Pseudokawia

Pseudokawia
	Galea
	Meyen, 1832
	; Pseudokawia brazylijska (G. spixii)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	jeżozwierzowce
Infrarząd	jeżozwierzokształtne
Rodzina	kawiowate
Podrodzina	kawie
Rodzaj	pseudokawia
	Typ nomenklatoryczny
	Galea musteloides Meyen, 1832
Synonimy
	Gelea Woods, 1982; Galecavia Kretzoi & Kretzoi, 2000;
	Gelea Woods, 1982; Galecavia Kretzoi & Kretzoi, 2000;
Gatunki
	6 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	6 gatunków (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pseudokawia^[4] (Galea) – rodzaj ssaków z podrodziny kawi (Caviinae) w obrębie rodziny kawiowatych (Caviidae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej (Brazylia, Peru, Boliwia, Chile, Paragwaj i Argentynie)^[5]^[6]^[7].

Morfologia

Długość ciała 198–243 mm, długość tylnej stopy 39–51 mm, długość ucha 18–26 mm; masa ciała 150–520 g^[6]^[8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1832 roku pruski botanik, lichenolog i zoolog Franz Meyen w artykule poświęconym wkładowi do zoologii, zebranym podczas podróży dookoła świata, opublikowanym w czasopiśmie Nova acta physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosum^[1]. Gatunkiem typowym jest (oznaczenie monotypowe) pseudokawia łasicowata (G. musteloides).

Etymologia

Galea (Gelea): gr. γαλεή galeē (również: γαλή galē) ‘łasica’^[9].
Galecavia: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Galea Meyen, 1832 (pseudokawia) oraz Cavia Pallas, 1776 (kawia)^[3].

Podział systematyczny

W konsekwencji badań filogenetycznych przedstawicieli rodzaju Galea (Dunnum & Jorge Salazar-Bravo, 2010) opisywany jako odrębny klad G. monasteriensis został uznany za synonim G. musteloides^[10]; w takim ujęciu do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[11]^[8]^[5]^[4]:

Gatunek	Autor i rok opisu	Nazwa zwyczajowa^[4]	Podgatunki^[6]^[5]^[8]	Rozmieszczenie geograficzne^[6]^[5]^[8]	Podstawowe wymiary^[6]^[8]^[c]	Status IUCN^[12]
Galea spixii	(Wagler, 1831)	pseudokawia brazylijska	3 podgatunki	endemit Brazylii (na południe do północno-zachodniego Minas Gerais, zachodnie granice zasięgu nieokreślone)	DC: 22–23 cm MC: około 400 g	LC
Galea flavidens	(Brandt, 1835)	pseudokawia żółtozębna	gatunek monotypowy	endemit Brazylii (Park Narodowy Chapada dos Veadeiros (Goiás); granice zasięgu słabo określone	DC: 20–23 cm MC: 150–330 g	LC
Galea musteloides	Meyen, 1833	pseudokawia łasicowata	3 podgatunki	andyjskie Altiplano w południowo-wschodnim Peru, Boliwii i północnym Chile	DC: brak danych MC: brak danych	DD
Galea comes	O. Thomas, 1919		gatunek monotypowy	Andy w południowej Boliwii (Tarija) i północno-zachodnia Argentyna Jujuy)	DC: około 24 cm MC: brak danych	DD
Galea leucoblephara	(Burmeister, 1861)		3 podgatunki	środkowa i południowa Boliwia, zachodni Paragwaj i Argentyna (na południe do przybrzeżnego Buenos Aires i północnego Chubut)	DC: 19,8–23 cm MC: 180–280 g	LC

Kategorie IUCN: LC – gatunek najmniejszej troski, DD – gatunki o nieokreślonym stopniu zagrożenia.

