Primož Ramovš

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Primož Ramovš
Data i miejsce urodzenia

20 marca 1921
Lublana

Pochodzenie

słoweńskie

Data i miejsce śmierci

10 stycznia 1999
Lublana

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

kompozytor

Primož Ramovš (ur. 20 marca 1921 w Lublanie, zm. 10 stycznia 1999 tamże[1]) – słoweński kompozytor.

Życiorys[edytuj | edytuj kod]

Był synem dialektologa Frana Ramovša[1]. W latach 1935–1941 uczył się w akademii muzycznej w Lublanie u Slavko Osterca[2][3]. Następnie studiował w Sienie u Vito Frazziego (1941) oraz w Rzymie u Alfredo Caselli i Goffredo Petrassiego (1941–1943)[2][3]. W latach 1945–1952 pracował w bibliotece Słoweńskiej Akademii Nauki i Sztuki, od 1952 do 1987 roku pełnił funkcję jej dyrektora[2]. Od 1948 do 1952 i ponownie od 1955 do 1964 roku był wykładowcą konserwatorium w Lublanie[2]. W 1962 roku przyznano mu nagrodę im. France Prešerena[1]. Od 1977 roku był członkiem Słoweńskiej Akademii Nauki i Sztuki[1]. W 1986 roku otrzymał złoty medal American Biographical Institute[1].

Twórczość[edytuj | edytuj kod]

Był czołowym przedstawicielem powojennej słoweńskiej awangardy muzycznej[1]. Początkowo tworzył w stylistyce neoklasycznej, z wykorzystaniem tradycyjnych wzorców formalnych, unikał jednak tonalności i akordów o budowie tercjowej na rzecz chromatyki i współbrzmień eksponujących interwały sekundy i kwarty[1]. Pod koniec lat 50. XX wieku zradykalizował swój język dźwiękowy, wprowadzając politonalność, atonalność, dodekafonię i aleatoryzm[1]. Sonorystyczne kształtowanie brzmienia, widoczne w eksponowaniu skrajnych rejestrów i grupy instrumentów perkusyjnych, wskazuje na wpływ polskiej szkoły kompozytorskiej[1]. W liczącym ponad 400 pozycji bogatym dorobku kompozytorskim Ramovša dominuje muzyka instrumentalna, głównie kameralna, tworzona na zróżnicowane barwowo zestawy instrumentów[1].

Wybrane kompozycje[edytuj | edytuj kod]

(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])

Utwory orkiestrowe[edytuj | edytuj kod]

  • 3 numerowane symfonie (I 1940, II 1943, III 1948)
  • 3 divertimenta (I 1941, II 1942, III 1944)
  • Divertimento na orkiestrę smyczkową (1944)
  • Koncert fortepianowy (1946)
  • Concertino na fortepian i smyczki (1948)
  • Koncert na 2 fortepiany i smyczki (1948)
  • Suita na 2 skrzypiec, wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (1950)
  • Sinfonietta (1951)
  • Musique funèbre (1955)
  • Chorał i toccata (1955)
  • Adagio na wiolonczelę i orkiestrę smyczkową (1958)
  • Concerto piccolo na fagot i smyczki (1958)
  • Concertino na trąbkę i orkiestrę (1960)
  • 7 utworów na smyczki (1960)
  • Koncert na skrzypce, altówkę i orkiestrę (1961)
  • Koncertantza glasba na perkusję i orkiestrę (1961)
  • Intrada (1962)
  • Transformacje na 2 altówki i orkiestrę (1963)
  • Profile (1964)
  • Vzporedja na fortepian i smyczki (1965)
  • Odmevi na flet i orkiestrę (1965)
  • Antiparalele na fortepian i orkiestrę (1966)
  • Finale (1966)
  • Portret na harfę, instrumenty dęte, smyczki i perkusję (1968)
  • Simfonija 68 (1968)
  • Nasprotja na flet i orkiestrę (1969)
  • Symfonia na fortepian i orkiestrę (1970)
  • Syntezy na róg i 3 grupy orkiestrowe (1971)
  • Portret symfoniczny (1972)
  • Duo na obój i orkiestrę (1973)
  • Koncert wiolonczelowy (1974)
  • Koncert kontrabasowy (1976)
  • Nokturn na orkiestrę kameralną (1977)
  • Poliptyk (1978)
  • Koncert fagotowy (1978)
  • Duo concertante na flet, harfę i orkiestrę (1979)
  • Triplum na instrumenty dęte i perkusję (1980)
  • Koncert na 2 fortepiany i orkiestrę (1981)
  • Organofonia (1982)
  • Koncert organowy (1983)
  • Concerto profano na organy i orkiestrę (1984)
  • Koncert na trąbkę i orkiestrę (1985)
  • Izpoved (1986)
  • Kolovrat na smyczki (1986)
  • Koncert na skrzypce, wiolonczelę i orkiestrę (1988)
  • Pismo (1989)
  • Koncert potrójny na obój, klarnet, fagot i orkiestrę (1990)
  • Per aspera ad astra (1991)
  • Celeia laboribus sui gaudens na smyczki (1993)
  • Zvočni svet na 2 fortepiany i orkiestrę (1993)
  • AS (1994)
  • Živio SGŠ! na trąbkę i orkiestrę (1994)
  • Simfonija Pietà (1995)
  • Concerto da camera na organy i orkiestrę smyczkową (1995)

