
Przysiek (gmina Zławieś Wielka)
| ||
![]() Kościół pw. Matki Bożej Królowej Męczenników Polskich | ||
Państwo | ![]() | |
Województwo | kujawsko-pomorskie | |
Powiat | toruński | |
Gmina | Zławieś Wielka | |
Tablice rejestracyjne | CTR | |
SIMC | 0851152 | |
![]() |
Przysiek – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie toruńskim, w gminie Zławieś Wielka. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa toruńskiego.
Spis treści
Historia[edytuj | edytuj kod]
Przysiek związany jest od samego początku z Toruniem. W średniowieczu był wsią czynszową komturstwa toruńskiego. Podczas wojny trzynastoletniej w 1457 roku został nadany przez króla Kazimierza IV Jagiellończyka miastu Toruniowi. W XVI w Przysieku powstał folwark zarządzany przez burmistrza Torunia. Jeden z nich Henryk Stroband nakazał w latach 1597-1601 wzniesienie w miejscowości murowanego dworu oraz zabudowań gospodarskich. Na początku XVII wieku Rada Miasta uzyskała przywilej propinacji dla okolicznych osad. W związku z tym w roku 1608 w Przysieku zbudowano browar i gorzelnię. Przedsiębiorstwo to przynosiło znaczne zyski miastu. Wskutek prowadzonych przez Rzeczpospolitą wojen w XVIII zaczęły jednak chylić się ku upadkowi. Dzieła zniszczenia dopełniły pożary miejscowości w 1725, 1730 i 1731. W 1772 po I rozbiorze Przysiek administracyjnie znalazł się w Prusach co jeszcze bardziej skomplikowało sytuację posiadania majątku przez miasto. Ostatecznie zdecydowano się na likwidację gorzelni w 1803 roku. Browar upadł w 1815. W 1833 majątek sprzedano w ręce prywatne. Do II wojny światowej był on w posiadaniu rodziny Neumannów. Po 1945 został przejęty na rzecz Skarbu Państwa. W 2005 roku w Przysieku powstał pierwszy w Polsce Ośrodek Formacji Diakonów Stałych.
Instytucje[edytuj | edytuj kod]
W Przysieku mają swoja siedzibę:
- Kujawsko- Pomorski Urząd Marszałkowski w Toruniu
- Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich
- Departament Środowiska i Geologii
- Kujawsko-Pomorska Izba Rolnicza
- Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego O/Przysiek
- Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej
- Bursa Akademicka Caritas Diecezji Toruńskiej
- Ośrodek Szkoleniowy Caritas Diecezji Toruńskiej im. Jana Pawła II
- Centrum Wolontariatu Caritas Diecezji Toruńskiej im. Jana Pawła II
- Ośrodek Formacji Diakonów Stałych
Zabytki[edytuj | edytuj kod]
- dwór eklektyczny z 1793 roku, przebudowany i rozbudowany w XIX wieku, zdewastowany po II wojnie światowej, odrestaurowany w latach 2002-2004 staraniem diecezji toruńskiej
- park dworski krajobrazowy o powierzchni 6 ha założony przez Ludwiga Neumana w 1892 roku
- zespół zabudowań gospodarczych folwarku
- ruiny młyna z XVIII wieku
- budynek dawnego browaru z drugiej ćwierci XVIII i XIX wieku, przebudowany na ośrodek szkoleniowo-wypoczynkowy
- cmentarz ewangelicki[1].
Ciekawostki[edytuj | edytuj kod]
- Przysiek sąsiaduje z granicami administracyjnymi miasta Torunia.
- Przysiek słynie jako miejsce wypoczynku Torunian. Znajduje się tam ogromne pole ogródków działkowych, którego właścicielem są Lasy Państwowe.
- Pierwsze wzmianki o Przysieku pochodzą z roku 1346. Wieś wymieniana była pod nazwami: Prseschek, Proszecke, Pirssesek, Prziesek, Przesseck oraz Przeszek. Przysiek najprawdopodobniej zawdzięcza swą nazwę z przecinki lasu prowadzonego na jej terytorium.
- Od 2011 r. w Przysieku odbywa się Kujawsko-Pomorski Festiwal Gęsiny.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Zapomnieni - zdjęcia cmentarza. [dostęp 05-04-2012].
|