Przepiórnik

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przepiórnik
Turnix sylvaticus[1]
(Desfontaines, 1789)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

mewowce

Rodzina

przepiórniki

Rodzaj

Turnix

Gatunek

przepiórnik

Synonimy
  • Tetrao sylvaticus Desfontaines, 1789[2]
  • Turnix sylvatica (Desfontaines, 1789)[3]
Podgatunki

zobacz opis w tekście

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Przepiórnik[4] (Turnix sylvaticus) – gatunek małego, podobnego do przepiórki ptaka z rodziny przepiórników (Turnicidae). Samica jest większa od samca i intensywniej ubarwiona niż on, także ona tokuje. Jest ptakiem lęgowym w południowej Hiszpanii, północno-zachodniej oraz subsaharyjskiej Afryce, w południowo-zachodniej części Półwyspu Arabskiego oraz w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej.

Gatunek ten jest zazwyczaj dość trudny do spostrzeżenia. Długość jego ciała wynosi 13–16 cm; samce ważą 32–60 g, a samice – 39–74 g[2]. Pióra koloru brązowego, unika latania. Przepiórnik zamieszkuje zazwyczaj ciepłe trawiaste równiny lub karłowate dżungle. Żywi się insektami oraz nasionami.

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Przepiórnik jest blisko spokrewniony z przepiórnikiem cienkodziobym (Turnix maculosus) – dawniej uznawano je za przedstawicieli tego samego gatunku, jednak różnią się barwą upierzenia, dzioba i nóg[2].

Przepiórniki na XIX-wiecznym rysunku
Jaja przepiórnika z kolekcji muzealnej

Podgatunki i zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Obecnie wyróżnia się 9 podgatunków T. sylvaticus[2][5]:

  • T. s. sylvaticus (Desfontaines, 1789)przepiórnikrelikt w południowej Hiszpanii i na północno-zachodnim wybrzeżu Afryki.
  • T. s. lepurana (A. Smith, 1836)przepiórnik mały – subsaharyjska Afryka i południowo-zachodni Półwysep Arabski.
  • T. s. dussumier (Temminck, 1828)przepiórnik białobrzuchyPakistan i Indie po Mjanmę; być może wschodni Iran (niepotwierdzony).
  • T. s. davidi Delacour & Jabouille, 1930Indochiny do południowych Chin i Tajwan.
  • T. s. whiteheadi Ogilvie-Grant, 1897Luzon (północne Filipiny).
  • T. s. nigrorum DuPont, 1976Negros (południowo-środkowe Filipiny).
  • T. s. celestinoi McGregor, 1907Bohol i Mindanao (południowo-wschodnie Filipiny).
  • T. s. suluensis Mearns, 1905archipelag Sulu (na południowy zachód od Mindanao) – wyspa Jolo i być może Sanga-Sanga.
  • T. s. bartelsorum Neumann, 1929Jawa i Bali.

Status[edytuj | edytuj kod]

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje przepiórnika za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Całkowita liczebność populacji nie została oszacowana, choć w zależności od miejsca występowania gatunek opisywany jest jako od rzadkiego po lokalnie bardzo liczny. Populacja europejska jest na granicy wymarcia, być może już wymarła. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na postępującą degradację siedlisk oraz polowania[3].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Turnix sylvaticus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Debus, S. & Kirwan, G.M.: Common Buttonquail (Turnix sylvaticus). [w:] del Hoyo, J., Elliott, A., Sargatal, J., Christie, D.A. & de Juana, E. (red.). Handbook of the Birds of the World Alive [on-line]. Lynx Edicions, Barcelona, 2020. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-11)].
  3. a b c Turnix sylvaticus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Turnicidae Gray,GR, 1840 (1831) - przepiórniki - Buttonquails (Wersja: 2016-11-19). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-11-24].
  5. F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-11-24]. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Paul Sterry, Andrew Cleve, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik. Warszawa: 2007.

Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]