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu dzisiejszego Urugwaju^[13]^[14]:

Galea ortodonta Ubilla & Rinderknecht, 2001

Uwagi

↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Galea Meyen, 1832.
↑ Zbędna nazwa zastępcza dla Galea Meyen, 1832.
↑ DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

↑ ^a ^b F. Meyen. Beiträge zur zoologie, gesammelt auf einer reise um die erde. „Nova acta physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosum”. 16, s. 597, 1832. (niem.).
↑ Ch.A. Woods: The history and classification of South American hystricognath rodents: reflections on the far away and long ago. W: M.A. Mares & H.H. Genoways (redaktorzy): Mammalian biology in South America. Pittsburgh: Pymatuning Laboratory of Ecology, University of Pittsburgh, 1982, s. 386, seria: The Pymatuning Symposia in Ecology 6, Special Publications Series. ISBN 978-0-931796-06-7. (ang.).
↑ ^a ^b M. & M. Kretzoi: Fossilium catalogus. I, Animalia. Index generum et subgenerum mammalium. Wyd. 139. Leiden: Backhuys publ., 2000, s. 375. ISBN 978-90-5782-056-4. (łac.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 288. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 552. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e T. Lacher Jr.: Family Caviidae (Cavies, Capybaras and Maras). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher Jr. & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 435–436. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Galea. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-26].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 355. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 287, 1904. (ang.).
↑ Jonathan L. Dunnum, Jorge Salazar-Bravo. Phylogeny, evolution, and systematics of theGalea musteloides complex (Rodentia: Caviidae). „Journal of Mammalogy”. 91 (1), s. 243-259, 2010. DOI: 10.1644/08-MAMM-A-214R1.1. ISSN 0022-2372. (ang.).
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-01-07]. (ang.).
↑ Taxonomy: Galea – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-01-06]. (ang.).
↑ J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Galea Meyen, 1833, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-16] (ang.).
↑ M. Ubilla & A. Rinderknecht. Consideraciones sobre el género Galea Meyen, 1831 (Rodentia, Caviidae), su registro en el Pleistoceno de Uruguay y descripción de una nueva especie extinguida. „Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural (Geología)”. 96 (3-4), s. 114, 2001. (hiszp.).

[2] Niepoprawna późniejsza pisownia Galea Meyen, 1832.

[4] Zbędna nazwa zastępcza dla Galea Meyen, 1832.

[14] DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

[Meyen-1] F. Meyen. Beiträge zur zoologie, gesammelt auf einer reise um die erde. „Nova acta physico-medica Academiae Caesareae Leopoldino-Carolinae Naturae Curiosum”. 16, s. 597, 1832. (niem.).

[woo-3] Ch.A. Woods: The history and classification of South American hystricognath rodents: reflections on the far away and long ago. W: M.A. Mares & H.H. Genoways (redaktorzy): Mammalian biology in South America. Pittsburgh: Pymatuning Laboratory of Ecology, University of Pittsburgh, 1982, s. 386, seria: The Pymatuning Symposia in Ecology 6, Special Publications Series. ISBN 978-0-931796-06-7. (ang.).

[kre-5] M. & M. Kretzoi: Fossilium catalogus. I, Animalia. Index generum et subgenerum mammalium. Wyd. 139. Leiden: Backhuys publ., 2000, s. 375. ISBN 978-90-5782-056-4. (łac.).

[Cichocki&inni-6] Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 288. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[Burgin&inni-7] C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 552. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).

[Lacher-8] T. Lacher Jr.: Family Caviidae (Cavies, Capybaras and Maras). W: D.E. Wilson, T.E. Lacher Jr. & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 6: Lagomorphs and Rodents I. Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 435–436. ISBN 978-84-941892-3-4. (ang.).

[Wilson&Reeder-9] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Galea. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2019-10-26].

[amw-10] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 355. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[Palmer-11] T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 287, 1904. (ang.).

[Dunnum-12] Jonathan L. Dunnum, Jorge Salazar-Bravo. Phylogeny, evolution, and systematics of theGalea musteloides complex (Rodentia: Caviidae). „Journal of Mammalogy”. 91 (1), s. 243-259, 2010. DOI: 10.1644/08-MAMM-A-214R1.1. ISSN 0022-2372. (ang.).

[mdd-13] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-01-07]. (ang.).

[15] Taxonomy: Galea – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-01-06]. (ang.).

[zij-16] J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Galea Meyen, 1833, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-16] (ang.).

[ubi&rin-17] M. Ubilla & A. Rinderknecht. Consideraciones sobre el género Galea Meyen, 1831 (Rodentia, Caviidae), su registro en el Pleistoceno de Uruguay y descripción de una nueva especie extinguida. „Boletín de la Real Sociedad Española de Historia Natural (Geología)”. 96 (3-4), s. 114, 2001. (hiszp.).

[1]

[a]

[2]

[b]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[c]

[12]

[13]

[14]