49°58′44″N 19°10′34″E/49,978889 19,176111Przecieszyn
| Artykuł | 49°58'44"N 19°10'34"E |
| - błąd | 39 m |
| WD | 49°58'N, 19°11'E, 50°1'N, 19°8'E |
| - błąd | 2328 m |
| Odległość | 1536 m |
| ||||
| ||||
 Otwarcie boiska sportowego w Przecieszynie, 2017 | ||||
| Państwo |  Polska
| |||
| Województwo |  małopolskie
| |||
| Powiat | oświęcimski | |||
| Gmina | Brzeszcze | |||
| Liczba ludności (2013) | 1213 | |||
| Strefa numeracyjna | 32 | |||
| Kod pocztowy | 32-625[1] | |||
| Tablice rejestracyjne | KOS | |||
| SIMC | 0213227 | |||
Położenie na mapie gminy Brzeszcze   Przecieszyn | ||||
Położenie na mapie Polski  Przecieszyn | ||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Przecieszyn | ||||
Położenie na mapie powiatu oświęcimskiego  Przecieszyn | ||||
| 49°58′44″N 19°10′34″E/49,978889 19,176111
| ||||
Przecieszyn – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie oświęcimskim, w gminie Brzeszcze.
Nazwa[edytuj | edytuj kod]
Nazwa ma średniowieczny rodowód i notowana jest co najmniej od XV wieku. W historii przybierała wiele różnych form. W 1445 z Przetieszyna, 1447 Prziczesin, 1453 Przerzyszyn, 1468 z Przeczessina, 1470-80 Przeczeschyn, 1503 z Przetreszyna, 1529 Przeczyeschin, 1564 Przeczieszyn, 1581 Przeczieszin, 1700 Przeczesin, 1888 Przecieszyn, 1921 Przecieszyn, 1964 Przecieszyn. Nazwa pochodzi od nazwy osobowej Przeciesza i oznacza: ciasny, przyciasny z dodatkiem sufiksu -in[2].
Integralne części wsi[edytuj | edytuj kod]
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0213233 | Chałupy | część wsi |
| 0213240 | Nawsie | część wsi |
| 0213256 | Parcele | część wsi |
Historia[edytuj | edytuj kod]
W latach 1441–1445 właścicielem wsi był niejaki Gothardus[5]. W dokumencie sprzedaży księstwa oświęcimskiego Koronie Polskiej przez Jana IV oświęcimskiego wystawionym 21 lutego 1457 miejscowość wymieniona została jako Przeceszyn[6]. Nazwę miejscowości w zlatynizowanej staropolskiej formie Przeczeschyn wymienia w latach 1470-1480 Jan Długosz w księdze Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis[7].
Miejscowość była wsią szlachecką. W czasach Długosza należała do rodu Skidzińskich herbu Topór - Marka, Jana i Michała wywodzących się z sąsiedniego Skidzinia. Później była własnością pisarza ziemskiego zatorskiego Macieja Lubońskiego herbu Leszczyc[8].
W 1564 roku wraz z całym księstwem oświęcimskim i zatorskim miejscowość leżała w Małopolsce w granicach Korony Królestwa Polskiego, znajdowała się w województwie krakowskim w powiecie śląskim. W 1581 roku znajdowały się w niej 2 łany kmiece, 5 zagród z rolą, 2 komorników i 1 rzemieślnik[8].
Po unii lubelskiej w 1569 księstwo Oświęcimia i Zatora stało się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów w granicach, której pozostawało do I rozbioru Polski w 1772[9].
Po rozbiorach Polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. W XIX wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego miejscowość wymieniona jest w powiecie bialskim w Galicji. Według austriackiego spisu powszechnego pod koniec XIX wieku we wsi było 49 domów, w których mieszkało 305 mieszkańców[8].
Po I wojnie światowej wieś znalazła się w granicach II RP. Po wybuchu II wojny światowej w 1939 roku zajęta została przez wojska niemieckie i wcielono ją do III Rzeszy. We wsi funkcjonował polski ruch oporu. Mieszkańcy w czasie niemieckiej okupacji nieśli pomoc więźniom niemieckiego, nazistowskiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz[10].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa katowickiego. Po reformie administracyjnej z 1999 roku wieś włączono w granice Małopolski.
Obiekty[edytuj | edytuj kod]
We wsi ulokowana jest parafia pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Jest także żwirownia „Przecieszyn” oraz klub sportowy LKS Przecieszyn, w którym grał Krzysztof Chrapek (obecnie BKS Stal Bielsko-Biała).
Znane osoby z Przecieszyna[edytuj | edytuj kod]
We wsi mieszka była premier RP Beata Szydło.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych poprzez wyszukiwarkę. Poczta Polska S.A., styczeń 2013. [dostęp 2015-03-26].
- ↑ Rymut 2013 ↓, s. 284.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ GUS. Rejestr TERYT
- ↑ Julian Zinkow: Oswięcim i okolice. Przewodnik monograficzny. Oświęcim: Wydawnictwo „Platan“, 1994, s. 335. ISBN 83-7094-002-1.
- ↑ Krzysztof Prokop: Księstwa oświęcimskie i zatorskie wobec Korony Polskiej w latach 1438-1513. Dzieje polityczne. Kraków: PAU, 2002, s. 151. ISBN 83-88857-31-2.
- ↑ Aleksander Przezdziecki, Joannis Długosz Senioris Canonici Cracoviensis, Liber Beneficiorum, Tom II, Kraków 1864, s. 224.
- ↑ a b c Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich t. IX, hasło "Przecieszyn". nakł. Filipa Sulimierskiego i Władysława Walewskiego, 1880. s. 127. [dostęp 2018–03–24].
- ↑ Jan Nepomucen Gątkowski: Rys dziejów księstwa oświęcimskiego i zatorskiego. Lwów: nakład autora, 1867, s. 8,12.
- ↑ Świebocki 2005 ↓.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Kazimierz Rymut: Nazwy miejscowe Polski, t. IX, P-Q. Kraków: Instytut Języka Polskiego PAN, 2013, s. 284. ISBN 978-83-64007-04-0.
- Henryk Świebocki: Ludzie dobrej woli: księga pamięci mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej niosących pomoc więźniom KL Auschwitz. Warszawa: Wydawn. Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, 2005. ISBN 978-83-60210-01-7.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- Przecieszyn w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. IX: Pożajście – Ruksze. Warszawa 1888.
| |||||||||||||
