Prefektura Iwate
| |||||||
prefektura | |||||||
![]() | |||||||
| |||||||
Państwo | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Wyspa | |||||||
Region | |||||||
Siedziba | |||||||
Kod ISO 3166-2 |
JP-03 | ||||||
Gubernator |
Takuya Tasso | ||||||
Powierzchnia |
15 275,01[1] km² | ||||||
Populacja (2020) • liczba ludności |
| ||||||
• gęstość |
79,3 os./km² | ||||||
Kod pocztowy |
020-8570 | ||||||
Adres urzędu: Morioka, Uchimaru 10-1
| |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
![]() | |||||||
Liczba jednostek administracyjnych |
33[3] | ||||||
Symbole japońskie | |||||||
Drzewo |
sosna gęstokwiatowa (Pinus densiflora) | ||||||
Kwiat |
Paulownia puszysta (Paulownia tomentosa) | ||||||
Ptak |
Bażant (Phasianus colchicus) | ||||||
Położenie na mapie![]() | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Portal ![]() |
Prefektura Iwate (jap. 岩手県 Iwate-ken) – prefektura znajdująca się w regionie Tōhoku w Japonii. Jej stolicą jest miasto Morioka[4]. Prefektura ma powierzchnię 15 275,01 km2 [1]. W 2020 r. mieszkało w niej 1 211 206 osób, w 492 014 gospodarstwach domowych[2] (w 2010 r. 1 330 530 osób, w 483 971 gospodarstwach domowych)[5].


Położenie[edytuj | edytuj kod]
Iwate to druga pod względem powierzchni prefektura Japonii, po Hokkaido. Prefektura położona na północno-wschodnim wybrzeżu wyspy Honsiu nad Oceanem Spokojnym. Leży we wschodniej części regionu Tōhoku. Graniczy z prefekturami: Miyagi, Akita, Aomori.
Na północy, zachodzie i wschodzie prefektury znajdują się góry. Przez środek, z północy na południe, przebiega dolina rzeki Kitakami. Region nad Oceanem Spokojnym jest górzysty z urozmaiconą linią brzegową. Region centralny to rolniczy teren ze stolicą w Morioce. Górzyste regiony na zachodzie i północy posiadają malownicze widoki, bujne lasy i śnieżne zimy[7].
Góry[edytuj | edytuj kod]
- Ōu – Koma-ga-take (1637 m n.p.m.), Iwate (2039), Yakeishi (1548), Kurikoma (1628), Hachimantai (1614).
- Kitakami – Hayachine (1914), Murone (895).
Rzeki i jeziora[edytuj | edytuj kod]
- Rzeki: Kitakami, Nakatsu, Shizukuishi, Sarugaishi, Koromo.
- Jeziora zaporowe: Tase, Yuda, Gandō, Shijūshida.
Parki narodowe[edytuj | edytuj kod]
- Park Narodowy Rikuchu Kaigan – w 2013 r. przyłączony do nowo utworzonego Narodowego Parku Rekonstrukcji Sanriku (三陸復興国立公園 Sanriku Fukkō Kokuritsu Kōen); obejmuje pas wybrzeża od miasta Hachinohe w prefekturze Aomori poprzez prefekturę Iwate do miasta Kesennuma w prefekturze Miyagi; decyzja o połączeniu parków i rekonstrukcji wybrzeża była wynikiem ogromnych zniszczeń powstałych wskutek trzęsienia ziemi i tsunami w 2011 roku
- Park Narodowy Towada-Hachimantai
Miasta prefektury[edytuj | edytuj kod]
W skład prefektury wchodzi 14 większych miast (shi) 15 mniejszych (chō lub machi) i 4 wsie (gminy wiejskie, mura)[3].
