Bryum atrothecium Müll. Hal. Bryum atrovirens Brid. Bryum aubertii (Schwägr.) Brid. Bryum auratum Mitt. Bryum auricomum Besch. Bryum australe Hampe Bryum austroelongatum Müll. Hal. Bryum austropolymorphum Müll. Hal. Bryum austroturbinatum Müll. Hal. Bryum axillare H. Philib.
Bryum badhwarii Ochi Bryum baeuerlenii Müll. Hal. Bryum baldwinii Broth. Bryum barbatum Curtis ex With. Bryum bartramioides Hook. Bryum baurii J.J. Amann Bryum bernense I. Hagen Bryum bessonii Renauld & Cardot Bryum beyrichianum (Hornsch.) Müll. Hal. Bryum bigibbosum Besch. Bryum billarderi Schwägr. Bryum billetii Besch. Bryum bimoideum De Not. Bryum blandum Hook. f. & Wilson Bryum blindii Bruch & Schimp. Bryum borellii Broth. Bryum boreum I. Hagen Bryum borgenianum (Hampe) Müll. Hal. Bryum bornholmense Wink. & R. Ruthe Bryum bornmuelleri R. Ruthe ex I. Hagen Bryum botterii C. Mohr ex Müll. Hal.	Bryum bourgeanum Cardot Bryum brachycladulum Müll. Hal. Bryum brachydontium Hampe Bryum brachymenioides (Dixon & P. de la Varde) Ochi Bryum brachymeniopsis Müll. Hal. Bryum brachyneuron Kindb. Bryum brasiliense Hampe Bryum brevicoma Hampe Bryum brevifolium Dicks. ex With. Bryum breviramulosum (Hampe) Mitt. Bryum bridelianum Müll. Hal. Bryum brotherianum Demaret Bryum brownianum Dicks. Bryum bryhnii I. Hagen Bryum buchense Osterwald & Warnst. Bryum bulbiferum Mathieu Bryum bulbigerum M. Fleisch. Bryum bulbillicaule Müll. Hal. Bryum bullatum Müll. Hal. Bryum bullosum Müll. Hal. ex Broth.
Bryum cadetii Bizot & Onr. Bryum caespiticium Hedw. – prątnik darniowy^[5] Bryum caespitosum (Hoppe & Hornsch.) Brid. Bryum calcareum (Hedw.) With. Bryum calcicola Arnell Bryum californicum Sull. Bryum callicarpum J.J. Amann Bryum callistomum Dicks. ex With. Bryum calobryoides J.R. Spence Bryum calophyllum R. Br. Bryum calopyxis Müll. Hal. Bryum campoanum Thér. Bryum camptoneurum Cardot & Thér. Bryum campylocarpum Limpr. Bryum campylopodioides Müll. Hal. Bryum campylothecium Taylor Bryum camurum I. Hagen Bryum canaliculatum (Müll. Hal. & Kindb.) Müll. Hal. Bryum canariense Brid. Bryum capillaceum (Hedw.) With. Bryum capillatum Vill. ex Brid. Bryum capitellatum Müll. Hal. & Kindb. Bryum capitulatum Mitt. Bryum capituliforme Warnst. Bryum carbonicola Müll. Hal. Bryum carinthiacum (Bruch & Schimp.) Kindb. Bryum carthusianum Vill. ex Brid. Bryum castaneum I. Hagen Bryum caucasicum (Schimp. ex Broth.) C. J. Cox & Hedd. Bryum cellulare Hook. Bryum celsii (Hedw.) With. Bryum cephalozioides Cardot Bryum cerviculatum (Hedw.) Dicks. ex With. Bryum challaense Broth. Bryum chorizodontum Cardot & Broth. Bryum chryseum Mitt. Bryum chrysoneuron Müll. Hal. Bryum ciliatum (Hedw.) Dicks. Bryum cirratum (Hedw.) With. Bryum cirrhiferum (De Not.) De Not. Bryum clavatum (Schimp.) Müll. Hal. Bryum clavicaule Müll. Hal. Bryum clintonii Austin Bryum cochlearifolium (Brid.) Hartm.	Bryum coelophyllum D.C. Eaton Bryum cognatum Mitt. Bryum colombi Meyl. Bryum coloradense Kindb. Bryum columbicum (Kindb.) Kindb. Bryum combae De Not. Bryum comense Schimp. Bryum commersonii (Schwägr.) Brid. Bryum commutatum Müll. Hal. Bryum compressidens Müll. Hal. Bryum compressulum Müll. Hal. Bryum conditum R.S. Williams Bryum confertum Limpr. Bryum congestiflorum H. Philib. Bryum conicum Hornsch. Bryum conoideo-operculatum Warnst. Bryum conoideum Dicks. Bryum consimile Mitt. Bryum controversum (Hedw.) P. Beauv. Bryum convolutaceum Müll. Hal. Bryum convolutum (Hedw.) Dicks. ex With. Bryum coronatum Schwägr. Bryum courtoisii Broth. & Paris Bryum crassidens (Lindb.) Kindb. Bryum crassimucronatum H. Philib. Bryum crassinervum (Herzog) A.J. Shaw Bryum crassum Hook. f. & Wilson Bryum creberrimum Taylor Bryum cremocarpum Lazarenko Bryum cristatum Müll. Hal. Bryum crozetense Kaal. Bryum crudoides Sull. & Lesq. Bryum crudum (Hedw.) Turner Bryum cryophilum Mårtensson Bryum cubitale Dicks. ex With. Bryum culmannii Limpr. Bryum curranii (Broth.) Ochi Bryum cuspidatum (Hedw.) Crome Bryum cyathiphyllum Dixon & Herzog Bryum cyclophyllum (Schwägr.) Bruch & Schimp. Bryum cygnicollum Müll. Hal. Bryum cylindricoarcuatum H. Philib. ex Cardot & Thér. Bryum cylindrothecium R. Br. bis
Bryum lanatum (P. Beauv.) Brid. Bryum microcapillare Müll. Hal. Bryum neodamense Itzigs. – prątnik brandenburski^[6] Bryum oblongum Lindb. Bryum subneodamense Kindb. – prątnik jajowaty^[6] Bryum veronense De Not. Bryum weigelii Spreng. – prątnik zbiegający^[6]

Ochrona[edytuj | edytuj kod]

Od 2004 r. gatunki prątnik brandenburski i prątnik jajowaty są w Polsce objęte ochroną ścisłą, zaś gatunek prątnik zbiegający w latach 2004–2014 podlegał ochronie ścisłej, a od 2014 r. objęty jest ochroną częściową^[6].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ ^a ^b B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).
↑ Bryum. [w:] Flora of North America vol. 28 [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).
↑ ^a ^b Bryum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).
↑ ^a ^b Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Wyd. 2. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007, s. 262. ISBN 978-83-7073-552-4.
↑ ^a ^b ^c ^d Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[goffinet-2] B.B. Goffinet B.B., W.R.W.R. Buck W.R.W.R., Classification of the Bryophyta, University of Connecticut, 2008– [dostęp 2017-02-11] (ang.).

[efloras-3] Bryum. [w:] Flora of North America vol. 28 [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).

[tpl-4] Bryum. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-02-11]. (ang.).

[Wojciak-5] Hanna Wójciak: Porosty, mszaki, paprotniki. Wyd. 2. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2007, s. 262. ISBN 978-83-7073-552-4.

[rozp2014-6] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2014 r. poz. 1409).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]