Przejdź do zawartości

Prostytucja dziecięca

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Prostytucja dziecięcaprostytucja z udziałem dziecka, forma seksualnego wykorzystywania dzieci. Termin zazwyczaj odnosi się do prostytucji osób niepełnoletnich, poniżej wieku zgody.

The White Slave by Abastenia St. Leger Eberle (1878–1942)
rzeźba Biała niewolnica Abastenii St. Leger Eberle, przedstawiająca nieletnią prostytutkę i jej stręczyciela

Prostytucja dziecięca zwykle łączy się z procederem handlu dziećmi w celach seksualnych, w którym dziecko zostaje uwikłane lub porwane w celach seksualnych, lub prostytucji z powodu skrajnego ubóstwa. Poprzez prostytucję dziecko stara się zdobyć podstawowe dobra, takie jak żywność i schronienie. Prostytucja dziecięca łączy się też często z dziecięcą pornografią. Istnieje też zjawisko turystyki seksualnej do niektórych krajów, której celem jest korzystanie z dziecięcej prostytucji. Szacuje się, że na świecie może istnieć aż 10 milionów dzieci zaangażowanych w prostytucję[1]. Problem jest najbardziej dotkliwy w Ameryce Południowej i Azji, ale prostytucja dzieci istnieje na całym świecie[2], zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych[3]. Większość dzieci zajmujących się prostytucją to dziewczynki, choć notuje się wzrost liczby młodych chłopców.

W większości krajów korzystanie lub organizowanie dziecięcej prostytucji jest karane jako seksualne wykorzystywanie dzieci. Niekiedy również sama prostytucja nieletnich jest karalna. Prostytucja dzieci jest zakazana na mocy prawa międzynarodowego. W celu walki z nią stworzono liczne instytucje i programy.

Definicja

[edytuj | edytuj kod]

Zaproponowano kilka definicji prostytucji dziecięcej. Organizacja Narodów Zjednoczonych definiuje ją jako "angażowanie lub oferowanie usług dziecku w celu wykonywania czynności seksualnych za pieniądze lub inne wynagrodzenie z tą lub jakąkolwiek inną osobą[4]. Konwencja o prawach dziecka (w art. 2 Protokołu Fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii) definiuje ją jako "wykorzystywanie dzieci do czynności seksualnych za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek rekompensatą w innej formie"[5]. Obydwa akty podkreślają, że dziecko jest ofiarą wykorzystywania, nawet jeśli udzieliło pozornej zgody[6]. Konwencja o eliminacji najgorszych form pracy dzieci z 1999 r. (Konwencja nr 182) Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP) wymienia jako jedną z form pracy dzieci prostytucję[7].

Według Międzynarodowego Organizacji Pracy prostytucja dzieci i pornografia dziecięca to dwie podstawowe formy seksualnego wykorzystywania dzieci, które często się nakładają[2]. Ten pierwszy termin jest czasem używany do opisania szerszej koncepcji ekonomicznego wykorzystywania seksualnego dzieci (CSEC, commercial sexual exploitation of children). CSEC nie obejmuje innych możliwych do zidentyfikowania zjawisk jak małżeństwa dzieci, pracę dzieci w gospodarstwie domowym oraz handel dziećmi w celach seksualnych[8].

To, jak te terminy są stosowane w praktyce jest przedmiotem sporu. Organizacje walczące ze zjawiskiem wskazują, że terminy "dziecięca prostytucja" i "dziecięca prostytutka" są problematyczne, ponieważ na ogół nie oczekuje się, że dzieci będą w stanie podejmować świadome decyzje dotyczące prostytucji. Alternatywnie używają terminów "prostytuowane dzieci" i "komercyjne wykorzystywanie seksualne dzieci"[9]. Inne grupy używają terminu dziecięcy pracownicy seksualni, aby sugerować, że dzieci nie zawsze są "ofiarami biernymi"[9].