Nazwa | Powierzchnia (km2)[1] |
Ludność[2] | Kod[a] jednostki |
Powiat | Mapa | ||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Polska nazwa | Rōmaji | Kanji | |||||
![]() |
Fudai-mura | 普代村 | 69,66 | 2 489 | 03485 | Shimohei | ![]() |
![]() |
Hachimantai-shi | 八幡平市 | 862,30 | 24 042 | 03214 | ![]() | |
![]() |
Hanamaki-shi | 花巻市 | 908,39 | 93 234 | 03205 | ![]() | |
![]() |
Hiraizumi-chō | 平泉町 | 63,39 | 7 258 | 03402 | Nishiiwai | ![]() |
![]() |
Hirono-chō | 洋野町 | 302,92 | 15 098 | 03507 | Kunohe | ![]() |
Ichinohe-machi | 一戸町 | 300,03 | 11 506 | 03524 | Ninohe | ![]() | |
![]() |
Ichinoseki-shi | 一関市 | 1 256,42 | 111 970 | 03209 | ![]() | |
Iwaizumi-chō | 岩泉町 | 992,36 | 8 732 | 03483 | Shimohei | ![]() | |
![]() |
Iwate-machi | 岩手町 | 360,46 | 12 294 | 03303 | Iwate | ![]() |
![]() |
Kamaishi-shi | 釜石市 | 440,35 | 32 096 | 03211 | ![]() | |
![]() |
Kanegasaki-chō | 金ケ崎町 | 179,76 | 15 545 | 03381 | Isawa | ![]() |
![]() |
Karumai-machi | 軽米町 | 245,82 | 8 423 | 03501 | Kunohe | ![]() |
![]() |
Kitakami-shi | 北上市 | 437,55 | 93 089 | 03206 | ![]() | |
![]() |
Kuji-shi | 久慈市 | 623,50 | 33 063 | 03207 | ![]() | |
Kunohe-mura | 九戸村 | 134,02 | 5 376 | 03506 | Kunohe | ![]() | |
![]() |
Kuzumaki-machi | 葛巻町 | 434,96 | 5 638 | 03302 | Iwate | ![]() |
![]() |
Miyako-shi | 宮古市 | 1 259,15 | 50 401 | 03202 | ![]() | |
![]() |
Morioka-shi | 盛岡市 | 886,47 | 289 893 | 03201 | ![]() | |
![]() |
Ninohe-shi | 二戸市 | 420,42 | 25 528 | 03213 | ![]() | |
![]() |
Nishiwaga-machi | 西和賀町 | 590,74 | 5 137 | 03366 | Waga | ![]() |
Noda-mura | 野田村 | 80,80 | 3 938 | 03503 | Kunohe | ![]() | |
![]() |
Ōfunato-shi | 大船渡市 | 322,51 | 34 739 | 03203 | ![]() | |
![]() |
Ōshū-shi | 奥州市 | 993,30 | 113 027 | 03215 | ![]() | |
![]() |
Ōtsuchi-chō | 大槌町 | 200,42 | 11 013 | 03461 | Kamihei | ![]() |
![]() |
Rikuzentakata-shi | 陸前高田市 | 231,94 | 18 271 | 03210 | ![]() | |
![]() |
Shiwa-chō | 紫波町 | 238,98 | 32 166 | 03321 | Shiwa | ![]() |
![]() |
Shizukuishi-chō | 雫石町 | 608,82 | 15 742 | 03301 | Iwate | ![]() |
Sumita-chō | 住田町 | 334,84 | 5 050 | 03441 | Kesen | ![]() | |
![]() |
Takizawa-shi | 滝沢市 | 182,46 | 55 600 | 03216 | ![]() | |
Tanohata-mura | 田野畑 | 156,19 | 3 059 | 03484 | Shimohei | ![]() | |
![]() |
Tōno-shi | 遠野市 | 825,97 | 25 381 | 03208 | ![]() | |
![]() |
Yahaba-chō | 矢巾町 | 67,32 | 28 076 | 03322 | Shiwa | ![]() |
Yamada-machi | 山田町 | 262,81 | 14 332 | 03482 | Shimohei | ![]() | |
Prefektura Iwate | Iwate-ken | 岩手県 | 15 275,01 | 1 211 206 | 03 | ||
* Miasta (shi) nie znajdują się w żadnym z powiatów. |
Klimat[edytuj | edytuj kod]
Klimat jest raczej chłodny, także w lecie z powodu zimnych wiatrów o nazwie yamase-kaze[8]. Latem temperatury osiągają 30°C, jednak nie trwa to zazwyczaj długo. Zima na terenach górskich jest śnieżna z pokrywą od listopada do marca.
Historia[edytuj | edytuj kod]
W V w n.e. tereny obecnej prefektury stanowiły granicę przed barbarzyńcami z północy. W 646 r. n.e. po reformach Taika tereny przyłączono do prowincji Mutsu.
Wydarzenia chronologiczne[edytuj | edytuj kod]
- 646 r. n.e. - reforma Taika i powstanie prowincji Mutsu.
- 14 lipca 1871 r. – likwidacja systemu han. Wszystkie hany stały się "prefekturami".
Ekonomia[edytuj | edytuj kod]
Ostatnio silnie jest rozwijany przemysł elektroniczny i związany z nim półprzewodników, głównie w rejonie Morioki.
Na wybrzeżach tradycyjnie rozwinięte jest rybołówstwo.
Edukacja[edytuj | edytuj kod]
Uniwersytety[edytuj | edytuj kod]
- Uniwersytet Iwate (Iwate Daigaku, Iwate University) w Morioka
- Uniwersytet Prefekturalny Iwate (Iwate Kenritsu Daigaku, Iwate Prefectural University) w Takizawa
- Uniwersytet Morioka (Morioka Daigaku, Morioka University) w Takizawa
- Uniwersytet Fuji (Fuji Daigaku, Fuji University) w Hanamaki
- Uniwersytet Medyczny Iwate (Iwate Ika Daigaku, Iwate Medical University) w Morioka
Transport[edytuj | edytuj kod]
Lotniska[edytuj | edytuj kod]
Koleje[edytuj | edytuj kod]
- Japońska Kolej Wschodnia (JR East)
- Tōhoku Shinkansen
- Akita Shinkansen
- Główna linia Tōhoku
- Linie: Tazawako, Iwaizumi, Kitakami, Hachinohe, Hanawa, Kamaishi, Yamada, Ōfunato
- Koleje Sanriku
- Linie: Kitariasu, Minamiriazu
- Koleje IGR Iwate Galaxy
- Linia IGR
Drogi[edytuj | edytuj kod]
Drogi płatne[edytuj | edytuj kod]
- Autostrady: Akita, Hachinohe, Kamaishi, Tōhoku
Drogi krajowe[edytuj | edytuj kod]
- Numer 4, 45, 46, 106, 107, 281, 282, 283, 284, 340, 342, 343, 346, 395,396, 397, 455, 456, 457.
