Proso rózgowate

Proso rózgowate
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	wiechlinowate
Rodzaj	proso
Gatunek	proso rózgowate
	Nazwa systematyczna
	Panicum virgatum L.; Sp. Pl.: 59 (1753)
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Proso rózgowate^[4] (Panicum virgatum L.) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Jest to kwitnąca w porze ciepłej trawa, jeden z dominujących gatunków traw prerii północnoamerykańskiej. Rośnie na pozostałościach prerii, wzdłuż dróg, na pastwiskach i w ogrodach jako roślina ozdobna.

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Pokrój: Twarda, wieloletnia trawa rosnąca w kępach. Zaczyna wzrost późną wiosną. Może osiągnąć wysokość 1,8–2,2 m, jednak zwykle jest niższa.
Liście: Mają 30–90 cm długości i posiadają wyraźne nerwy. Prowadzi fotosyntezę C4, co jest zaletą w suchym i gorącym środowisku.
Kwiaty: Kwiatostany prosa rózgowego mają bardzo rozwinięte wiechy, często osiągające 60 cm długości i rodzące dobry plon owoców długości 3–6 mm i szerokości do 1,5 mm.
Owoce: Rozwijają się z jednokwiatowego kłoska. Obie plewy są dobrze rozwinięte. Ziarna, gdy dojrzeją, czasami przybierają różowy lub blado-purpurowy kolor, i jesienią wraz z liśćmi zmieniają barwę na złoto-brązową.

Zastosowania[edytuj | edytuj kod]

Pasza. Proso rózgowe stanowi paszę dla niektórych zwierząt hodowlanych, sadzi się ją również by zmniejszyć erozję gleb. Podczas suszy stanowi roślinę ozdobną, łatwo rośnie na niezbyt wilgotnych glebach i daje cień. Proso powinno siać się na wiosnę, w tym samym okresie co kukurydzę.

Biopaliwo. Proso rózgowe może być wykorzystywane jako biopaliwo, szczególnie dobrze sprawdza się jako surowiec do produkcji etanolu. Może rosnąć w trudnych warunkach klimatycznych, nie wymaga obfitego nawożenia ani stosowania dużej ilości środków ochrony roślin. Proso rózgowe jest rośliną wieloletnią, w odróżnieniu od kukurydzy i trzciny cukrowej, dostarcza dużego plonu biomasy – od 15 do 25 ton z hektara^[5].

Z jednej tony prosa rózgowego można potencjalnie wyprodukować 380 litrów etanolu^[6]. To daje potencjał wyprodukowania ok. 9500 litrów etanolu z hektara, w porównaniu do ok. 6200 litrów z hektara trzciny cukrowej i około 3800 litrów z hektara kukurydzy^[7]. Trwa jednak debata nad ekonomicznością produkcji etanolu z prosa rózgowego. Według polskiego profesora Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, Tadeusza Patzka, produkcja etanolu z prosa rózgowego ma negatywny bilans energetyczny – wymaga 45% więcej energii niż zawiera wyprodukowane paliwo^[8]. Inny profesor tego uniwersytetu, Richard Muller, zauważa w swej opublikowanej w 2007 roku publikacji, że proces produkcji etanolu z prosa rózgowego jest bardzo niewydajny. Zauważa też, że trwają prace nad zwiększeniem wydajności przez zastosowanie bakterii do bardziej efektywnej zamiany celulozy w etanol.

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
↑ Panicum virgatum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-08].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 126, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ ORECCL-Oak Ridge Energy Crop County Level Database. [dostęp 2007-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-02)].
↑ Switchgrass: Native American Powerhouse? | Ethanol | Driving [online], www.prognog.com [dostęp 2017-11-26] (ang.).
↑ State Energy Conservation Office [online], www.seco.cpa.state.tx.us [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-02] (ang.).
↑ Ethanol And Biodiesel From Crops Not Worth The Energy

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]

Biopaliwa z prosa – news na serwisie ekoportal.eu

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).

[powo-3] Panicum virgatum L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-12-08].

[checklist-4] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 126, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[5] ORECCL-Oak Ridge Energy Crop County Level Database. [dostęp 2007-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-02)].

[6] Switchgrass: Native American Powerhouse? | Ethanol | Driving [online], www.prognog.com [dostęp 2017-11-26] (ang.).

[7] State Energy Conservation Office [online], www.seco.cpa.state.tx.us [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2008-06-02] (ang.).

[8] Ethanol And Biodiesel From Crops Not Worth The Energy

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]