Przyczyny i typy

[edytuj | edytuj kod]

Dzieci mogą zostać skłonione do prostytucji przez sytuację społeczną lub przez osoby dorosłe. Przyczyny są skomplikowane i mogą się nakładać i wzmacniać, np. prostytucja dziecięca często jest wynikiem wcześniejszego wykorzystywania seksualnego, najczęściej w domu[10]. Wiele osób uważa, że w Azji Południowo-Wschodniej większość prostytuujących się dzieci pada ofiarą turystów z krajów Zachodu, jednak socjolog Louise Brown wskazuje, że choć przyczynili się oni do powiększenia tego rynku, to większość klientów stanowią lokalni mieszkańcy[11]. Prostytucja dzieci zwykle ma miejsce w takich miejscach jak domy publiczne, bary, kluby, domy mieszkalne lub określone ulice i obszary (zwykle w zapuszczonych okolicach). Według jednego z badań tylko 10% prostytuujących się dzieci ma sutenera, natomiast ponad 45% dzieci zostaje wprowadzone w proceder przez znajomych[3]. Maureen Jaffe i Sonia Rosen z International Child Labor Study Office piszą, że przyczyny prostytucji są bardzo różne:."Niektóre ofiary uciekają z domu lub instytucji państwowych, inne są sprzedawane przez rodziców lub zmuszane czy uwikłane w prostytucję, a inne są dziećmi ulicy. Dla niektórych prostytuowanie jest okazyjne lub sporadyczne, dla innych to stała działalność pozwalająca na utrzymanie. Chociaż w zazwyczaj myśli się, że ofiarami są dziewczynki, udział chłopców w prostytucji dziecięcej stale rośnie. Najcięższe przypadki to dzieci zmuszane do prostytucji, a następnie więzione. Narażone są one na dodatkowe ryzyko tortur oraz śmierci[3].

Handel dziećmi

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Handel dziećmi.

Handel ludźmi jest definiowany przez Biuro Narodów Zjednoczonych ds. Narkotyków i Przestępczości (UNODC) jako "rekrutowanie, przewóz, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osób za pomocą takich środków jak groźba, użycie sił lub innych form przymusu, uprowadzenia, oszustwa bądź podstępu w celu wyzysku. Według Biura przybliżona liczba ofiar na całym świecie wynosi około 2,5 mln[12]. UNICEF informuje, że od 1982 r. około 30 mln dzieci było ofiarami handlu ludźmi. Handel ludźmi w przypadku niewolnictwa seksualnego stanowi 79% przypadków, przy czym większość ofiar to kobiety, z czego około 20% to dzieci. Kobiety często są również sprawcami[13].

W 2007 roku ONZ założyła Globalną Inicjatywę Narodów Zjednoczonych w Zwalczaniu Handlu Ludźmi (ang. UN.GIFT). Ze współpracą z UNICEF, Organizacją Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie i Funduszem Narodów Zjednoczonych na Rzecz Kobiet, ONZ przyjęła darowiznę od Zjednoczonych Emiratów Arabskich, co pozwoliło utworzyć UN.GIFT. UN.GIFT ma na celu walkę z handlem ludźmi poprzez wzajemne wsparcie ze strony zainteresowanych (w tym rządów, przedsiębiorstw i innych dużych globalnych podmiotów). Ich pierwszą inicjatywą jest szerzenie informacji o tym, że handel ludźmi jest niemoralny i staje się poważnym problemem, który wymaga globalnej współpracy w celu zaprzestania jego kontynuacji. UN.GIFT dąży do zmniejszenia prześladowań i stworzenia bezpiecznego środowiska dla potencjalnych ofiar[14].

W niektórych przypadkach, ofiary handlu seksualnego są porywane siłą bądź podstępem[15]. W innych przypadkach, rodziny (np. z powodu ubóstwa) same pozwalają a nawet zmuszają dzieci do tego procederu[16]. W przypadkach, w których dzieci są wywiezione z kraju, handlarze wykorzystują fakt, że dzieci często nie są w stanie zrozumieć języka i nie są świadome swoich praw[15].

Badania wskazują, że handlarze preferują dziewczynki w wieku 12 lat i młodsze, ponieważ takie dzieci łatwiej przymusić do przyjęcia roli i dlatego, że uważa się je za dziewice, co jest wartościowe dla konsumentów. Następnie charakteryzuje się dziewczynki, by wyglądały na starsze i fałszuje się ich dokumenty, co stanowi zabezpieczenie przed karami kryminalnymi[15]. Ofiary mają często podobne pochodzenie społeczne, często pochodzące ze społeczności o wysokiej przestępczości i bez dostępu do edukacji[15].

