Przejście Północno-Wschodnie
Przejście Północno-Wschodnie[1] (ang. Northeast Passage[1]; ros. Северо-восточный проход, trb. Siewiero-wostocznyj prochod[1]) – szlak morski w Arktyce, z Oceanu Atlantyckiego na Ocean Spokojny, wzdłuż północnych brzegów Eurazji[1]. Jego częścią jest Północna Droga Morska[2].
Przejście Północno-Wschodnie ma około 7500 km długości i biegnie z Narwiku do Prowidieniji. Od XVI wieku szlak był związany z europejskimi wysiłkami znalezienia na północy nowej drogi morskiej do Indii i Chin, podejmowanymi m.in. przez Hugh Willoughby’ego, Richarda Chancellora, Stephena Borougha, Willema Barentsa, Siemiona Dieżniowa, Vitusa Beringa, Stiepana Małygina, Dmitrija i Charitona Łaptiewów, Siemiona Czeluskina, Wasilija Proncziszczewa, Wasilija Cziczagowa oraz Ferdinanda von Wrangla[1]. W latach 1878-1879 Adolf Erik Nordenskiöld jako pierwszy w historii przepłynął Przejście Północno-Wschodnie, płynąc na parowcu Vega trasą z północnej Norwegii do Cieśniny Beringa (kierunek wschodni)[3][1]. Z kolei w latach 1914-1915 miało miejsce pierwsze przepłynięcie szlaku w kierunku zachodnim (punktem początkowym był Władywostok, zaś końcowym Archangielsk) - dokonał tego Boris Wilkicki na lodołamaczach Tajmyr i Wajgacz[1][4].
W 2020 roku przejście pokonał samodzielnie, drogą ze wschodu na zachód, pierwszy statek żaglowy – STS Siedow[5].
Zobacz też[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ a b c d e f g Północno-Wschodnie, Przejście, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-02-25].
- ↑ Protokół z 30. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Polski (pol.). ksng.gugik.gov.pl, 2007-02-28. [dostęp 2020-02-25].
- ↑ Nordenskiöld, Adolf Erik (1832 - 1901) (ang.). W: National Biography of Finland [on-line]. kansallisbiografia.fi. [dostęp 2020-02-25].
- ↑ One of the First Explorers of the Arctic (ang.). W: News [on-line]. rgo.ru, 2018-04-03. [dostęp 2020-02-25].
- ↑ Sedov pokonał przejście północne. Gór lodowych nie stwierdzono – ŻAGLOWCE.info [dostęp 2020-10-23] (pol.).