Puccinia campanulae
.jpg) Telia na dolnej stronie liścia dzwonka | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
Puccinia campanulae |
| Nazwa systematyczna | |
| Puccinia campanulae Carmich. Engl. Fl., Fungi (Edn 2) (London) 5(2): 365 (1836) | |
Puccinia campanulae DC. – gatunek grzybów z rodziny rdzowatych (Pucciniaceae)[1]. Grzyb mikroskopijny pasożytujący na roślinach z rodzaju dzwonek (Campanula) i jasieniec (Jasione). Wywołuje u nich chorobę zwaną rdzą[2].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Puccinia, Pucciniaceae, Pucciniales, Incertae sedis, Pucciniomycetes, Pucciniomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Dicaeoma campanulae (Carmich.) Kuntze 1898
- Micropuccinia campanulae (Carmich.) Arthur & H.S. Jacks. 1922
- Puccinia campanulae-rotundifoliae Gäum. & Jaag 1935
Morfologia i rozwój
[edytuj | edytuj kod]Jest rdzą jednodomową, tzn, że cały cykl rozwojowy odbywa się na jednym żywicielu i rdzą niepełnocyklową wytwarzającą tylko jeden rodzaj zarodników – dwukomórkowe teliospory[2].
Grudkowate telia powstają na dolnej stronie liści. Nad nimi, na górnej stronie liści tworzą się początkowo żółte, chlorotyczne plamy, później brunatniejące[4]. Teliospory elipsoidalne do podłużnych, umiarkowanie zwężone na przegrodzie, o wierzchołkach zaokrąglonych, podstawie lekko zwężającej się. Mają rozmiary 27–43 × 13–20 μm. Ściana bladożółta do bladożółtobrązowej, na bokach o grubości 1,6 μm. W porach grubsza (2,1–4,2 μm) wskutek obecności małych brodawek. Powierzchnia bardzo drobnobrodawkowata, na przegrodach i brodawkach jaśniejsza. Trzonek hialinowy, kruchy, odłamujący się, o długości do 10 μm[5].
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Puccinia campanulae występuje pospolicie w Ameryce Północnej i Europie, podano występowanie tego patogenu także w Japonii. Telia rozwijają się na liściach i łodygach roślin, obficiej w dolnej części rośliny, mniej obficie na liściach górnych[5].
Opisano występowanie P. campanulae na następujących gatunkach roślin: Campanula (cochlearifolia, lingulata, persicifolia, rapunculus, rotundifolia, scheuchzeri, trachelium, ? uniflora) i Jasione montana[2].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Na dzwonkach występuje również drugi gatunek rdzy – Coleosporium campanulae, wywołujący podobne objawy[5]. Heinirich Klebahn w 1904 r. opisał 3 podobne gatunki: Coleosporium campanulae-rapunculoidis, Coleosporium campanulae-rotundifoliae, Coleosporium campanulae-trachelii[6]. W Polsce jednak do 2003 r. nie notowano żadnego z tych 4 gatunków[7].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online], indexfungorum.org [dostęp 2018-08-21] (ang.).
- ↑ a b c Malcolm Storey, Puccinia campanulae, [w:] BioInfo (UK) [online] [dostęp 2018-08-21].
- ↑ Species Fungorum [online], speciesfungorum.org [dostęp 2018-08-21] (ang.).
- ↑ Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia, t. 1. Podstawy fitopatologii, Poznań: Powszechne Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 2010, ISBN 978-83-09-01063-0.
- ↑ a b c Mycobank. ''Puccinia campanulae'' [online] [dostęp 2018-08-21].
- ↑ Index Fungorum (gatunki). indexfungorum.org. [dostęp 2018-08-21]. (ang.).
- ↑ Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, A preliminary checklist of micromycetes in Poland. Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4