Psychoterapeuta Mary De Chesnay określa pięć etapów procesu handlu ludźmi: podatność na zostanie ofiarą, rekrutacja, transport, wyzysk i wyzwolenie. Rzadko jednak dochodzi do ostatniego etapu. Liczba zabójstw i przypadkowych zgonów jest wysoka, podobnie jak samobójstw, a bardzo niewiele ofiar handlu ludźmi zostaje uratowanych lub ucieka[17].

Handel dziećmi do celów seksualnych jest opłacalne dla przestępczości ze względu na stosunkowo niskie ryzyko, wysoki popyt i dużą zyskowność. Obecnie większość placówek zawiązuje kontakt online i działa pod przykrywką różnych punktów usługowych (usług towarzyskich, punktów masażu, spa), co utrudnia ich wykrycie[18].

Seks za opiekę

[edytuj | edytuj kod]

Inną podstawową formą prostytucji dzieci jest "seks za opiekę" (ang. survival sex)[19]. Wg Departamentu Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych z seksem za opiekę mamy do czynienia wtedy, gdy dziecko angażuje się w czynności seksualne w celu uzyskania pieniędzy, żywności, schronienia, odzieży lub innych przedmiotów potrzebnych do przetrwania. W takich sytuacjach transakcja zazwyczaj obejmuje tylko dziecko i klienta; dzieci zaangażowane w seks przetrwania zwykle nie są kontrolowane przez sutenerów, ani innych pośredników[20]. Badanie zlecone przez UNICEF oraz organizację Save the Children i kierowane przez socjolog Annjanette Rosga przeprowadziło badania nad prostytucją dzieci w powojennej Bośni i Hercegowinie. Rosga poinformowała, że skrajne ubóstwo było silnym czynnikiem wpływającym na skalę zjawiska. Stąd, walka z przestępstwami seksualnymi, bez zwalczania ubóstwa jest zwalczaniem symptomu, a nie przyczyny[16]. Z tą opinią nie zgodzili się Jaffe i Rosen twierdząc, że sama bieda często nie zmusza dzieci do prostytucji, ponieważ nie występuje ona w wielu ubogich społeczeństwach. Na wystąpienie zjawiska wpływ mają czynniki zewnętrzne, takie jak zła sytuacja rodzinna i przemoc w rodzinie[21].

Prostytucja dzieci w formie seksu za opiekę występuje zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych. W Azji nieletnie dziewczęta czasami pracują w domach publicznych, aby wspierać swoje rodziny. Na Sri Lance rodzice częściej pozwalają na prostytuowanie się synów niż córek, ponieważ społeczeństwo kładzie większy nacisk na czystość seksualną wśród kobiet niż mężczyzn[22]. Jaffe i Rosen piszą, że prostytucja dzieci w Ameryce Północnej często wynika ze "względów ekonomicznych, przemocy domowej i nadużyć, rozpadu rodziny i narkomanii"[23].

Konsekwencje zdrowotne

[edytuj | edytuj kod]

Prostytuowane dzieci są często zmuszane do pracy w niebezpiecznym środowisku, bez odpowiedniej higieny[24]. Grozi się im przemocą, a czasami są gwałcone i bite; cierpią z powodu nadużyć i złego stanu zdrowia[25]. Na przykład, Derrick Jensen donosi, że ofiary handlu ludźmi płci żeńskiej z Nepalu są "łamane" przez proces gwałtu i bicia, a następnie wynajmowane do trzydziestu pięciu razy dziennie za cenę 1 do 2 dolarów za klienta"[26]. Inny przykład dotyczył głównie nepalskich chłopców, których zwabiono do Indii i sprzedano domom publicznym w Mumbaju, Hajdarabadzie, New Delhi, Lucknow i Gorakhpur. Jedna z ofiar opuściła Nepal w wieku 14 lat i została sprzedana w niewolę, zamknięta, pobita, głodzona i przymusowo obrzezana. Poinformowała, że była przetrzymywana w burdelu z 40-50 innymi chłopcami, z których wielu zostało wykastrowanych, zanim uciekli i wrócili do Nepalu[27].