Utwory kameralne[edytuj | edytuj kod]

  • Kwartet na 4 rogi (1939)
  • Trio na instrumenty dęte (1942)
  • Trio na flet, trąbkę i fagot (1952)
  • Sonata na klarnet i fortepian (1953)
  • Trio na 2 skrzypiec i altówkę (1954)
  • Sonata breve na skrzypce i fortepian (1956)
  • Ricercare na temat Pavla Merkuja na obój i fortepian (1957)
  • Trio na klarnet, wiolonczelę i fortepian (1957)
  • Kwintet dęty (1959)
  • Intermezzo na skrzypce i harfę (1959)
  • Sonatina na klarnet i fortepian (1959)
  • Aforyzmy na altówkę i fortepian (1961)
  • Kontrasti na trio fortepianowe (1961)
  • Monolog na wiolonczelę solo (1962)
  • Enneafonia na 9 instrumentów (1963)
  • Ekspansja na flet solo (1963)
  • Portret na harfę i zespół kameralny (1963)
  • Apel na róg i zespół kameralny (1963)
  • 3 nokturny na flet i wibrafon (1964)
  • Fluktuacje na zespół kameralny (1964)
  • Prolog–dialog–epilog na flet, klarnet i fagot (1966)
  • Dialog i symfonia na flet i klawesyn (1966)
  • Impulsy na obój i harfę (1967)
  • Con sordino na trąbkę, puzon i fortepian (1969)
  • Nihanja na flet, harfę, perkusję i smyczki (1969)
  • Triptychon na kwartet smyczkowy (1969)
  • Colloquium na harfę i kwartet smyczkowy (1970)
  • Ekstremi na skrzypce solo (1970)
  • Inwersja na wiolonczelę i fortepian (1971)
  • Thème donné na puzon i zespół kameralny (1972)
  • 3 nokturny na kontrabas solo (1972)
  • Solo na kontrabas (1972)
  • Sygnały na fortepian i 8 instrumentów (1973)
  • Transferences na harfę i perkusję (1973)
  • Etiuda na flet solo (1973)
  • Sympozjum na 5 perkusistów (1974)
  • Odgovori na kwintet dęty (1974)
  • Aulofonia na obój lub rożek angielski i fortepian (1975)
  • Souns na flet i harfę (1975)
  • Nuances na kontrabas i kwartet smyczkowy (1975)
  • Sporočilo na skrzypce solo (1976)
  • Kadencja na wiolonczelę solo (1977)
  • Reminiscences 37–77 na trio smyczkowe (1977)
  • A quattro na kwartet wiolonczelowy (1978)
  • Rondeau na skrzypce i gitarę (1978)
  • Salphinx na trąbkę piccolo i fortepian (1978)
  • Opus X na zespół kameralny (1979)
  • Pogovor na kwartet smyczkowy (1979)
  • Violoncello solo na wiolonczelę solo (1979)
  • Diminuendo na klarnet i fortepian (1980)
  • Crescendo na klarnet i fortepian (1980)
  • Chordophonia na kwartet fortepianowy (1981)
  • Sto taktov na kwartet smyczkowy (1981)
  • Kantylena na skrzypce i organy (1982)
  • 6 miniatur na obój, klarnet i fagot (1982)
  • Nokturn na 4 flety (1983)
  • Kwartet na flet, skrzypce, wiolonczelę i klawesyn (1988)
  • Doživetje na organy i perkusję (1989)
  • Dilema na klarnet i fortepian (1991)
  • Cum jubilo na kwintet dęty blaszany (1992)
  • Discessus na 9 instrumentów dętych blaszanych (1993)
  • Pojoče strune na 2 skrzypiec i fortepian (1994)
  • Dovolj naj bo na wiolonczelę i fortepian (1995)

Utwory fortepianowe[edytuj | edytuj kod]

  • Preludium–Pastorale–Toccata (1944)
  • Sarkazmy (1951)
  • Sonatina (1953)
  • Bagatele (1956)
  • Wariacje (1960)
  • Pentektasis (1963)
  • Utrinki ob Bachovem imenu (1964)
  • Konstanta in sekvence (1965)
  • (Ne)-simetrija (1965)
  • Preludij in vrnitve (1966)
  • Akrostych (1969)
  • 1+1=1 (1969)
  • 3 preludia (1971)
  • Enica (1974)
  • Toccata (1980)
  • A-cis-fonia (1981)
  • Dialogi na 2 fortepiany (1962)
  • Klavir za dva na fortepian na 4 ręce (1982)

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 8. Część biograficzna pe–r. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2004, s. 306–307. ISBN 978-83-224-0837-7.
  2. ↑ a b c d e Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 5 Pisc–Stra. New York: Schirmer Books, 2001, s. 2918. ISBN 0-02-865530-3.
  3. ↑ a b The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 725. ISBN 0-674-37299-9.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Primož_Ramovš&oldid=65164585”