Kultura[edytuj | edytuj kod]
Język[edytuj | edytuj kod]
W prefekturze powszechny jest dialekt japońskiego tōhoku-ben.
Festiwale[edytuj | edytuj kod]
- Miyako Salmon Festival - w Miyako (styczeń)
- Iwate Snow Festival - w Shizukuishi (luty)
- Hachimantai Snow Festival - w Matsuo (luty)
- Ohara Mizukake Festival - w Daito
- Kuroishi Somin Festival - w Mizusawa
- Hidaka Fire Prevention Festival - w Mizusawa (kwiecień)
- Spring Fujiwara Festival - w Hiraizumi (maj)
- Esashi Jinku Folk Song Festival - w Esashi
- Azalea Festivals - wszędzie
- Chagu Chagu Umakko - Morioka, Takizawa (czerwiec)
- Ayame Festival - wszędzie
- Morioka Sansa Odori Dance Festival - (sierpień)
- Kitakami Michinoku Arts Festival - Kitakami
- Funekko Nagashi Festival - Morioka
- Hanamaki Festival - w Hanamaki (wrzesień)
- Morioka Hachimangu Festival - w Morioka
- Autumn Festivals - wszędzie - (październik)
Turystyka[edytuj | edytuj kod]
Miejsca godne uwagi[edytuj | edytuj kod]
- Świątynie buddyjskie: Chūson-ji, Muryōkō-ji, Mōtsū-ji, Takadachi-Gikei-dō (Yoshitsune Hall[9])
- Świątynie, ogrody i stanowiska archeologiczne w Hiraizumi
- Muzea: Morioka Hashimoto Museum of Art, Tōno City Museum
- Park Męczeństwa Chrześcijan w Ōkago
- Jaskinia Ryūsendō (Ryusendo Cave) w Iwaizumi
Uwagi[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Każda jednostka samorządu terytorialnego w Japonii posiada przypisany unikalny kod używany do przetwarzania statystycznego i używany w statystykach
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c Geospatial Information Authority of Japan 2021 ↓, s. 12.
- ↑ a b c Statistics Bureau of Japan 2021 ↓.
- ↑ a b Geospatial Information Authority of Japan 2021 ↓, s. 92.
- ↑ 日本地図 (Nihon Chizu). Tokyo: Seibido Shuppan, 2018, s. 132. ISBN 978-4-415-11272-5.
- ↑ Statistics Bureau of Japan 2011 ↓, s. 6.
- ↑ Sansa Odori Festival. Morioka Sansa Odori Festival Organizing Committee. [dostęp 2018-01-15]. (ang.).
- ↑ 日本地図 (Nihon Chizu). Tokyo: Seibido Shuppan, 2018, s. 148-149. ISBN 978-4-415-11272-5.
- ↑ Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary. Tokyo: Kenkyusha Limited, 1991, s. 1967. ISBN 4-7674-2015-6.
- ↑ Gikeido (Yoshitsune Hall). Gikeido. [dostęp 2018-01-17]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Geospatial Information Authority of Japan: 令和3年 全国都道府県市区町村別面積調 (1月1日時点) (Reiwa 3rd year Area adjustment by prefecture, city, ward, town, and village (As of January 1)). gsi.go.jp, 2021. [dostęp 2021-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-06-05)]. (jap.).
- Statistics Bureau, Ministry of Internal Affairs and Communications: Preliminary Counts of the Population and Households. [w:] 2020 Population Census [on-line]. e-stat.go.jp Portal Site of Official Statistics of Japan, 2021. [dostęp 2021-08-18]. (ang.).
- 平成22年国勢調査 – 人口速報集計結果 (2010 Census - Population Bulletin Aggregation Results). e-stat.go.jp Portal Site of Official Statistics of Japan, 2011. [dostęp 2021-08-18]. (jap.).
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Narodowe Japońskie Towarzystwo Turystyczne (ang.)
- Biuletyn informacyjny o Festiwalu Tańca Sansa (ang.)
- Strona oficjalna prefektury. pref.iwate.jp. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-11)]. (ang. • jap.)
- Informator o jaskini Ryūsendō. japan-iwate.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-15)]. (ang.)
- Informator o prefekturze. japan-iwate.info. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-17)]. (ang.)
- Strona oficjalna świątyni Mōtsū-ji (ang.)