Kryminolog Ronald Flowers pisze, że prostytucja dzieci i pornografia dziecięca są ze sobą ściśle powiązane; do pornografii zaangażowana jest co trzecia prostytuująca się osoba, często poprzez filmy lub literaturę. Uciekający nastolatkowie, jak twierdzi, są często wykorzystywani w filmach i zdjęciach pornograficznych[28]. Oprócz pornografii, Flowers pisze: "Dzieci uwikłane w ten podwójny świat seksualnego wykorzystywania są często ofiarami napaści seksualnych, perwersji seksualnych, chorób przenoszonych drogą płciową i nieuchronnych wspomnień o seksualnych nadużyciach i zniszczonych ciałach"[29].

Według Humanium, organizacji pozarządowej, która walczy z prostytucją dzieci, praktykowanie prostytucji powoduje obrażenia takie jak "rozdzieranie pochwy, fizyczne obrażenia pozostałe po torturach, ból, infekcje lub niechciane ciąże"[30]. Ponieważ klienci rzadko podejmują środki zapobiegające rozprzestrzenianiu się HIV, prostytuujące się dzieci są narażone na wysokie ryzyko zachorowania na tę chorobę, a większość z klientów w niektórych lokalizacjach je zleca?. Inne choroby przenoszone drogą płciową również stanowią zagrożenie, takie jak kiła i opryszczka. Wśród prostytuujących się dzieci stwierdzono również wiele przypadków gruźlicy[25].

Byłe prostytuujące się dzieci często radzą sobie z traumą psychologiczną, w tym depresją i zespołem stresu pourazowego (PTSD)[25]. Inne efekty psychologiczne obejmują gniew, bezsenność, zmieszanie na tle seksualnym i osobowości, niezdolność do zaufania osobom dorosłym i utratę pewności siebie. Problemy zdrowotne związane z zażywaniem narkotyków obejmowały problemy z zębami, zapalenie wątroby typu B i C oraz poważne problemy z wątrobą i nerkami. Inne komplikacje medyczne obejmowały problemy reprodukcyjne i obrażenia spowodowane napaściami seksualnymi; problemy fizyczne i neurologiczne spowodowane gwałtownymi atakami fizycznymi; oraz inne ogólne problemy zdrowotne, w tym problemy z oddychaniem i bóle stawów[30].

Prawo karne

[edytuj | edytuj kod]
Agent FBI prowadzi zatrzymaną w czasie akcji Operation Cross Country II (2008). Dzięki akcji uwolniono 105 dzieci zmuszanych do prostytucji[31].

O ile regulacje prawne prostytucji dorosłych różnią się w poszczególnych krajach (w wielu jest ona legalna), to prostytucja dziecięca jest w większości krajów nielegalna. Wszystkie kraje wprowadzają też przeciwko niej pewne restrykcje[3].

Art. 1 Konwencji o prawach dziecka uznaje za dziecko osoby poniżej 18 roku życia[32]. Systemy prawne odmiennie jednak określają wiek zgody, czyli wiek, w którym możliwe jest wyrażenie zgody na akt seksualny, i poniżej którego seks jest uznawany za seks z dzieckiem (większość krajów od 13 do 17 lat)[3]. W niektórych krajach odróżnia się prawnie prostytucję dziecięcą od prostytucji nastolatków. W japońskim prawie karnym jako nastolatki określane są osoby w wieku od 13 do 18 lat[33].

W wielu krajach nie istnieje osobne przestępstwo korzystania z dziecięcej prostytucji, lecz stosowany jest ogólniejszy zakaz kontaktów seksualnych z osobą poniżej wieku zgody. W polskim prawie art. 200 §1 Kodeksu Karnego przewiduje karę pozbawienia wolności od 2 do 12 lat za obcowanie płciowe z małoletnim poniżej lat 15, z możliwością orzeczenia zakazu wykonywania zawodów związanych z kontaktami z małoletnimi (art. 41 §1a kk)[34]. W prawie ChRL nielegalne są wszelkie formy prostytucji (również dorosłych), a kontakty seksualne z osobami poniżej 14 lat skutkuje karą surowszą aniżeli w przypadku zgwałcenia dorosłego[35].

