Prużański Pałacyk
 nr rej. 112Г000585
| |
 Pałac w 2023 r. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Obwód | |
| Miejscowość | |
| Adres |
Sowiecka 50, Prużana |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Fundator | |
| Kondygnacje |
2 |
| Ukończenie budowy |
poł. XIX w. |
| Pierwszy właściciel | |
| Kolejni właściciele | |
Położenie na mapie obwodu brzeskiego  | |
Położenie na mapie Białorusi  | |
 52°33′55,21″N 24°27′27,56″E/52,565336 24,457656
| |
| Strona internetowa | |
Pałac Szwykowskich w Prużanie – zespół pałacowo-parkowy znajdujący się w Prużanie na Białorusi, wybudowany w poł. XIX w. w stylu neorenesansowym dla marszałka szlachty powiatu prużańskiego Walentego Szwykowskiego. Od 1998 pałac jest siedzibą muzeum krajoznawczego „Prużański Pałacyk”. Jest to jeden z dwóch odrestaurowanych budynków w stylu neorenesansowym na Białorusi (drugi to pałac w Łyntupach)[1].
Historia[edytuj | edytuj kod]
Dawny dwór[edytuj | edytuj kod]
Po III rozbiorze Polski ziemie powiatu prużańskiego znalazły się w granicach Imperium Rosyjskiego. Katarzyna II przekazała je feldmarszałkowi Piotrowi Rumiancewowi, który szybko je sprzedał. Majątek przeszedł na własność rodziny Szwykowskich. Zbudowano wówczas nowy dwupiętrowy dom z drewna sosnowego. Był on zwrócony frontem do drogi prowadzącej do miasta. W tym czasie majątek liczył 10 budynków. Łączna powierzchnia nieruchomości wynosiła przeszło 4000 akrów.
.jpg)
Właściciel majątku Walenty Szwykowski zbudował tu browar, cegielnię oraz oranżerię z czerwonej cegły. Później zbudowano pałac według projektu włoskiego architekta Franciszka Marii Lanci.
Konfiskata[edytuj | edytuj kod]
W wyniku poparcia przez Walentego Szwykowskiego powstania styczniowego władze rosyjskie skonfiskowały majątek, a sam właściciel udał się na emigrację. Większość roślin z oranżerii została przeniesiona do pałacu w Puszczy Białowieskiej, książki i inne mienie zostały sprzedane na aukcji, a zabudowania cegielni zdemontowane.
Po Szwykowskich[edytuj | edytuj kod]
W 1895 roku Walenty Szwykowski sprzedał majątek hrabiemu Włodzimierzowi Klejnmichelowi i wyjechał do Warszawy, gdzie zmarł w 1900 r. Po śmierci został pochowany w jednej mogile z żoną na prużańskim cmentarzu.
W latach 1921–1939 w pałacu mieściło się starostwo powiatu, budynek przetrwał w dobrym stanie.
Podczas II wojny światowej budynek pełnił funkcję siedziby sztabu generała Guderiana oraz internatu dla niemieckich oficerów. Po wojnie w pałacyku mieściła się kawalerka uczelni rolniczej, przedszkole i przychodnia dentystyczna[1].
Muzeum[edytuj | edytuj kod]
W 1989 r. rozpoczęto generalny remont budynku. Zakończono go w 1999 r. i odrestaurowany pałacyk wraz z oranżerią przeznaczono na muzeum regionalne, w którym część pomieszczeń pełni rolę muzeum szlacheckiego dworu.
Działalność[edytuj | edytuj kod]
Każdego roku muzeum odwiedza około 8000 zwiedzających z całego świata. Placówka posiada ponad 6000 eksponatów. Organizuje wieczory muzyczne i literackie oraz konferencje naukowe. Oprócz pracy naukowej, pracownicy muzeum organizują wycieczki po mieście i regionie.
W muzeum prezentowane są także wystawy poświęcone Józefowi Ignacemu Kraszewskiemu oraz druki z przełomu XIX/XX wieku związane z Prużaną.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b Dworek-muzeum „Prużański pałacyk” – Echa Polesia [online], polesie.org [dostęp 2023-01-29].