Przewlekła mózgowo-rdzeniowa niewydolność żylna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Przewlekła mózgowo-rdzeniowa niewydolność żylna (ang. chronic cerebro-spinal venous insufficiency (CCSVI)) – stan, w którym następuje upośledzenie odpływu krwi z ośrodkowego układu nerwowego do żył zarówno wskutek zmniejszenia przepływu krwi, wywołanego zwężeniem naczyń, jak i nieregularnym odwróceniem kierunku przepływu (refluks). Syndrom ten opisał Paolo Zamboni w 2008, który stwierdził, że u osób z tą niewydolnością klinicznie zdefiniowane stwardnienie rozsiane (SM) jest 43 razy częstsze [1]. Taki związek wspiera znane od dawna występowanie, u chorych na SM, zmian w pobliżu żył[2], oraz to, że przewlekła niewydolność żylna wywołuje stan zapalny, a za przyczynę zmian w stwardnieniu rozsianym uznaje się atak układu odpornościowego na otoczkę mielinową komórek nerwowych.

Diagnostyka[edytuj | edytuj kod]

Niewydolność wykrywa się USG dopplerowskim. Aby ją zdiagnozować Zamboni zaproponował stwierdzenie dwóch spośród pięciu objawów:

  • refluks dłuższy niż 0,88 s w żyłach szyjnych wewnętrznych i/lub kręgowych,
  • refluks dłuższy niż 0,5 s w żyłach głębokich mózgu,
  • zwężenie w żyłach szyjnych wewnętrznych,
  • brak przepływu w żyłach szyjnych wewnętrznych i/lub kręgowych,
  • zwiększenie się średnicy żył szyjnych wewnętrznych po zmianie pozycji ciała z leżącej na siedzącą [1].

Leczenie[edytuj | edytuj kod]

Pierwszą próbą leczenia przewlekłej mózgowo-rdzeniowej niewydolności żylnej była angioplastyka u 65 chorych na SM przeprowadzona przez zespół Zamboniego. Efektywność zabiegu oceniono porównując punkty obliczone na podstawie odpowiedzi chorych w kwestionariuszach 54 pytania o jakość życia ze stwardnieniem rozsianym (ang. Multiple Sclerosis Quality of Life 54 Instrument) przed zabiegiem i 1,5 roku po nim z rozróżnieniem zdrowia fizycznego i psychicznego w skali od 0-100:

Postać nawracająco-remitująca Postać wtórnie postępująca Postać pierwotnie postępująca
przed po przed po przed po
Zdrowie
fizyczne
66 84 47 62 53 66
Zdrowie
psychiczne
61 82 65 70 60 78

Przy czym poprawę zdrowia psychicznego u chorych na postać wtórnie postępującą uznano za statystycznie nieistotną. U 47% chorych po angioplastyce żyły szyjnej wewnętrznej wystąpiło ponowne zwężenie, ryzyko zwężenia po angioplastyce żyły nieparzystej było 16 razy mniejsze. [3]. Ocenę skuteczności zabiegu w tych badaniach utrudnia brak próby kontrolnej, która pozwoliłoby porównać efekt zabiegu z uznanymi metodami leczenia, którym także byli poddani pacjenci uczestniczący w tych badaniach.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Zamboni P., Galeotti R., Menegatti E., Malagoni AM., Tacconi G. Chronic cerebrospinal venous insufficiency in patients with multiple sclerosis.. „Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry”. 80 (4), s. 392-9, XII 2008. DOI: 10.1136/jnnp.2008.157164. PMID: 19060024. 
  2. Tracy J. Putnam, Alexandra Adler. Vascular architecture of the lesions of multiple sclerosis.. „Arch Neurol Psychiat”. 38 (1), s. 1-15, I 1937. 
  3. Zamboni P., Galeotti R., Menegatti E., Malagoni AM., Gianesini S. A prospective open-label study of endovascular treatment of chronic cerebrospinal venous insufficiency.. „J Vasc Surg”. 50 (6), s. 1348-58.e1-3, XII 2009. DOI: 10.1016/j.jvs.2009.07.096. PMID: 19958985.