Osobnym przestępstwem jest często doprowadzanie dziecka do prostytuowania się (niekoniecznie zaś korzystanie z prostytucji). W polskim Kodeksie karnym art. 203 i 204 przewidują karę pozbawienia wolności od roku do 10 lat za namawianie, czerpanie korzyści oraz doprowadzenie małoletniego do uprawiania prostytucji[34]. W Stanach Zjednoczonych kara za uczestnictwo w procederze dziecięcej prostytucji wynosi od pięciu do dwudziestu lat więzienia[36].

Dziecięca prostytucja jest zakazana na mocy prawa międzynarodowego. Art. 34 konwencji NZ o prawach dziecka stanowi, że państwa powinny podjąć wszelkie kroki w celu przeciwdziałania "wykorzystywaniu dzieci do prostytucji lub innych nielegalnych praktyk seksualnych" (w tym w pornografii)[37]. Konwencja została przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne NZ w 1989 r. i dotychczas została ratyfikowana przez 196 krajów[38]. W 1990 r. ONZ stworzyła stanowisko Specjalnego Sprawozdawcy w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii (Special Rapporteur on the sale of children, child prostitution and child pornography) odpowiedzialnego za badanie i raportowanie zjawiska handlu dziećmi oraz dziecięcej prostytucji i pornografii[39]. W ostatnich dekadach problemy te zaczęły być traktowane z rosnącą uwagą przez społeczność międzynarodową. Zauważono też ścisłe ich powiązanie z przestępczością zorganizowaną[40].

Skala zjawiska

[edytuj | edytuj kod]

Prostytucja dzieci istnieje w każdym kraju, choć problem ten jest najbardziej dotkliwy w Ameryce Południowej i Azji. Liczba prostytuujących się dzieci rośnie również w innych częściach świata[24]. Statystyki zjawiska są niedokładne lub przestarzałe[41]. Szacuje się, że na całym świecie około 10 milionów dzieci zajmuje się prostytucją[1].

Kraj/lokalizacja Liczba dzieci zamieszanych w prostytucję Uwagi
Australia 4000 [42]
Bangladesz 10 000- 29 000 [43]
Brazylia 250 000- 500 000 Skala zjawiska jest w Brazylii jest największa zaraz po Tajlandii [44]
Kambodża 30 000 [45][46]
Chile 3 700 Uważa się, że liczba dzieci zamieszanych w prostytucję spada [47]
Kolumbia 35 000 5 000 - 10 000 prostytuujących się na ulicach Bogoty [48]
Republika Dominikany 30 000 [49]
Ekwador 5 200 [50]
Estonia 1 200 [51]
Grecja 2 900 Ponad 200 dzieci poniżej 12 roku życia [52]
Węgry 500 [53]
Indie 1 200 000 W Indiach dzieci stanowią 40% osób uprawiających prostytucję [54]
Indonezja 40 000- 70 000 UNICEF stwierdza, że 30% prostytuujących się kobiet ma mniej niż 18 lat [55][56]
Malezja 43 000-142 000 [57]
Meksyk 16 000- 20 000 Spośród 13 000 dzieci ulicy w mieście Meksyk, 95% miała już przynajmniej jeden kontakt seksualny z osobą dorosłą (wiele poprzez prostytucję) [58]
Nepal 200 000 [26]
Nowa Zelandia 210 [59]
Peru 500 000 [60]
Filipiny 60 000- 100 000 [61]
Sri Lanka 40 000 UNICEF stwierdza, że 30% prostytuujących się kobiet ma mniej niż 18 lat [62]
Tajwan 100 000 [60]
Tajlandia 200 000-800 000 [57]
Stany Zjednoczone 100 000 [63][64]
Zambia 70 000 [65]

