Przełęcz świętego Justa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przełęcz świętego Justa
Państwo

 Polska

Wysokość

372 m n.p.m.

Pasmo

Beskid Wyspowy

Sąsiednie szczyty

Jodłowiec Wielki, Rachów

Położenie na mapie powiatu nowosądeckiego
Mapa konturowa powiatu nowosądeckiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Przełęcz świętego Justa”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Przełęcz świętego Justa”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Przełęcz świętego Justa”
Ziemia49°42′49,2″N 20°37′44,5″E/49,713667 20,629028

Przełęcz świętego Justa (372 m n.p.m.) – przełęcz w grzbiecie łączącym Jodłowiec (469 m) z Rachowem (368 m) na północno-wschodnim krańcu Pasma Łososińskiego w Beskidzie Wyspowym. Mało wybitne, płytkie i szerokie obniżenie, przez które prowadzi droga krajowa nr 75 z Krakowa do Nowego Sącza. Przełęcz św. Justa jest najwyższym miejscem na tej drodze[1]. Po południowej stronie tej przełęczy schodzi ona krętymi serpentynami nad Jezioro Rożnowskie. Drogą tą przez Przełęcz św. Justa biegnie granica między wsiami Bilsko i Tęgoborze w województwie małopolskim, w powiecie nowosądeckim, w gminie Łososina Dolna[2]. Z drogi i z okolicznych wzniesień szerokie panoramy na Kotlinę Sądecką, Pogórze Rożnowskie i Jezioro Rożnowskie[1].

Nazwa przełęczy pochodzi od pierwszego krzewiciela chrześcijaństwa na tych terenach – świętego Justa, który według ludowych przekazów na przełomie X i XI wieku miał pustelnię na jednym z wzgórz w okolicy przełęczy. Według tychże przekazów w okolicy mieszkało dwóch innych pustelników: Andrzej Świerad i święty Urban. Podobno porozumiewali się za pomocą umownych znaków wysyłanych ze szczytów gór. W 1083 roku w okolicy przełęczy zbudowano pierwszy kościół, zburzony w 1259 podczas najazdu mongolskiego. W 1400 wybudowano nowy kościół. Obecny, trzeci z kolei, kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny na Juście, wybudowano w II połowie XVII wieku. W jego głównym ołtarzu znajduje się obraz św. Justa, Matki Boskiej i krzyż Chrystusa z kości słoniowej[1].

Szlak turystyczny[edytuj | edytuj kod]

szlak turystyczny niebieski szlak Rożnów – Limanowa[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c Andrzej Matuszczyk, Beskid Wyspowy, Pruszków: Oficyna Wyd. „Rewasz”, 2001, ISBN 83-85557-86-5.
  2. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2021-12-07].
  3. Beskid Wyspowy 1: 50000. Mapa turystyczna, Kraków: Compass, 2006, ISBN 83-89165-86-4.