Pseudotrillium rivale

*Pseudotrillium rivale*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	liliowce
Rodzina	melantkowate
Rodzaj	Pseudotrillium
Gatunek	Pseudotrillium rivale
	Nazwa systematyczna
	Pseudotrillium rivale (S.Watson) S.B.Farmer; Syst. Bot. 27: 687 (2002)
Synonimy
	Trillium rivale S.Watson;
	Trillium rivale S.Watson;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; narażony na wyginięcie
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pseudotrillium rivale (S.Watson) S.B.Farmer – gatunek ziemnopączkowych roślin zielnych z monotypowego rodzaju Pseudotrillium z rodziny melantkowatych, endemiczny dla łańcucha Klamath-Siskiyou Gór Nadbrzeżnych w południowo-wschodnim Oregonie i północno-zachodniej Kalifornii w Stanach Zjednoczonych^[3]. Rośliny z tego gatunku zasiedlają kamieniste, zacienione zbocza górskie porastane przez lasy sosnowe. Często występują w pobliżu kamienistych brzegów strumieni oraz na glebach serpentynitowych^[5].

Charakterystyka[edytuj | edytuj kod]

Przed 2002 rokiem gatunek ten zaliczany był do rodzaju trójlist. Został wyodrębniony na podstawie wyników badań filogenetycznych. Od przedstawicieli tego rodzaju różnią go również drobne cechy morfologiczne, jak drobne plamki na płatkach korony oraz sercowate blaszki liściowe ze srebrnawym użyłkowaniem. Rośliny te są geofitami ryzomowymi, osiągającymi wysokość 20 cm. Trzy przysadki, położone w okółku, mają kształt lancetowaty i osiągają długość 11 cm. Kwiaty wyrastają na szypułkach. Okwiat podwójny, złożony z trzech zielonych działek kielicha i 3 białych płatków korony z różowymi plamkami, osiągających rozmiary 3×2 cm^[6].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Zgodnie z badaniami filogenetycznymi rodzaj Pseudotrillium jest kladem bazalnym podrodziny Parideae^[6], według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016) wyróżnionej w rodzinie melantkowatych (Melanthiaceae), należącej do rzędu liliowców (Liliales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[2].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

Pseudotrillium rivale (ang. brook wakerobin) jest rośliną uprawianą w ogrodach jako roślina ozdobna^[5]. Istnieje wiele kultywarów tego gatunku^[7]:

'Purple Heart', o białych płatkach z purpurową nasadą,
'Del Norte', o srebrnym użyłkowaniu liści i sercowatych płatkach,
'Verne Ahiers', o różowych płatkach z purpurowymi plamkami,
'Wayne Roderick’s form', o czystobiałych, dużych kwiatach,
'Winifred Murray', o dużych, różowych kwiatach z niewielką liczbą plamek,
'Anne McClements', o znacznie plamistych liściach i białych płatkach z różowymi brzegami i nerwacją,
'Gunnar', o ciemnych liściach z białym użyłkowaniem.

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ ^a ^b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-20] (ang.).
↑ ^a ^b Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-03-07]. (ang.).
↑ Pseudotrillium rivale, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ ^a ^b Nora Harlow, Kristin Jakob, Roger Raiche: Wild lilies, irises, and grasses: gardening with California monocots. Berkeley: University of California Press, 2003, s. 69. ISBN 978-0-520-23849-7.
↑ ^a ^b Susan B. Farmer i Edward E. Schilling. Phylogenetic Analyses of Trilliaceae based on Morphological and Molecular Data. „Systematic Botany”. 27 (4), s. 674–692, 2002. (ang.).
↑ Trillium Cultivars. [dostęp 2011-03-07]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-10-20] (ang.).

[kew-3] Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-03-07]. (ang.).

[iucn-4] Pseudotrillium rivale, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[lil-5] Nora Harlow, Kristin Jakob, Roger Raiche: Wild lilies, irises, and grasses: gardening with California monocots. Berkeley: University of California Press, 2003, s. 69. ISBN 978-0-520-23849-7.

[rev-6] Susan B. Farmer i Edward E. Schilling. Phylogenetic Analyses of Trilliaceae based on Morphological and Molecular Data. „Systematic Botany”. 27 (4), s. 674–692, 2002. (ang.).

[7] Trillium Cultivars. [dostęp 2011-03-07]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]