Historia

[edytuj | edytuj kod]
William Thomas Stead w 1881

Zjawisko dziecięcej prostytucji występuje od starożytności. Chłopcy przed osiągnięciem dojrzałości byli często trzymani w domach publicznych starożytnej Grecji i Rzymu[66]. W przednowożytnych Indiach i Chinach biedniejsi rodzice sprzedawali swoje dzieci do świadczenia prostytucji[67]. Niektóre dziewczynki oddawane były przez rodziców do świątyń hinduistycznych, gdzie stawały się dewadasi. Dewadasi miały tradycyjnie wysoki status społeczny. Pierwotnie miały za zadanie utrzymywanie w czystości świątyni hinduistycznego bóstwa (zwykle bogini Renuka). Uczyły się również tańca i muzyki. Z czasem ich rola ewoluowała i stały się świątynnymi prostytutkami. Dziewczęta poświęcano świątyni i skłaniano ku prostytucji przed osiągnięciem dojrzałości płciowej. Takie działanie jest obecnie zakazane prawem, jednak w praktyce istnieje nadal[68][69].

W Europie prostytucja dziecięca była powszechna aż do końca XIX w[67]. Przykładowo, nieletni stanowili 50% osób zamieszanych w prostytucję w XIX-wiecznym Paryżu[70]. W ciągu XIX stulecia zaczęła też narastać krytyka zjawiska i zaczęto z nim walczyć, np. poprzez kampanie przeciwko dziecięcej prostytucji[71]. W latach osiemdziesiątych XIX w. publiczny skandal spowodowało podniesienie wieku zgody w Anglii[25]. W lipcu 1885 roku William Thomas Stead, redaktor The Pall Mall Gazette, opublikował "The Maiden Tribute of Modern Babylon", cztery artykuły opisujące rozległą podziemną organizację handlującą dziećmi w celach seksualnych. Stead skupił się na historii 13-letniej Elizy Armstrong, sprzedanej za 5 funtów (równowartość ok. 500 funtów w 2012 roku). Warunkiem sprzedaży było potwierdzenie dziewictwa dziewczynki. W wyniku skandalu, w ciągu tygodnia od publikacji artykułów, podniesiono wiek zgody z 13 do 16 lat[72]. W tym okresie upowszechniło się też pojęcie "białego niewolnicwa" używanego w stosunku do prostytuujących się dzieci[67].

W XX wieku prostytucja dziecięca stała się powszechnie zwalczanym problemem. Dopiero jednak pod koniec tego stulecia szerzej podjęto kroki międzynarodowe, w celu zwalczania tego zjawiska (Konwencja o prawach dziecka z 1989). W latach 90. XX w. w Stanach Zjednoczonych miały miejsce masowe protesty przeciwko turystyce seksualnej do Azji Południowo-Wschodniej w celach korzystania z dziecięcych prostytutek, na czele których stała organizacja ECPAT ("End Child Prostitution in Asian Tourism")[73]. Początkowo protesty dotyczyły dzieciecej prostytucji w Tajlandii (przede wszystkim w Bangkoku), gdzie zjawisko to było najbardziej widoczne[74] Choć jego skala nadal rosła, problem stał się widoczny dla opinii publicznej, pociągając za sobą uwagę mediów i działania w licznych krajach i na arenie międzynarodowej[75]. W późniejszym okresie ECPAT rozszerzyła swoją działalność na walkę z dziecięcą prostytucją na całym świecie[73].

