Polatucha

Polatucha
	Pteromys
	G. Cuvier, 1800
	; Przedstawiciel rodzaju – polatucha syberyjska (P. volans)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Podrząd	wiewiórkokształtne
Rodzina	wiewiórkowate
Podrodzina	wiewiórki
Plemię	polatuchy
Rodzaj	polatucha
	Typ nomenklatoryczny
	Sciurus volans Linnaeus, 1758
Synonimy
	Sciuropterus F. Cuvier, 1825;
	Sciuropterus F. Cuvier, 1825;
podgatunki
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	3 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Polatucha^[3] (Pteromys) – rodzaj ssaków z podrodziny wiewiórek (Sciurinae) w obrębie rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae). Uznawana za organizm tworzący wtórny rezerwuar dla duru wysypkowego epidemicznego^[4].

Zasięg występowania[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji^[5]^[6]^[7].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 120–228 mm, długość ogona 90–149 mm; masa ciała 95–200 g^[6]^[8].

Systematyka[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1800 roku francuski przyrodnik Georges Cuvier w podręczniku dotyczącym anatomii o tytule Lecons d’anatomie comparée^[1]. Na gatunek typowy Cuvier wyznaczył polatuchę syberyjską (P. volans).

Etymologia[edytuj | edytuj kod]

Pteromys: gr. πτερον pteron ‘skrzydło’; μυς mus, μυος muos ‘mysz’^[9].
Sciuropterus: rodzaj Sciurus Linnaeus, 1758) (wiewiórka); gr. πτερον pteron ‘skrzydło’^[10]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Sciurus volans Linnaeus, 1758.

Nazwa zwyczajowa[edytuj | edytuj kod]

W polskiej literaturze zoologicznej nazwa zwyczajowa „polatucha” była używana dla oznaczenia gatunku Pteromys volans^[11]. Ostatecznie w wydanej w 2015 roku przez Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk publikacji „Polskie nazewnictwo ssaków świata” gatunkowi przypisano oznaczenie polatucha syberyjska, rezerwując nazwę „polatucha” dla rodzaju Pteromys^[3].

Podział systematyczny[edytuj | edytuj kod]

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki^[12]^[8]^[5]^[3]:

Pteromys volans (Linnaeus, 1758) – polatucha syberyjska
Pteromys momonga Temminck, 1844 – polatucha japońska

Opisano również gatunek wymarły z plejstocenu Azji^[13]:

Pteromys lopingensis Yang Zhongjian, 1947

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ ^a ^b G. Cuvier: Lecons d’anatomie comparée. T. 1. Paris: Baudouin, 1800, s. tab. 1. (fr.).
↑ F. Cuvier: Des dents des mammifères considérées comme caractères zoologiques. Paris: F.-G. Levrault, 1825, s. 255. (fr.).
↑ ^a ^b ^c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 199. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
↑ MarkusM. Braun-Falco MarkusM., Cysts, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2020, s. 1–11, DOI: 10.1007/978-3-662-58713-3_99-1 [dostęp 2021-10-20] .
↑ ^a ^b C.J.C.J. Burgin C.J.C.J. i inni, Illustrated Checklist of the Mammals of the World, część 1 Monotremata to Rodentia, Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 604, ISBN 978-84-16728-34-3 (ang.).
↑ ^a ^b J.J. Koprowski J.J., E.E. Goldstein E.E., K. Bennett & C.K.B.& C. Pereira K. Bennett & C.K.B.& C., Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots), [w:] D.E.D.E. Wilson, T.E.T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy), Handbook of the Mammals of the World, część 6 Lagomorphs and Rodents I, Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 776–777, ISBN 978-84-941892-3-4 (ang.).
↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy), Genus ''Pteromys'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2020-12-23] .
↑ ^a ^b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 387. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
↑ Palmer 1904 ↓, s. 595.
↑ Palmer 1904 ↓, s. 625.
↑ Z. Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.
↑ N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-20]. (ang.).
↑ Z.-j. Yang. Notes on a Pleistocene Microfauna from Loping, Kiangsi. „Bulletin of the Geological Society of China”. 27, s. 165, 1947. (ang.).

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.).

[GCuvier-1] G. Cuvier: Lecons d’anatomie comparée. T. 1. Paris: Baudouin, 1800, s. tab. 1. (fr.).

[FCuvier-2] F. Cuvier: Des dents des mammifères considérées comme caractères zoologiques. Paris: F.-G. Levrault, 1825, s. 255. (fr.).

[Cichocki&inni-3] Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 199. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).

[4] MarkusM. Braun-Falco MarkusM., Cysts, Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 2020, s. 1–11, DOI: 10.1007/978-3-662-58713-3_99-1 [dostęp 2021-10-20] .

[Burgin&inni-5] C.J.C.J. Burgin C.J.C.J. i inni, Illustrated Checklist of the Mammals of the World, część 1 Monotremata to Rodentia, Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 604, ISBN 978-84-16728-34-3 (ang.).

[Koprowski&inni-6] J.J. Koprowski J.J., E.E. Goldstein E.E., K. Bennett & C.K.B.& C. Pereira K. Bennett & C.K.B.& C., Family Sciuridae (Tree, Flying and Ground Squirrels, Chipmunks, Prairie Dogs and Marmots), [w:] D.E.D.E. Wilson, T.E.T.E. Lacher, Jr & R.A. Mittermeier (redaktorzy), Handbook of the Mammals of the World, część 6 Lagomorphs and Rodents I, Barcelona: Lynx Edicions, 2016, s. 776–777, ISBN 978-84-941892-3-4 (ang.).

[Wilson&Reeder-7] D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy), Genus ''Pteromys'', [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [online], Johns Hopkins University Press, 2005 [dostęp 2020-12-23] .

[amw-8] Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 387. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655751_595]-9] Palmer 1904 ↓, s. 595.

[CITEREFPalmer1904[https://www.biodiversitylibrary.org/page/45655781_625]-10] Palmer 1904 ↓, s. 625.

[Kracz-11] Z. Kraczkiewicz: SSAKI. Wrocław: Polskie Towarzystwo Zoologiczne - Komisja Nazewnictwa Zwierząt Kręgowych, 1968, s. 81, seria: Polskie nazewnictwo zoologiczne.

[mdd-12] N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-20]. (ang.).

[yang-13] Z.-j. Yang. Notes on a Pleistocene Microfauna from Loping, Kiangsi. „Bulletin of the Geological Society of China”. 27, s. 165, 1947. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]