Przymiotno jednokoszyczkowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przymiotno jednokoszyczkowe
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

przymiotno

Gatunek

przymiotno jednokoszyczkowe

Nazwa systematyczna
Erigeron uniflorus L.
Sp. pl. 2:864. 1753[3]

Przymiotno jednokoszyczkowe[4] (Erigeron uniflorus L.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w górach Europy, Ameryki Północnej, Turcji i Kaukazu[5]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach. Roślina rzadka[6].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga
Wzniesiona, o wysokości 2–12 cm, nierozgałęziająca się. Jest zielona i obficie wełnisto owłosiona (ale bez gruczołów). Na jej szczycie pojedynczy koszyczek i stąd gatunkowa nazwa rośliny[6]. Pod ziemią nierozgałęzione kłącze[7].
Liście
Dolne klinowatojajowate, o stępionych wierzchołkach, czasami nawet wycięte, łodygowe siedzące, lancetowate, ostro zakończone. Mają orzęsione brzegi i są mniej lub więcej owłosione[7].
Kwiaty
Zebrane w pojedynczy koszyczek o średnicy 10–27 mm. Kwiaty dwojakiego rodzaju; wewnętrzne kwiaty w koszyczku to obupłciowe kwiaty rurkowate, brzeżne to żeńskie kwiaty języczkowe. Kwiaty rurkowe przeważnie czerwonawe na szczycie, brzeżne kwiaty języczkowe w jasnoliliowym kolorze, ok. 2-krotnie dłuższe od kwiatów wewnętrznych. We wszystkich kwiatach puch kielichowy w jednym szeregu. Listki okrywy koszyczka silnie wełnisto owłosione, zielone, lub o fioletowych szczytach[7].
Owoc
Niełupka o długości 1,2–2 mm z krótkim (2,5–4 mm) puchem kielichowym[7].

Biologia i ekologia[edytuj | edytuj kod]

Bylina. Kwitnie od lipca do września. Siedlisko: porasta wilgotne skały i hale. W Tatrach występuje głównie w piętrze alpejskim[6].

Tworzy mieszańce z bardzo podobnym gatunkiem – przymiotnem węgierskim.

Zagrożenia[edytuj | edytuj kod]

Kategorie zagrożenia gatunku:

Gatunek nie ma statusu gatunku prawnie chronionego – w Polsce występuje wyłącznie na obszarze Tatrzańskiego Parku Narodowego, gdzie i tak podlega ochronie.

 Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
  5. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-06-15].
  6. a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd.. ISBN 83-7073-385-9.
  7. a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  8. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.