Współcześnie opinia publiczna łączy dziecięcą prostytucję z najbardziej potępianymi zjawiskami: pedofilią, torturami, niewolnictwem czy zbrodniami przeciwko ludzkości. Jest ona traktowana jako zjawisko absolutnie niedopuszczalne i wyraźnie odrębne od prostytucji dorosłych (która jest jedynie potępiana)[76][77]. Pod koniec lat 90. w Stanach Zjednoczonych i Europie, a następnie także w innych częściach globu, zaczęto traktować prostytuujące się dzieci jako ofiary, które wymagają zorganizowanej pomocy[76]. Zaczęto tworzyć schroniska, infolinie pomocowe (np. w Polsce telefon zaufania dla dzieci i młodzieży) oraz programy rehabilitacyjne, w które włączona została także policja.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Willis i Levy 2002 ↓.
  2. a b Lim 1998 ↓, s. 171.
  3. a b c d e Jaffe i Rosen 1997 ↓, s. 10.
  4. Lim 1998 ↓, s. 170.
  5. Dz.U. z 2007 r. nr 76, poz. 494
  6. Lim 1998 ↓, s. 170-171.
  7. Dz.U. z 2004 r. nr 139, poz. 1474
  8. Narayan 2005 ↓, s. 138.
  9. a b Rodriguez 2011 ↓, s. 187.
  10. Bagley i King 2004 ↓, s. 124.
  11. Brown 2001 ↓, s. 1-3.
  12. United Nations Office on Drugs and Crime., "Human Trafficking FAQs" [online] [dostęp 2013-09-26].
  13. UNODC report on human trafficking exposes modern form of slavery, United Nations Office on Drugs and Crime, 2012 [dostęp 2013-09-26].
  14. About UN.GIFT, Ungift.org [dostęp 2015-08-18] [zarchiwizowane z adresu 2015-08-04].
  15. a b c d Kendall i Funk 2012 ↓, s. 31.
  16. a b Child sex-trafficking study in Bosnia reveals misperceptions, „Medical News Today”, 1 marca 2005 [dostęp 2013-09-28].
  17. De Chesnay 2013 ↓, s. 3-4.
  18. Human trafficking I Polaris I Combating Human Trafficking and Modern-day Slavery. Retrieved 2015-08-18
  19. Agnieszka Morawska, Wykorzystywanie seksualne dzieci dla celów komercyjnych – zarys problemu w perspektywie międzynarodowej, „Dziecko Krzywdzone. Teoria - Badania - Praktyka”, 2 (1), 2003.
  20. Frequently Asked Questions (FAQs) for: Prostitution of Children", United States Department of Justice [dostęp 2013-09-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-02].
  21. Jaffe i Rosen 1997 ↓, s. 11.
  22. Rodriguez 2011 ↓, s. 188-189.
  23. Jaffe i Rosen 1997 ↓, s. 26.
  24. Madsen i Strong 2009 ↓, s. 293.
  25. a b c d Clark, Clark i Adamec 2007 ↓, s. 68.
  26. a b Jensen 2004 ↓, s. 41.
  27. Former sex worker's tale spurs rescue mission", „Gulf Times”, 10 kwietnia 2005 [dostęp 2010-10-05] [zarchiwizowane z adresu 2012-01-18].
  28. Flowers 1998 ↓, s. 123.
  29. Flowers 1998 ↓, s. 124.
  30. a b Humanium 2013 ↓.
  31. FBI — Operation Cross Country II, Fbi.gov, 2008 [dostęp 2013-07-30].
  32. Jaffe i Rosen 1997 ↓, s. 9.
  33. Jennifer Chan, Gender and Human Rights Politics in Japan: Global Norms and Domestic Networks, Stanford University Press, 2004, s. 66, ISBN 978-0804750226.
  34. a b Dz.U. z 2022 r. poz. 1138
  35. N. 19, Art. 360 p. 187.
  36. Vivienne O'Connor i inni, Model Codes for Post-conflict Criminal Justice: Model criminal code, US Institute of Peace Press, 2007, s. 264, ISBN 978-1601270122.
  37. Rodriguez 2011 ↓, s. 189.
  38. United Nations Treaty Collection
  39. Special Rapporteur on the sale of children, child prostitution and child pornography, United Nations Human Rights [dostęp 2013-09-26].
  40. Trevor Buck, International Criminalisation and Child Welfare Protection: the Optional Protocol to the Convention on the Rights of the Child, „Children & Society”, 22 (3), 2008, s. 167–178, DOI10.1111/j.1099-0860.2008.00148.x, ISSN 0951-0605 [dostęp 2018-06-30].
  41. Jaffe i Rosen 1997 ↓, s. 10-11.
  42. Link to High Beam Research Site, Highbeam.com [dostęp 2012-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2012-09-04].
  43. 2008 Human Rights Report: Bangladesh, United States Department of State [dostęp 2013-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2009-02-26].
  44. Highway of hell: Brazil's child prostitution scandal, news.com.au, 26 listopada 2013 [dostęp 2013-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-11-26].
  45. Daphne Bramham, In Cambodia, there's a price on childhood, „Vancouver Sun”, 23 marca 2012 [dostęp 2013-11-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-02-28].
  46. Child Prostitution, Children of Cambodia [dostęp 2013-09-27].
  47. Raport, Bureau of International Labor Affairs – Chile [dostęp 2013-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-02].
  48. Soaring child prostitution in Colombia, BBC Online, 27 stycznia 2001 [dostęp 2013-09-27].
  49. Worst Forms of Child Labour Data – Dominican Republic, International Labour Organization [dostęp 2013-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-14].
  50. Report, State.gov, 8 marca 2006 [dostęp 2012-09-15].
  51. Worst Forms of Child Labour Data – Estonia, International Labour Organization [dostęp 2013-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-14].
  52. Worst Forms of Child Labour Data – Greece, International Labour Organization [dostęp 2013-10-12] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-15].
  53. Worst Forms of Child Labour Data – Hungary, International Labour Organization [dostęp 2013-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-14].
  54. Official: More than 1M child prostitutes in India, CNN, 11 maja 2009 [dostęp 2013-09-27].
  55. Indonesia, United States Department of Labor [dostęp 2013-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-02].
  56. Indonesia, HumanTrafficking.org [dostęp 2013-09-27] [zarchiwizowane z adresu 2013-09-16].
  57. a b Lim 1998 ↓, s. 7.
  58. 16,000 Victims of Child Sexual Exploitation, Ipsnews.net [dostęp 2012-09-15] [zarchiwizowane z adresu 2012-03-26].
  59. Under Age Prostitution, Scoop, 21 kwietnia 2005 [dostęp 2012-09-15].
  60. a b Child prostitution becomes global problem, with Russia no exception, „Pravda”, Pravda.Ru, 10 listopada 2006 [dostęp 2013-09-27].
  61. Factsheet: Child Trafficking in the Philippines, UNICEF [dostęp 2013-11-30] [zarchiwizowane z adresu 2014-01-24].
  62. 40,000 child prostitutes in Sri Lanka, says Child Rights Group, TamilNet, 6 grudnia 2006 [dostęp 2013-09-27].
  63. Cheryl Regehr, Albert R. Roberts, Ann Wolbert Burgess, Victimology: Theories and Applications, Jones & Bartlett Publishers, 2012, s. 230, ISBN 978-1449665333.
  64. 100,000 Children Are Forced Into Prostitution Each Year
  65. Worst Forms of Child Labour Data – Zambia, International Labour Organization [dostęp 2013-10-11] [zarchiwizowane z adresu 2013-10-14].
  66. Clark, Clark i Adamec 2007 ↓, s. 68-69.
  67. a b c Flowers 1994 ↓, s. 81.
  68. Trafficking in Women and Children in India, Institute of Social Sciences (New Delhi, India), National Human Rights Commission, 2005, s. 504, ISBN 978-8125028451.
  69. Michael L. Penn, Overcoming Violence Against Women and Girls: The International Campaign to Eradicate a Worldwide Problem, Rowman & Littlefield, 2003, s. 49, ISBN 978-0742525009.
  70. Anne Cossins, Masculinities, Sexualities and Child Sexual Abuse, Martinus Nijhoff Publishers, 2000, s. 7, ISBN 978-9041113559.
  71. Matthews 2008 ↓, s. 19.
  72. Department of Justice Gives Consent for Largest Airline Merger: November 13, 2013, 2300 N Street, NW,  Suite 800,  Washington  DC  20037  United States: CQ Press, s. 533–537, DOI10.4135/9781483347851.n57, ISBN 978-1-4833-4787-5 [dostęp 2018-06-30].
  73. a b Rodriguez 2011 ↓, s. 190.
  74. Dewey, Susan; Kelly, Patty (2011). Policing Pleasure: Sex Work, Policy, and the State in Global Perspective Cambridge University Press. ISBN 0-521-79735-7.
  75. Dewey, Susan; Kelly, Patty (2011). Policing Pleasure: Sex Work, Policy, and the State in Global Perspective. Cambridge University Press. ISBN 0-521-79735-7.
  76. a b Matthews 2008 ↓, s. 17.
  77. Jane K. Cowan, Richard J. Wilson, Culture and Rights: Anthropological Perspectives, Cambridge University Press, 2001, s. 86, ISBN 978-0521797351.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]